سرویس دین و اندیشه خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): «پس خدای بزرگ ایمان را برای پاک کردن شما از شرک، و نماز را برای پاک نمودن شما از تکبّر، و زکات را برای تزکیه نفس و افزایش روزی، و روزه را برای تثبیت اخلاص، و حج را برای استحکام دین، و عدالت‏‌ورزی را برای التیام قلب‌ها، و اطاعت ما خاندان را برای نظم یافتن ملت‌ها، و امامتمان را برای رهایی از تفرقه، و جهاد را برای عزت اسلام، و صبر را برای کمک در بدست آوردن پاداش قرار داد». این سخنان، بخشی از بیانات حضرت زهرا (س) در روزی است که ایشان از ماجرای غصب فدک مطلع شدند.

علمای عامه و خاصه خطبه حضرت زهرا علیها السلام را نقل کرده اند و از نظر سند و نقل، انحصار به شیعه ندارد. ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه در ذیل نامۀ امام علی علیه السلام به عثمان بن حنیف (که در آن به مسئلۀ فدک اشاره کرده) این خطبه را با اسناد گوناگون و معتبر از نظر عامه نقل می کند. او می گوید: من این خطبه را از طریق عامه نقل می کنم و به منابع شیعی آن کار ندارم.

حضرت زهرا (س) پس از شنیدن خبر غصب فدک، به مسجد می‌روند و برای ابوبکر و دیگر مسلمانان خطبه‌ای می‌خواند. ایشان در بخشی از این خطبه می‌فرماید: ای مسلمانان! آیا سزاوار است که ارث پدرم را از من بگیرند، ای پسر ابی قحافه، آیا در کتاب خداست که تو از پدرت ارث ببری و از ارث پدرم محروم باشم. امر تازه و زشتی آوردی، آیا آگاهانه کتاب خدا را ترک کرده و پشت سر می اندازید، آیا قرآن نمی‌گوید «سلیمان از داود ارث برد»، و در مورد خبر زکریا آنگاه که گفت: «پروردگار مرا فرزندی عنایت فرما تا از من و خاندان یعقوب ارث برد»، و فرمود: «و خویشاوندان رحمی به یکدیگر سزاوارتر از دیگرانند»، و فرموده: «خدای تعالی به شما درباره فرزندان سفارش می‌‏کند که بهره پسر دو برابر دختر است»، و می‌‏فرماید: «هنگامی که مرگ یکی از شما فرارسد بر شما نوشته شده که برای پدران و مادران و نزدیکان وصیت کنید، و این حکم حقّی است برای پرهیزگاران».

و شما گمان می‌‏برید که مرا بهره‌‏ای نبوده و سهمی از ارث پدرم ندارم، آیا خداوند آیه‌‏ای به شما نازل کرده که پدرم را از آن خارج ساخته؟ یا می‌گوئید: اهل دو دین از یکدیگر ارث نمی‌برند؟ آیا من و پدرم را از اهل یک دین نمی‌دانید؟ و یا شما به عام و خاص قرآن از پدر و پسرعمویم آگاهترید؟ اینک این تو و این شتر، شتری مهارزده و رحل نهاده شده، برگیر و ببر، با تو در روز رستاخیز ملاقات خواهد کرد. چه نیک داوری است خداوند، و نیکو دادخواهی است پیامبر، و چه نیکو وعده‏‌گاهی است قیامت، و در آن ساعت و آن روز اهل باطل زیان می برند، و پشیمانی به شما سودی نمی‌رساند، و برای هرخبری قرارگاهی است، پس خواهید دانست که عذاب خوارکننده بر سر چه کسی فرود خواهد آمد، و عذاب جاودانه که را شامل می‌شود.

