خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)ـ کتاب «موقام: موسیقی مقامی آذربایجان» یکی از نخستین منابع پژوهشی درباره موسیقی کلاسیک آذری است که برای نخستین بار در سال 1378 منتشر شد.
موقام موسیقی سنتی آذربایجان و منطقه قفقاز مبتنی بر سنت‌های بومی این منطقه است. این نوع از موسیقی بسیار نزدیک به موسیقی‌های سنتی و مقامی ایرانی و عربی است. هدف نویسنده از نگارش این کتاب نیز کشف ردپای تکامل تاریخی موقام‌ها براساس منابع موجود، پرداختن به ویژگی‌های نظری و علمی آنها و مشخص کردن ارزش این آثار هنری در میراث موسیقی آذربایجان است.
«موقام، گونه اصلی موسیقی شفاهی آذربایجان»، «موقام آذربایجان و دستگاه‌های موقامی»، «موقام‌های کم حجم»، «موقام‌های ضربی»، «تدریس هنر اجرای موقام» و «موقام در آثار آهنگسازان آذربایجان» عناوین فصول مختلف این کتاب است.
هنر موقام در سه نوع «دستگاه‌های موقامی»، «موقام‌های دارای فرم کوچک‌تر» و «موقام ضربی» تشکیل شده است، که هرکدام از این انواع در کتاب جداگانه بررسی شده و درباره منشأ و خصوصیات ساختاری – ترکیبی آنها بحث می‌شود. همچنین دستگاه‌های موقامی راست، شور، سه گاه، چهارگاه، شوشتر، بیات شیراز و همایون و نیز موقام کم حجم قطار، رهاب، شهناز، بیات کرد، دشتی و موقام‌های ضربی نیز در این کتاب تحلیل شده‌اند.
در فصل آخر کتاب، موقام‌ها و رابطه آنها با آثار آهنگسازی بررسی می‌شود. در آثار آهنگسازان آذربایجانی، کوک‌های موقام و ترانه‌های آن اهمیت بسیار دارند، اما موقام‌ها در آثار آهنگسازان، مضمون، مقصد و معنای جدید پیدا می‌کنند. به همین دلیل نویسنده طرز استفاده از موقام‌ها را در آثار موسیقیدان مشهور و اثرگذار آذربایجانی، یعنی عزیز حاجی بیگف و همچنین نسل‌های بعدی به طور کامل توضیح داده و در پایان چنین نتیجه می‌گیرد که آهنگسازان آذربایجان در همه ادوار با موسیقی ملی و موقام برخورد خلاقانه داشته‌اند.
چاپ دوم کتاب «موقام، موسیقی مقامی آذربایجان» با شمارگان 500 نسخه، در ۲۹۶ صفحه به بهای 14هزار تومان از سوی نشر سروش روانه کتابفروشی‌ها شده است. انتشارات سروش این کتاب را برای نخستین بار در سال 1378 با شمارگان سه هزار نسخه و بهای هزار تومان منتشر کرده بود.
برای مطالعه فایل pdf نخستین صفحات این کتاب این نشانی در دسترس است.
دوشنبه ۸ دی ۱۳۹۳ - ۰۹:۵۶
نظر شما