به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، «پایتخت کتاب ایران» و «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» از جمله طرح‌های مروج کتابخوانی هستند که تاکنون دو دوره از آن‌ها با همت و حمایت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شده‌ و سومین دوره آن‌ها در سال جاری در حال برگزاری است.
 
علیرضا درویش‌نژاد، مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان در این باره اظهار کرد: جشنواره‌های «پایتخت کتاب ایران» و «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» از آن جهت که زمینه پیوند مردم با کتاب را فراهم کرده‌اند، از جمله طرح‌های بکر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی محسوب می‌شوند.
 
وی با بیان این‌که با اجرای طرح‌های نامبرده، این‌بار کتاب به استقبال مردم رفته است، گفت: کتابخانه‌های بسیار مجهز همواره در شهرهای بزرگ مستقر هستند اما در راستای اجرای این طرح‌ها لزوماً زمینه برای استقرار حداقل یک کتابخانه خوب در روستاها و بهره‌مندی مردم از آن فراهم شده است.  
 
مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان افزود: اجرای طرح‌های مذکور و گستردگی آن‌ها در شهرها و روستاهای کشور به گسترش فضا‌های فرهنگی در روستا‌ها کمک می‌کند. از طرفی، همین که کتاب به روستاها و شهرهای سراسر کشور راه پیدا می‌کند، سطح آگاهی مردم افزایش می‌یابد و همین امر مانع از مهاجرت می‌شود.
 
درویش‌نژاد توضیح داد: پیشنهاد می‌کنم همزمان با اجرای این طرح‌ها در شهرها و روستاها، زیرساخت‌های فرهنگی به لحاظ سخت‌افزاری نیز فراهم شود. به طور مثال باید با مشارکت مردم و دهیاران و شوراهای روستاها، تعداد کتابخانه‌های روستا نیز افزایش پیدا کند. ضمن این‌که باید جنبه‌های تشویقی این طرح‌ها تقویت شود به طور مثال باید در این طرح‌ها جایی برای معرفی کتابخوان و کتابخانه نمونه گنجانده شود.
 
وی ادامه داد: همچنین پیشنهاد می‌کنم برای افزایش مشارکت مردم در اجرای این طرح‌ها و گستردگی آن‌ها در سراسر کشور، کتابخانه‌ها بر اساس نیاز و سلایق مردم و همچنین بر اساس ویژگی‌های فرهنگی و بومی استان‌ها تجهیز شوند.
 
«پایتخت کتاب ایران» عنوان طرحی است که بر مبنای آن هر سال شهری به‌عنوان پایتخت کتاب ایران انتخاب می‌شود. بخش‌هایی از این طرح، از پایتخت جهانی کتاب الگوبرداری شده، اما از نظر ساختار اجرایی همخوانی‌های زیادی با شرایط فعالیت فرهنگی در ایران پیدا کرده است. در نخستین سال رقابت میان شهرهای ایران برای کسب عنوان پایتخت کتاب، «اهواز» با مشارکت نهادهای غیردولتی همچون کانون آموزش شهروندی برای توسعه (کاشت) موفق به اخذ این عنوان شد. در سال دوم «نیشابور» توانست این عنوان را از آن خود کند.

جشنواره «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» نیز برنامه‌ای است که هر سال با محوریت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری مجموعه‌ای از دستگاه‌های دولتی و غیردولتی اجرا می‌شود. بر این اساس هر سال 10 روستا یا آبادی عشایری بهعنوان روستاها و عشایر دوستدار کتاب معرفی می‌شوند. برای شرکت در این جشنواره، روستاها باید ضمن معرفی ویژگی‌های خاص فرهنگی و اجتماعی روستا، مجموعه فعالیت‌ها، طرح‌ها و برنامه‌های اجرایی خود را برای تقویت زیرساخت‌های کتابخوانی و ترویج عمومی کتاب در روستا معرفی کنند.