به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بوشهر، حیدر راهب صبح دوشنبه در نشست خبری هفته کتاب، با گرامیداشت ایام این هفته کتاب‌محور گفت: برای سی و یکیمین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران شعار «آینده خواندنی است» برگزیده شده است تا اهمیت کتاب و کتابخوانی بیش از هر زمانی به جامعه متذکر شود.

وی ادامه داد: اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر به‌عنوان یک نهاد تخصصی در حوزه کتاب و خدمات کتابخانه‌ای امسال برای هفته کتاب ۴۵۰ برنامه متنوع و رایگان طراحی و پیش‌بینی کرده است که همه این فعالیت‌ها نه تنها در طول این یک هفته، بلکه در دیگر ایام سال در کتابخانه‌های عمومی استان صورت می‌گیرند. منتها هفته کتاب فرصتی برای بازنمایی و شناسایی دستاوردها و خدمات‌دهی کتابخانه‌های عمومی و همچمنین ظرفیتی است برای ایجاد گفتمان کتاب و مطالعه در جامعه است.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر در ادامه به رشد کتابخانه‌های عمومی استان در چهار شاخص کتابخانه‌ای در سال جاری اشاره و تصریح کرد: خوشبختانه در شش ماه اول امسال در شاخص امانت کتاب با رشد ۱۳.۹، منابع رشد ۷.۷، عضویت ۱۵.۶ و زیربنا نیز رسد ۴ درصدی مواجه شدیم که این آمار نشان می‌دهد که استان بوشهر در حوزۀ کتابخانه‌ای از میانگین‌های کشوری جلوتر است.

راهب سپس با اشاره به تعداد برنامه‌های فرهنگی و ترویجی کتاب استان در یک سال اخیر گفت: از آبان سال ۱۴۰۱ تا آبان امسال، پنج هزار و ۴۷۱ برنامه فرهنگی و ترویجی در کتابخانه‌های عمومی استان اجرایی شده است که از این شمار، هزار و ۸۹۰ برنامه ویژه کودکان و نوجوانان بوده است و بقیۀ برنامه‌ها برای گروه‌های سنی دیگر اجرا شده‌اند که شامل نمایشگاه‌های کتابخانه‌ای، کارگاه‌های آموزشی، مسابقات کتابخوانی، نشست‌های کتابخوانی و کتابخوان، محافل ادبی و شعر، معرفی و رونمایی کتاب و… می‌شوند.

وی یادآور شد: در هفته کتاب امسال نیز برنامه‌های شاخص و متنوعی را برنامه‌ریزی کرده‌ایم که اغلب این برنامه‌ها به‌صورت رایگان هستند و همه مخاطبان می‌توانند با مراجعه به کتابخانه‌های عمومی از آن‌ها استفاده کنند.

به گفتۀ راهب، در این هفته دوستداران کتاب می‌توانند از ۲۳ تا ۲۵ آبان با مراجعه به کتابخانه‌های عمومی شهرهای محل سکونت خود یا از طریق سامانه SamanPL.ir به‌صورت رایگان به عضویت کتابخانه‌ها درآیند. آن‌ها پس از دریافت کد تخفیف عضویت در کتابخانه‌های عمومی در بازۀ زمانی مذکور تا ۲۴ آذر فرصت دارند برای دریافت خدمات رایگان کتابخانه‌های عمومی اقدام کنند.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر یادآور شد: همچنین از ۲۳ تا ۳۰ آبان طرح بخشودگی جرائم کتابخوانی در کتابخانه‌های عمومی اجرا می‌شود و اعضایی که کتابی به امانت گرفته‌اند و نتواسته‌اند آن را در موعد مقرر به کتابخانه بازگردانند، در این فرصت تعیین شده بدون پرداخت جریمه می‌توانند کتاب‌ها را به کتابخانه برگردانند.

ساخت ۴ کتابخانۀ جدید در استان بوشهر بعد از ۴ سال

وی در ادامه آغاز عملیات ساخت ۴ کتابخانۀ عمومی جدید را در استان پس از گذشت چهار سال از ساخت آخرین کتابخانه، یکی از اتفاق‌های مهم استان در هفته کتاب امسال معرفی کرد و گفت: یکی از این‌کتابخانه‌ها، کتابخانه دوم شهر جم با همکاری تحسین‌برانگیز شهرداری این شهر است که پیش از این زمین آن را اهدا کرده بود و اکنون رسالت ساخت آن را برعهده گرفته، این کتابخانه با مساحت ۶۵۰ مترمربع و با اعتباری بالغ بر ۱۰ میلیارد تومان ساخته خواهد شد.

راهب افزود: سه کتابخانۀ روستایی نیز در دشتستان به‌ترتیب در روستاهای درودگاه، نظرآقا و بنداروس با مشارکت ۵۰ درصدی خیّران محلی و همکاری فرماندار این شهرستان ساخته خواهد شد. هر کدام از این کتابخانه‌ها در مساحت ۲۸۰ متر مربع و با اعتبار ۴ میلیاردتومان ساخته می‌شود.

مدیرکل کتابخانه‌عمومی استان بوشهر با اشاره به اینکه در سال جاری با اضافه شدن سه باب کتابخانۀ شهری تعداد کتابخانه‌های عمومی استان به عدد ۷۹ رسید و سرانۀ فضای کتابخوانی استان حدود ۱۰۰۰ متر مربع افزایش یافت، افزود: این کتابخانه‌ها شامل کتابخانۀ عمومی شیخ حسین چاهکوتاهی در محلۀ امامزاده و دو کتابخانه خواهران و برادران دانشگاه فرهنگیان بوشهر است که با تجهیزات و خدمات‌دهی مدرن در حال ارائه خدمات به مخاطبان کتاب هستند.

اجرای طرح کتابت قرآن کریم با مشارکت کودکان و نوجوانان

این مقام مسئول به دیگر برنامه‌های شاخص هفته کتاب در استان بوشهر اشاره و تصریح کرد: طرح «کتابت قرآن کریم» یکی از برنامه‌های ممتازی است که در ۷ کتابخانۀ منتخب استان همزمان با روز بزرگداشت آیت‌الله سید محمدحسین طباطبایی اجرا می‌شود. در این طرح کودکان و نوجوانان به کتابت قرآن کریم می‌پردازند.

راهب، غبارروبی قبور شهدا، برگزاری نشست هم‌اندیشی راه‌کارهای توسعۀ فرهنگی، سه‌شنبه‌های مهدوی با مشارکت دانشگاه پیام نور، کاروان دانایی (در راستای سفارش استاندار بوشهر با حضور مدیران و کارمندان ادارات و دانش‌آموزان و دانشجویان در کتابخانه عمومی خلیج فارس بوشهر)، سخنرانی مدیرکل پیش از خطبۀ نماز جمعه و میز خدمت، آیین تجلیل از کتابداران، مروجان و کتابخوانان برتر استان، گشایش کتابخانۀ مصلحیان در مدرسۀ سعادت، کارگاه آموزشی ویژۀ کتابداران کتابخانه‌های مشارکتی و… را مهم‌ترین برنامه‌های هفتۀ کتاب امسال معرفی کرد.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر همچنین در معرفی برنامه‌های شاخص هفتۀ کتاب در شهرستان‌های استان نیز یادآور شد: اجرای نمایش کودک «جنگل باصفا» با مشارکت اعضای کودک کتابخانۀ عمومی خلیج فارس بوشهر، نشست مطالعاتی دانش‌آموزی در کتابخانه عمومی شهید آوینی چغادک، جشن تقدیر از کودکان کتابخوان در کتابخانۀ عمومی دلیران تنگستان، جمع‌خوانی کتاب «بچه‌های فلسطین» در کتابخانۀ عمومی آیت‌الله جمی عالی حسینی و جشن روز کتاب در پارک پردیس جم با مشارکت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از جمله برنامه‌هایی است که در شهرستان‌ها همزمان با هفته کتاب اجرایی می‌شوند.

برپایی اردوی جهادی «طنین دانایی» در شُنبه

به گفتۀ وی، کارگاه‌های آموزشی شیوه‌های صحیح مطالعه در کتابخانۀ شهید بهشتی برازجان، نشست کتابخوانی تخصصی در کتابخانۀ حقایق‌نگار خورموج، اردوی جهادی «طنین دانایی» در کتابخانۀ عمومی حاج‌سیدعلی قمی شُنبه، برپایی ایستگاه اهدای کتاب، نشست مطالعاتی ویژه نوجوانان در کتابخانۀ عمومی امام جعفر صادق (ع) و جشنوارۀ قصه‎گویی مادران در کتابخانۀ عمومی ولایت گناوه، رونمایی از کتاب «پیرمردی از خلیج فارس» در کتابخانۀ عمومی محمد پولاد بندرریگ، عصر شعر «یار مهربان» در کتابخانۀ عمومی شهید ابراهیمی بردستان، رونمایی از کتاب «در سرزمین زیتون و تاریخ» در کتابخانۀ عمومی غدیر کنگان، مسابقۀ ساخت پادکست کتاب و مسابقۀ کتابخوانی «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» و… دیگر برنامه‌هایی است که همزمان با هفتۀ کتاب در استان برگزار می‌شوند.

