چهارشنبه ۹ مهر ۱۳۹۹ - ۰۸:۴۰
شناخت مولیر و آثارش به شناخت نمایش در دوره قاجار کمک می‌کند

معصومه زواریان اظهار کرد: مولیر پیوندی خاص با نمایش در عصر ناصری داشت، چه به عنوان آغازگر فن نمایشنامه‌نویسی و چه در مقام الهام‌بخشی علاقه‌مندان این هنر در ایران، جایگاهی مهم در ادبیات نمایشی، فن صحنه گردانی و بازی‌گردانی یافت.

معصومه زواریان، مترجم، در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره کتاب «شناخت مولیر با آثارش» نوشته آلفرد سیمون که اخیرا ترجمه کرده است اظهار کرد: در این اثر مولیر به عنوان اسطوره تئاتر فرانسه به گونه‌ای معرفی می‌شود که رسالت او ایجاد سلاحی از خنده برای مبارزه با اخلاق و قید و بندهای زمانه است. آلفرد سیمون با احیای مولیر این هنرمند را به ما می‌شناساند. کمدی‌هایش مباحثه‌ای در باب مشکلات و عیوب روزگار است. عیوبی که هنوز پابرجاست و شاهد این عیوب در روزگار کنونی هستیم.

وی افزود: مولیر کمدی عصر خود را از لودگی به نقادی تعالی داد و از تیپ لوده سبک، منتقدی بی‌رحم ساخت که کارش افشای حقایق کتمان شده و برگرفتن نقاب از چهره ریاکاران و مفسدان جامعه بود و در این پیکار از احدی چشمپوشی نکرد. نمایش‌نامه‌هایش برخوردار از ظرفیت‌های وسیع دراماتیکی در هر دوره و سرزمینی زنده و مطرح است.
 

معصومه زواریان

این مترجم درباره اشاره‌ خود در دیباچه کتاب به قابلیت تطبیق آثار مولیر با فرهنگ ایرانی گفت: مولیر پیوندی خاص با نمایش در عصر ناصری داشت، چه به عنوان آغازگر فن نمایشنامه‌نویسی و چه در مقام الهام‌بخشی علاقه‌مندان این هنر در ایران، جایگاهی مهم در ادبیات نمایشی، فن صحنه‌گردانی و بازی‌گردانی یافت. بر این اساس، شناخت مولیر و ویژگی آثار وی در واقع یافتن نیمی از کیفیت و چگونگی نمایش در دوره قاجار و به ویژه عصر ناصری است.

او همچنین گفت: آثار مولیر به سبب ظرفیت آن در تطبیق با شرایط اجتماعی و فرهنگی ایران از دیرباز مورد توجه است. آثار او غالبا جنبه کمدی دارد؛ علاوه بر انتقادات اخلاقی- اجتماعی، جنبه تفنن و سرگرمی در جذب بیشتر خوانندگان و تماشاگران ایرانی تاثیر یسیاری داشته است. نزدیک شدن به زندگی و مشکلات مردم عادی و به نوعی طرح کردن جسورانه وضعیت گفتمان مسلط و مردم در آثار او وجود دارد.

وی درباره محتوای آثار مولیر بیان کرد: درونمایه بیشتر آثار او وضعیت خراب و روبه زوال اجتماع است، ریا، خرافات، فساد حاکمان و فساد مالی. اوضاعی که به نظر نمی‌رسد رخت از جامعه بشر بر بندند. در واقع آثار او نه تنها با جامعه ایران که با تمامی جوامع بشری تطابق دارد.

 

صحنه‌ای از نمایش «خسیس» نوشته مولیر به کارگردانی مریم کاظمی

زواریان با اشاره به این که تحلیل آثار مولیر و اشاره به مسائل و شرایط اجتماعی دوران او در این کتاب بارز است بیان کرد: سیمون بر جنبه جامعه‌شناختی در این کتاب تاکید بیشتری دارد و دلیل اشاره او به دوران جوانی و زندگی مولیر در میان طبقه بالای جامعه و نیز سفرهایش  قطعا اشاره دارد به تکنیک و تجربه و مهارت که مولیر طی سفرهایش کسب کرد.

وی افزود: می‌دانیم مولیر در تئاتر فرانسه اسطوره است. ناکامی‌های ابتدای فعالیت نمایشی او را واداشت به همراه گروه خود پاریس را ترک و به اطراف فرانسه سفر کند. او با جست‌وجوی تماشاگران تازه با کوله‌باری از مهارت و تجربه بازگشت و با بکارگیری فنون نمایش کمیک و مردمی و در برخورد با اقشار مختلف توانست کمدی را به برترین مراتب برساند.

این مترجم ضمن بیان این که معرفی و تحلیل آثار یک نویسنده به شناخت خالق اثر می‌انجامد گفت: سیمون در مورد زندگی دوگانه نویسنده و بازیگری صحبت می‌کند که درگیر مشکلات و مسائلی در زمینه اداره و سرپرستی گروه نمایشی خویش است. با توصیف شخصیت‌های او پرده از اندیشه و دغدغه فکری او بر‌می‌دارد. از مشکلات هنرمندی سخن می‌گوید که در جدال با نیازها و الزامات اجتماعی است. و ماهرانه با جمع‌آوری قطعات انتخابی که در واقع نوعی مرور آثار مولیر است کتاب را به اتمام می‌رساند و مبارزه‌ای را در جهان نشان می‌دهد که مولیر پیش‌قراول آن است و نشان می‌دهد مولیر زنده است و هنوز تازگی خود را دارد و از دیر باز میان ماست.
 

او درباره اهمیت ترجمه کتاب «شناخت مولیر با آثارش» اظهار کرد: از سال‌ها قبل و با ورود تئاتر غرب به ايران و گسترش آن به‌ عنوان ابزاری برای سرگرمی، ترجمه متون نمایشی به کشور باب شده بود.  می‌دانیم با تاسيس دارالفنون، ترجمه آثار نمايشی نيز در كنار ترجمه ساير كتب، رونق گرفت. از این میان آثار نمایشی مولیر از دوران مشروطه تا‌کنون بارها به فارسی اقتباس یا ترجمه و اجرا شده‌است.

معصومه زواریان در پایان گفت: علل محبوبیت مولیر در ایران، هزل و هجو ریاکاری مذهبی و دسیسه‌های اصحاب کلیسا و دربار و اشراف، در این نمایش‌نامه‌هاست. اما جای خالی کتابی که به طور جامع به شناخت مولیر و تحلیل آثار او پرداخته باشد احساس می‌شد. شاید بتوان گفت برگردان این اثر مکمل  آثار ترجمه‌ شده و اجرای آثار این هنرمند در ایران است.
 
نشر قطره کتاب «شناخت مولیر با آثارش» اثر آلفرد سیمون با ترجمه معصومه زواریان را با شمارگان 400 نسخه، در 214 صفحه و با قیمت 36000 تومان منتشر کرده است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها