به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «خدا و صفات او در فلسفه افلوطین» نوشته سیدمحمد نقیب منتشر شد.
این کتاب در ۴ فصل به موضوعات مختلفی می‌پردازد از جمله زندگینامه افلوطین که نگاهی به آثار و زندگی اوست؛ شمایی کلی از فلسفه افلوطین، ماده و صورت، روح یا نفس؛ خدا از دیدگاه افلوطین، مسئله خدا، بررسی خدا به عنوان امری فطری، شناخت و تشخص خدا؛ صفات خدا از دیدگاه افلوطین، خدا به عنوان اراده آزاد و خدا به عنوان قادر، عاشق، ازلی و ابدی و بی‌مکان.
آنطور که در مقدمه کتاب آمده، بحث از خدا مهم‌ترین موضوع فلسفه است که از ابتدای تاریخ تفکر بشری موضوعیت یافته و به شکل روش‌مند در فلسفه غرب و شرق مطرح شده و هر فیلسوفی به فراخور ویژگی‌ها و صفات روحی و عقلی خود به آن پرداخته و سعی کرده آن را اثبات یا رد کند.
نویسنده به عرفان نظری نیز اشاره می‌کند و بررسی موضوع خدا در عرفان نظری را امری مهم می‌شمارد. به نحوی که شناخت خدا و صفات او از طریق تلاش و تعالی روح آدمی میسر است. سید محمد نقیب، عرفان نظری را ترجمان شناخت روحانی انسان از خداوند معرفی می‌کند.
افلوطین یکی از فیلسوفان بزرگ باستان بوده است که پس از افلاطون و ارسطو مهم‌ترین حکیم به شمار می‌رود. آشنایی او با آمونیاس زمینه‌های رشد در رشته فلسفه را برای افلوطین فراهم می‌آورد و او با تاثیرپذیری از مکاتب بزرگ فلسفی پیش از خود و جذب و هضم آن‌ها، نظریات نوین خود را ارائه می‌کند. عمده فلسفه او در حوزه عرفان، اخلاق، متافیزیک، معرفت‌شناسی و روانشناسی فلسفی است.
کتاب پس از پرداختن به زندگی افلوطین به فلسفه او اشاره می‌کند. در فلسفه افلوطین با یک حقیقت اصیل مواجه می‌شویم و آن هم این است که ما تنها با یک وجود اصیل سر و کار داریم و موجودات بعدی همگی در پرتو حقیقت اصیل اولین درک شده‌اند. افلوطین بر همین اساس پایین‌ترین مرتبه هستی را طبیعت و کیهان در نظر می‌گیرد.
در بخشی از کتاب اینطور آمده است: «افلوطین تحت تاثیر جهان‌شناسی افلاطون و ارسطو، ماده و صورت را دو رکن اصلی و برپاکننده خیمه عالم محسوس می‌داند که در صورت فقدان هر دو و یا یکی از آن‌ها این عالم توان شکل‌گیری و ایجاد نداشت. از نظر او ماده و صورت همانطور که در عالم محسوس وجود دارند، در عالم عقل که اول صادر از واحد هستند نیز از موجودیت برخورداند.»
موضوع دیگری که در کتاب مطرح می‌َشود تفاوت برخوردها با چیستی مفهوم خداست که در بسیاری از ادیان توحیدی و غیرتوحیدی و فلسفه‌های مختلف اعتقاد به خدا به اشکال مختلف مطرح است. نقیب به این مسئله می‌پردازد که رسیدن به تعریفی فراگیرنده که تمام مکاتب را در بربگیرد کار بسیار دشواری است.
در بخش دیگری از کتاب به نقل از افلوطین چنین آمده است: «احد همه چیز است و هیچیک از اشیاء نیست. منشاء همه چیزهاست ولیکن عین همه نیست. در عین حال که همه چیز در او هست او خود منزه از همه آن‌هاست. گویی مرجع همه اشیاء است… همه چیزها می‌تواند از او پدید آید، درست به دلیل اینکه هیچ چیز در او نیست.»
«خدا و صفات او در فلسفه افلوطین» نوشته سیدمحمد نقیب در ۱۱۵ صفحه توسط نشر قصیده‌سرا روانه بازار نشر شده است.
نظر شما