مدیرکل کتابخانه‌‎های عمومی استان بوشهر در بخش دیگری از صحبت‌های خود، توسعه زیرساخت‌های کتابخانه‌ای استان را ضروری دانست و گفت: در حال حاضر به ازای هر ۱۰۰ نفر، ۲.۱ متر مربع زیربنا و فضای کتابخانه‌ای و به ازای هر ۲۵ هزار نفر ۱.۶ کتابخانه در استان وجود دارد. طبق آخرین آمارها، هم‌اینک ۹ روستای با جمعیت بالای ۲۵۰۰ نفر فاقد کتابخانۀ عمومی در استان وجود دارد که شامل روستاهای بندرگاه، جزیرۀ شیف، محمدعامری، محمدآباد، مال‌قائد، پرک، شیرینو، اخند می‌شوند و همچنین شش استان نظیر بادوله، بوشکان و چاه‌مبارک نیز به کتابخانۀ عمومی نیاز دارند. شهرهای دیر، کنگان و عسلویه نیز به کتابخانۀ دوم نیاز دارند.

به گفتۀ راهب، برای نقاط روستایی دو راهکار برای جبران نبود کتابخانۀ عمومی وجود دارد که شامل راه‌اندازی کتابخانۀ سیار و پیشخوان کتابخانه در این نقاط می‌شود. به‌‎راحتی با کمک کتابخانه سیار می‌توان به نیاز کتابخوانی ۵ یا ۶ روستای بدون کتابخانه پاسخ داد. در این راستا، ما نامه‌ای را به شهرداری ارسال کرده‌ایم که در صورتی که همکاری کند و یک واحد اتوبوس به ما بدهد، ما آن را تجهیز می‌کنیم و به مناطقی که فاقد کتابخانۀ عمومی هستند، می‌فرستیم. الان در استان فارس با همکاری شهرداری سه اتوبوس به کتابخانۀ سیار تبدیل شده که در روستاهای بدون کتابخانه مشغول خدمات‌رسانی هستند و بازخوردهای خیلی خوبی هم داشته‌اند.

کوتاهی بارز شهرداری برازجان در پرداخت سهم نیم‌درصدی به کتابخانه‌های عمومی

وی در ادامه با گلایه از همکاری ضعیف شهرداری‌ها در ایجاد پیوست‌های فرهنگی پارک‌ها و مراکز عمومی، گفت: به استثنای دو یا سه شهرداری، هیچ حرکتی از سوی شهرداری‌های دیگر استان در حوزه کتاب و توسعۀ فضای کتابخوانی در شهرستان‌ها نمی‌بینیم. این در حالی است که در استان‌های دیگر شاهد راه‌اندازی کتابخانه‌ها در پارک‌ها به همت شهرداری‌هایشان هستیم. در استان ما چند کتابخانه در پارک‌ها وجود دارد؟! تقریباً هیچ.

راهب افزود: اما با پیگیری‌های صورت‌گرفته و تأکید بازرسی استانداری، خوشبختانه بیش از ۵۰ درصد شهرداری‌های استان در پرداخت سهم نیم‌درصدی درآمد خود به کتابخانه‌های عمومی همکاری قابل‌قبولی دارند اما یک شهرداری هم است که در یک سال اخیر هیچ پرداختی نداشته و آن هم شهرداری برازجان است که بسیار در این زمینه کوتاهی کرده و الان به مرحلۀ شکایت رسیده‌ایم. این در حالی است که یکی از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های عمومی استان یعنی کتابخانه شهید بهشتی در این شهرستان قرار گرفته و به‌شدت به رسیدگی نیاز دارد.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر تأکید کرد: در حال حاضر بیشتر کتابخانه‌های عمومی عمری ۳۰ یا ۴۰ ساله دارند که نیاز شدید به بازسازی و بازطراحی محیطی و خدماتی دارند. در این راستا، در یکی دو سال اخیر برخی از این کتابخانه‌ها را بازسازی و فضای آن‌ها را بازطراحی کرده‌ایم که در نخستین گام، کتابخانه عمومی خلیج فارس را که استانداردترین کتابخانۀ عمومی استان به‌شمار می‌رود، در دو فاز بازطراحی کردیم و فاز سوم آن امسال انجام می‌شود.

وی ادامه داد: هرچند این کتابخانه فقط ۵ سال عمر دارد ولی چون بر اساس نقشه‌ای ساخته شده که متعلق به ۱۵ سال پیش بود، بنابراین ضروری دیدم که فضا و خدمات آن بازطراحی و مدرن و شکیل شود که خوشبختانه با تغییر و تحولاتی که در آن صورت گرفته، استقبال از آن بسیار بیشتر و چشمگیرتر شده است.

