ابوالقاسم فیضآبادی نویسنده و مدیر انتشارات نخستین در این باره به ایبنا گفت: «مقاله اصلی آنچه که در مقدمه مجموعه اشعار فروغ استفاده شده، نوشته مایکل هیلمن است که یک مقاله مفصل درباره زندگینوشتهای خود نویسندگان و شعرای ایرانی از جمله فروغ فرخزاد است. درواقع داوود قلاجوری این مقاله را ترجمه کرده بود و بخش مربوط به فروغ را در اختیار نشر نخستین گذاشت، تا در ابتدای کتاب قرار دهیم.»
وی میگوید: «در واقع مایکل هیلمن این مجموعه را تحت عنوان یک کتاب کار نکرده، بلکه یک مقاله مفصل بود و این «کتاب ما از نگاه دیگران» ترجمه داوود قلاجوری از همان مقاله مفصل است که بعدها به صورت یک کتابچه کوچک منتشر میشود. این کتاب هم در دست چاپ است و احتمالا تا یکی دو ماه آینده منتشر میشود.»

مایکل هیلمن
مایکل هیلمن یک ایرانشناس شناختهشده آمریکایی است، که تا به حال چند بار به ایران سفر کرده و مدتی استاد دانشگاه فردوسی مشهد بوده؛ یعنی نویسندهای است که به آثار و ادبیات ایران کاملا آشنا و مسلط است. «معصومیتی که به تاراج نخواهد رفت»، بخشی کوتاه از مقاله مفصل مایکل هیلمن است که به کمبود زندگینامه شخصیتها در صحنه ادبیات فارسی میپردازد که در این مقدمه اختصاصا به زندگینامه فروغ پرداخته و زوایایی که به آن اشاره نشده است.
هیلمن که پیش از این کتاب «زنی تنها: زندگی و شعر فروغ فرخزاد» را درباره شخصیت ادبی فروغ نوشته است؛ در این مقاله به وضعیت نویسندگی نویسندگان و شاعران معاصر چون سیمین دانشور، جلال آلاحمد، پروین اعتصامی، صادق هدایت، نیما یوشیج، رضا براهنی، طاهره صفارزاده و خصوصا فروغ فرخزاد اشاره کرده و از نارضایتی بسیاری از آنها برای به نگارش درآمدن زندگینامههای شخصی یا غیر ادبیشان سخن گفته است. هیلمن کمبود زندگینامه شخصیتهای ادبیات فارسی را حیرتآور خوانده و به بررسی تاثیر فرهنگ، مذهب و قانون حاکم بر ایران در کمبود این زندگینامهها پرداخته است.
بر طبق این مقدمه، به اعتقاد هیلمن نگرش فرخزاد به زندگی واقعیاش، باید از نگرش او نسبت به شکل زندگی در اشعارش، جدا دیده شود. شخصیت فرخزاد در اشعارش بدون شک ماسک دارد؛ گرچه این ماسک تقریبا در مقایسه با ماسک شاعران دیگر بیهمتاست و به دلیل بیهمتا بودن، اشعارش همچون زندگینامه و شخص خودش به عنوان یک روشنفکر متمایز جلوه میکند. نکته، حرف اصلی و اساسی این است که اگر فروغ فرخزاد، حتی در چارچوب رعایت مسائل سنتی جامعه ایران، زندگی روزمره خود را سپری میکرد، در اشعارش کماکان در قالب اتوبیوگرافیک باقی میماند. او این کار را با پشت کردن به رعایت ماسکی که جامعه بر او دیکته میکرد، انجام داد و نیز با برداشتن آن نقاب از چهره آثارش؛ که اکثر نویسندهها و شاعران همعصر او آن نقاب را بر چهره آثار خود میگذاشتند.
هیلمن مینویسد: در اشعار فروغ فرخزاد، جزئیات اتوبیوگرافیک بسیار مهمی وجود دارد که درک شعر او را سادهتر میسازد. خواننده شعر او نیازی نمیبیند که از کلمه «تو» یک شخص فرضی را در ذهن مجسم کند، تا دریابد که شخص مورد نظر زنی است که برای دنبال کردن هنرش، مجبور شده در یک محیط خاص از سرپرستی تنها فرزندش به اجبار دست بشوید.
.jpg)
هیلمن در این مقدمه همچنین به تفاوت بین ابیات اتوبیوگرافیک در اشعار فروغ فرخزاد و اشعار نقابدار در شعر دیگران چون، نادر نادرپور اشاره میکند و به بیان نمونه موردی هم میپردازد. او معتقد است که فروغ فرخزاد با اشعارش که به طور مستقیم نشان دهنده داستان زندگی اوست، راه زندگینامهنویسی را در عرصه ادبیات فارسی زنان آغاز و هموار کرد. بسیار مشکل است در تاریخ ادبیات فارسی شاعرهای را قبل از فروغ فرخزاد یافت که همچون او مستقیم، بیپرده و بیپروا زندگی خود را در قالب شعر بیان کرده و از اثارش یک زندگینامه ساخته است.
کتاب «مجموعه اشعار فروغ فرخزاد» با مقدمه مایکل هیلمن و ترجمه داوود قلاجوری، به همراه 13 شعر به زبان انگلیسی در 400 صفحه با شمارگان 1000 نسخه و بهای 45000 تومان از طرف نشر نخستین، گردآوری، تدوین و منتشر شده است.
نظر شما