به مناسبت زادروز فریدریش هگل فیلسوف آلمانی؛

دوست و دشمن آزادی

هگل دو دغدغه داشت: دولت و آزادی و شاید بتوان گفت او خدا و خرما را با هم می‌خواست. دولت هگلی نه آنگونه که فاشیسم می‌خواست که تجسد آزادی بود. آزادیی که در آن فردیت در کلیت منعکس است و کلیت متشکل از افراد. هگل کوشید برای گفتن این متناقض نما فلسفه‌ای دیالکتیکی ایجاد کند که در آن صیرورت صورتبندی فلسفی شده و هر چیزی در یک گذار به ضد خود و در نهایت به جمع خود و ضد خود برسد