راهب یادآور شد: کتابخانۀ عمومی شهید آوینی چغادک با اعتبار ۵۰۰ میلیون تومان، کتابخانۀ عمومی آبطویل با اعتبار ۳۰۰ میلیون تومان از دیگر کتابخانه‌هایی بوده‌اند که بازطراحی و بازگشایی شده‌اند و بازطراحی کتابخانۀ موریانه‌زده وحدتیه و دهقائد با اعتبار ۴۰۰ میلیون تومان و همچنین مرمت کتابخانۀ مصلحیان بوشهر با اعتبار ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان در حال انجام است.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان همچنین به سه کتابخانۀ در حال ساخت در دوراهک، آبدان و دویره اشاره و تصریح کرد: کتابخانۀ دوراهک با ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی به ۴ میلیارد تومان، کتابخانۀ آبدان با رشد فیزیکی ۷۰ درصد به ۳ میلیارد تومان و کتابخانۀ دویره هم با ۶۰ درصد رشد فیزیکی به یک میلیارد تومان برای تکمیل شدن و بهره‌برداری نیاز دارند که خوشبختانه با نگاه خوبی که دولت سیزدهم به توسعه زیرساخت‌های فرهنگی و کتابخوانی دارد، پیش‌بینی می‌شود که در صورت تأمین اعتبار این کتابخانه‌ها تا هفتۀ دولت سال آینده به بهره‌برداری برسند.

راهب میزان اعتباری که در سال جاری برای کتابخانه‌های عمومی استان تأمین شده، ۱۲ میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: در صورتی که این اعتبار تخصیص بیابد، سایر کتابخانه‌های عمومی که نیاز به بازطراحی و بازسازی دارند در اولویت برنامه‌های ما قرار خواهند گرفت.

حمایت استاندار از ساخت کتابخانۀ مرکزی بوشهر در منطقۀ یک شهر

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر در پاسخ به پرسش خبرنگار ایبنا در بوشهر مبنی بر سرنوشت نهایی کتابخانه مرکزی بوشهر توضیح داد: خوشبختانه ساخت کتابخانۀ مرکزی بوشهر که به یک مطالبۀ ۱۴ سالۀ استان مبدل شده بود، با نگاه مثبت استاندار بوشهر و مساعدت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پرداخت ۵۰ درصد هزینۀ ساخت این مرکز فرهنگی و همچنین حمایت و همراهی استاندار و معاون سیاسی امنیتی استانداری بوشهر در تخصیص زمینی از محل طرح مولدسازی در منطقه شمالی شهر بوشهر، تا پایان امسال آغاز خواهد شد که در این زمینه برخی از مدیران به‌ویژه آقای پاپری رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان بوشهر همکاری بسیار خوبی داشتند.

وی یادآور شد: در سال جاری، توسعۀ فعالیت‌های فرهنگی و ترویجی به‌ویژه در حوزه کودک و نوجوان، توسعۀ زیرساخت‌های کتابخانه‌ای و زیباسازی و شاداب‌سازی و بازطراحی کتابخانه‌های عمومی سه اولویتی بوده‌اند که در برنامه‌های خود گنجانده و خوشبختانه در این زمینه کارهای خوبی را تا الان انجام داده‌‎ایم.

رکورد بیشترین امانت کتاب به شهروندان تنگستانی رسید

راهب سپس به وضعیت شهرستان‌ها در چهار شاخص کتابخانه‌ای گریزی زد و با بیان اینکه شهروندان تنگستانی رکورد کتابخوانی استان را زده‌اند، گفت: شهرستان تنگستان در حال حاضر بیشترین عضو کتابخانۀ عمومی را دارد. این شهرستان به ازای هر ۱۰۰ نفر، ۸.۴ درصد عضو دارد. کمترین اعضای کتابخانه هم متعل به شهرهای عسلویه و کنگان است که به ازای هر ۱۰۰ نفر ۲.۲ درصد عضو دارند.

وی همچنین بیشترین درصد منابع کتابخانه‌ها را متعلق به کتابخانه‌های عمومی تنگستان دانست و افزود: در این شهرستان به ازای هر ۱۰۰ نفر، ۱۶۵.۲ نسخه کتاب وجود دارد. این در حالی است که کمترین منابع متعلق به کتابخانه عمومی عسلویه است که به ازای هر ۱۰۰ نفر، ۴۴.۵ نسخه کتاب وجود دارد.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر، بیشترین میزان امانت‌دهی کتاب را در استان باز متعلق به تنگستان دانست و گفت: در سال جاری، به ازای هر ۱۰۰ نفر، در کتابخانه‌های عمومی تنگستان ۹۳ نسخه کتاب به امانت گرفته شده است و رکورد استان را در این شاخص زده و کمترین میزان امانت‌دهی کتاب هم در عسلویه رقم خورده که به ازای هر ۱۰۰ نفر در این شهرستان، ۱۹.۳ کتاب به امانت رفته است.