به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ترجمه مهوش خرمی‌پور از کتاب «شاه مات»، یکی از دو کتاب آخر یوستین گاردر (نویسنده نروژی رمان «دنیای سوفی») به پایان رسید. این کتاب که حجمی نزدیک به ۵۰۰ صحفه چاپی دارد، پس از گذراندن مراحل اداری انتشار توسط نشر «کتابسرای تندیس» روانه کتاب‌فروشی‌ها می‌شود.

این کتاب در سال ۲۰۰۶ میلادی به چاپ رسیده و یکی از دو کتاب آخر گاردر به حساب می‌آید. وی ادعا دارد در این کتاب بخش‌های کوتاهی از سایر آثارش را به گونه در کنار یکدیگر قرار داده که هرکدام به صورت مستقل قابل مطالعه باشد و علاوه برآن کل کتاب به صورت یک واحد معنادار و یک‌پارچه جلوه کند. از آن‌جایی که اکثر آثار داستانی گاردر در فضایی مشابه و با مضامینی تقریبا یکسان نوشته شده‌اند، این ادعای او چندان دور از ذهن نیست.

این نویسنده نرژوی در وب‌سایت رسمی ناشر آثارش طی مقاله کوتاهی به معرفی این کتاب پرداخته و نوشته است: «در پاییز سال ۲۰۰۵ ناشر کتاب‌هایم به من پیشنهاد کرد برش‌هایی از آثارم را در یک کتاب جمع کنم تا در سال ۲۰۰۶ و به مناسبت گذشت ۲۰ سال از انتشار نخستین کتابم به چاپ برسد. در ابتدا دودل و مردد بودم. این کار باارزشی به نظر می‌رسید، اما انجام آن جسارت می‌طلبید. اما کمی بعد بیشتر هیجان‌زده شدم و با خود اندیشیدم شاید این‌جا چیزی باقی مانده باشد که من بتوانم دوباره آن را هدیه کنم. چیزی که بتوان با آن مفهومی سراسر جدید خلق کرد.»

در ادامه گاردر توضیح داده است که چگونه برآن شد تا پارگراف‌هایی از رمان‌ها و داستان‌هایش را انتخاب و بازنویسی کند که هرکدام بتوانند هم به تنهایی و هم در کنار یکدیگر معنادار و خواندنی باشند. او در این کتاب ۶۴ نوشته از سایر آثارش را جمع‌آوری کرده است. در انتهای کتاب هم ضمیمه‌ای درج کرده که نشان دهد هرکدام از نوشته‌ها به کدام کتاب او مربوط می‌شود.

«شاه مات» با نام «Checkmate» به زبان انگلیسی ترجمه شده و تا به امروز به چند زبان دیگر از جمله آلمانی، ایتالیایی، اندونزیایی، هلندی و اسپانیایی برگردانده شده است.

 ترجمه فارسی خرمی‌پور از این کتاب از روی متن آلمانی صورت گرفته است. این مترجم پیشتر دو کتاب از گاردر با نام‌های «دختر پرتقالی» و «مرد داستان‌فروش» را به فارسی ترجمه کرده است. 

از آنجایی‌که در ایران کمتر افرادی هستند که ترجمه ادبی زبان نروژی را تجربه کرده باشند، تاکنون اکثر آثار گاردر از زبان‌های واسطه‌ای چون آلمانی و انگلیسی به فارسی ترجمه شده است.

این نویسنده ۵۶ ساله در ایران با رمان «دنیای سوفی – داستانی درباره تاریخ فلسفه» شناخته شده است. از این نویسنده تا به امروز آثاری همچون «درون یک آینه، درون یک معما»، «راز فال ورق»، «راز رنگین کمان»،«سلام کسی اینجا نیست» و «زندگی کوتاه است» چاپ و منتشر شده است.

گاردر که به عقیده برخی از منتقدان آثارش هم برای نوجوانان و هم بزرگسالان جذابیت دارد،‌ تا به امروز ۱۴ کتاب را در کارنامه ادبی خود ثبت کرده است.