حضرت زهرا (س) در جایی دیگر از خطبه، به نادیده گرفته شدن ولایت حضرت علی (ع) نیز اشاره می‌کند و می‌فرماید: آگاه باشید می‌‏بینم که به تن‏آسائی جاودانه دل داده، و کسی را که سزاوار زمامداری بود را دور ساخته‏‌اید، با راحت‌‏طلبی خلوت کرده، و از تنگنای زندگی به فراخنای آن رسیده‏‌اید، در اثر آن آنچه را حفظ کرده بودید را از دهان بیرون ریختید، و آنچه را فروبرده بودید را بازگرداندند، پس بدانید اگر شما و هرکه در زمین است کافر شوید، خدای بزرگ از همگان بی‌‏نیاز و ستوده است. آگاه باشید آنچه گفتم با شناخت کاملم بود، به سستی پدید آمده در اخلاق شما، و بی‏‌وفائی و نیرنگ ایجاد شده در قلوب شما، و لیکن اینها جوشش دل اندوهگین، و بیرون ریختن خشم و غضب است، و آنچه قابل تحمّلم نیست، و جوشش سینه‏‌ام و بیان دلیل و برهان، پس خلافت را بگیرید، ولی بدانید که پشت این شتر خلافت زخم است، و پای آن سوراخ و تاول‏‌دار، عار و ننگش باقی و نشان از غضب خدا و ننگ ابدی دارد، و به آتش شعله‌‏ور خدا که بر قلبها احاطه می‌‏یابد متصل است. آنچه می‌‏کنید در برابر چشم بینای خداوند قرار داشته، و آنانکه ستم کردند به زودی می‌‏دانند که به کدام بازگشتگاهی بازخواهند گشت، و من دختر کسی هستم که شما را از عذاب دردناک الهی که در پیش دارید خبر داد، پس هرچه خواهید بکنید و ما هم کار خود را می‏‌کنیم، و شما منتظر بمانید و ما هم در انتظار بسر می‌‏بریم.

ابوبکر در جواب حضرت زهرا (س) به گفته‌هایی از پیامبر (ص) و قرآن اشاره می‌کند و با این توجیه که پیامبران جز کتاب و حکمت و علم و نبوت چیزی را به ارث نمی‌گذارند، از غصب فدک کوتاه نمی‌آید. حضرت زهرا (س) نیز به آیاتی از قرآن اشاره می‌کند که در آن مسئله ارث رسیدن از داوود به سلیمان و از یعقوب به زکریا و فرزندانش مطرح شده است. ابوبکر نیز در جواب، مسلمانانی که او را انتخاب کرده‌اند را میانجی می‌کند و حکم را به آن‌ها می‌سپارد. حضرت زهرا (س) نیز حرف‌های ابوبکر را بیهوده و کردار او را زشت می‌شمارد.

حضرت زهرا (س) می‌فرماید: اعمال زشتتان بر دلهایتان تیرگی آورده، و گوش‌ها و چشمانتان را فراگرفته، و بسیار بد آیات قرآن را تأویل کرده، و بد راهی را به او نشان داده، و با بدچیزی معاوضه نمودید، به خدا سوگند تحمّل این بار برایتان سنگین، و عاقبتش پر از وزر و وبال است، آنگاه که پرده‏ها کنار رود و زیان‌های آن روشن گردد، و آنچه را که حساب نمی‌‏کردید و برای شما آشکار گردد، آنجاست که اهل باطل زیانکار گردند.

بعد آن حضرت رو به بارگاه پیامبر اکرم (ص) می‌کند و می‌فرماید: ما تو را از دست دادیم مانند سرزمینی که از باران محروم گردد، و قوم تو متفرّق شدند، بیا بنگر که چگونه از راه منحرف گردیدند. هر خاندانی که نزد خدا منزلت و مقامی داشت نزد بیگانگان نیز محترم بود، غیر از ما. مردانی چند از امت تو همین که رفتی، و پرده خاک میان ما و تو حائل شد، اسرار سینه‏‌ها را آشکار کردند. بعد از تو مردانی دیگر از ما روی برگردانده و خفیفمان نمودند، و میراثمان دزدیده شد. تو ماه شب چهارده و چراغ نوربخشی بودی، که از جانب خداوند بر تو کتابها نازل می‏گردید. جبرئیل با آیات الهی مونس ما بود، و بعد از تو تمام خیرها پوشیده شد. ای کاش پیش از تو مرده بودیم، آنگاه که رفتی و خاک ترا در زیر خود پنهان کرد.