به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قزوین، محمدعلی حضرتی که به عنوان مجری و سخنران در این مراسم حضور داشت گفت: مرحوم حمیدی نقش انکار ناپذیر در گسترش فرهنگ قزوین دارد زیرا او منشاء خدمات بسیار در حوزه فرهنگ قزوین بود.

این قزوین پژوه با تشریح فضای فرهنگی قزوین در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ بیان کرد: پیش از نسل ما، یک گروه از جوان قزوینی فعالیت داشتند. کتاب در آن روزگاران ارج و قرب فراوان داشت و کتابخوانی یک مزیت برای هر ایرانی و به ویژه برای نوجوان و جوان‌ها محسوب می‌شد.

وی یادآور شد: اگر از فعالیت کتابفروشی‌های سنتی مانند کتابفروشی امانی، فردوسی، سعدی و… چشم پوشی کنیم به کتابفروشی جلالیان در سال‌های ۴۴ یا ۴۵ می‌رسیم که آغازگر حرکت نو در صنف کتابفروشی‌های قزوین بود. این کتابفروشی به مرکز اولیه بسیاری از فعالیت‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی قزوین تبدیل شده بود. پدر اخوان جلالیان نسبت نزدیک با شهید رجایی داشتند و به همین واسطه فرزندان ایشان نیز با فعالیت‌های شهید رجایی مرتبط بودند و به همین دلیل کتابفروشی جلالیان در حقیقت یک مرکز فرهنگی بود و کتاب‌های روزآمد و کتاب‌های نسل جدید نویسندگان و همچنین کتاب‌های به اصطلاح جلد سفید و زیرمیزی نیز در آنجا ارائه می‌شد و برای نسل ما که نوجوان بودیم بسیار هیجان انگیز بود.

وی عنوان کرد: بخش دیگری از فعالیت‌های آن روزگار با عنوان قرآن و عقاید در منزل افراد مختلف تشکیل می‌شد. یک یا دو مرکز دیگر هم بودند که این مجالس را برگزار می‌کردند. در مسجد بلاغی، مسجد میدان‌گاه شاهد برگزاری مجالس بودیم و همچنین مرحوم شهید چگینی به همراه نزدیکانشان از جمله آقایان خانبان، خدایاوران، انصاریان و مرحوم حاج رضا حمیدی در مسجد و مدرسه صالحیه.

حضرتی اذعان کرد: یکی از کانوهای تازه در قزوین آن زمان، انجمن ناشرین حق در مسجد ستوده بود که سخنران‌های متفاوتی را دعوت می‌کرد. طبق اسناد منتشر شده، انجمن ناشرین حق یک مرکز نیرومد برای ایجاد ارتباط با سازمان‌هایی بود که به صورت مخفی فعالیت می‌کردند. مرحوم حاج رضا حمیدی دقیقاً در همین روزگار یک جوان پر انرژی و آماده کار بود؛ از معلمی گرفته تا اداره جلساتی که در مسجد صالحیه برگزار می‌شد. در این مسجد عمده فعالیت‌ها بعد از روخوانی قرآن، متمایل بود به نهج‌البلاغه و کلام. سعی می‌شد کلام با زبان نو بیان شود و این قضیه برای نسل پویا در آن زمان خیلی جذابیت داشت.

وی تصریح کرد: به پیشنهاد شهید چگینی، آقای حمیدی به دنبال اخذ مجوز انتشارات رفت و در سال ۵۰ انتشارات طه را تاسیس کرد ولی چون مشمول سربازی بود فعالیت انتشارات طه موکول شد به سال ۵۵ و همچنین شروع فعالیت کتاب فروشی در سال ۵۶.

حضرتی گفت: اولین کتابی که توسط انتشارات طه منتشر شد متعلق به آقای سیاهپوش، عضو ناشرین حق بود. سپس کتاب‌های از جمله «آی بچه‌های خیلی خوب» به قلم مرحوم حمیدی را برای کودکان منتشر کرد و کتاب‌هایی از علی غفاری و شهید چگینی که ترجمه یک داستان عربی بود را به چاپ رساند و به این ترتیب فعالیت‌های انتشارات طه و همچنین کتابفروشی گسترش پیدا کرد.

حضرتی تاکید کرد: انتشارات طه فقط یک کتابفروشی و بنگاه چاپ کتاب نبود؛ در واقع یک نهاد فرهنگی بود که این قابلیت را داشت تا خیلی از افراد و جوانانی که سر پر شور در مبارزات سیاسی داشتند را دور هم جمع کند. لابه‌لای کتاب‌ها اعلامیه رد و بدل می‌شد، کتاب‌های زیر میزی ارائه می‌شد و خیلی از فعالیت‌های دیگر.

وی اضافه کرد: کتابفروشی طه یک کانون فعال بود. دقیقاً در جایی که می‌طلبید؛ یعنی در خیابان خیام و آن اتمسفری که آن سال‌ها در قزوین و به ویژه در خیابان خیام برقرار بود. بسیاری از جوانان مذهبی دهه ۵۰ و ۶۰ قزوین برآمده از این چند کانون بودند که اشاره کردم.

حضرتی بیان کرد: بعد از انقلاب انتشارات طه فعالت‌ر شد و به انتشار کتاب‌های حقوق و معارف روی آورد و نقش یک سرمایه‌گذار در حوزه فرهنگ را به خوبی ایفا کرد.

این نویسنده خاطر نشان کرد: فعالیت‌های مرحوم حاج رضا حمیدی در دهه ۵۰ بسیار موثر، قابل ستایش و موثر بود. ولی متاسفانه قزوین با فرزندانش سر بی مهری دارد و قدردان فرزندانش نیست.

در بخش دیگر این برنامه ابراهیم صفاری، مرتضی روزبه و محمد نانکلی به بیان خاطراتی از مرحوم ابراهیم‌نژاد حمید پرداختند.

این برنامه با مشارکت انتشارات طه، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قزوین، اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان قزوین و تعاونی ناشران استان قزوین برگزار شد.