یکشنبه ۶ مهر ۱۳۹۳ - ۰۹:۲۷
لاله جعفری: کتاب‌گریزی و خلاقیت‌هراسی در نظام آموزشی روزافزون است

لاله جعفری، نویسنده و مترجم کتاب‌های کودکان و نوجوانان درباره دلیل کتاب‌گریزی در نظام آموزشی کشور گفت: نگاه متولیان درآموزش و پرورش، ظاهرا نگاهی تغییرناپذیر و به شدت فرمول‌بندی شده است؛ آن هم شکلی از فرمول‌بندی که هر روز به دامنه مستقیم‌گویی و دوری از خلاقیتش افزوده می‌شود.

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- نوع برخورد وزارت آموزش و پرورش با کتاب و کتابخوانی مستقل به عنوان امری خلاقیت آفرین و جایگزین کردن فرمول‌های آموزشی خطی، بسیاری از دست‌اندرکاران ادبیات خلاقه را دچار نگرانی کرده است. در فرصت پیش رو به سراغ یکی دیگر از فعالان فرهنگی رفته‌ایم تا این مشکل را از زاویه دید او مورد بررسی قرار دهیم.

لاله جعفری در این زمینه گفت: باید این مساله را به دست‌اندرکاران آموزش صرف در کشور یادآوری کرد که مستقیم‌گویی به باور کارشناسان، نوعی لجبازی و عملکرد معکوس پدید می‌آورد و این عملکرد معکوس در سنین پایین، یعنی دوران دبستان شدت بیشتری دارد.

جعفری گفت: همه ما به یاد داریم که درس‌هایی مانند «حسنک کجایی» و « تصمیم کبری» که متاسفانه از کتاب‌ها حذف شده‌اند تا چه اندازه سعی داشتند به شکل زیر پوستی پیام خود را به دانش آموز منتقل کنند اما اغلب درس‌هایی که جایگزین شده‌اند حالتی خشک و حتی دستوری دارند، یعنی همان چیزی که کودک و نوجوان را به عکس‌العمل مخالف وادار می کند.

جعفری با اشاره به این نکته که نوع نگاه تهیه‌کنندگان کتاب‌های درسی هم اکنون به گونه‌ای است که مستقیم گویی را می‌پسندند گفت: یکی از بلایای مستقیم‌گویی برای کودک امروز و آینده‌ساز فردا این است که به شدت تک بعدی بار می‌آید. یعنی ذهن او در مسیر فرمول‌های خاص پرورش پیدا می‌کند و این مساله باعث می‌شود که او در آینده حتی نتواند از کوچکترین مشکلات خارج از این فرمول‌ها و چارچوب‌ها قدمی بیرون بگذارد و زندگی را از زاویه‌ای دیگر نگاه کند.

وی افزود: برای برون رفت از این مشکل بزرگ در آموزش و پرورش حرف‌های زیادی زده شده اما دایره کتاب گریزی و خلاقیت هراسی سال به سال تنگ‌تر شده است. به گمان من نوع نگاه حاکم به این نهاد آموزشی نیازمند آسیب‌شناسی‌های جدی و کارشناسانه است. نوعی آسیب‌شناسی که مضرات این نوع نگاه را ارزیابی کند و راهکارهایی برای چگونگی جایگزین کردن خلاقیت‌ها به جای فرمول‌ها ارائه دهد.

این مترجم گفت: وقتی شاهد هستیم که درس‌هایی آموزنده مثل «موسی و شبان» هم از کتاب‌ها حذف می شود دیگر نباید انتظار انعکاس ادبیات معاصر را داشته باشیم. نوع نگاه کنونی درس‌هایی را حذف کرده که نه مشکل اعتقادی دارند و نه سیاسی و نه ضد امنیت ملی. پس قبول کنید که با منطق و استدلال نمی‌توان به این زودی‌ها چیزی را عوض کرد.

جعفری گفت: آسیب شناسی دقیق و برنامه ریزی بر اساس دیدگاه‌های جدید بهترین راهکار برون رفت از این مشکل ظاهراً لاینحل است.

لاله جعفری متولد سال 1345 تاکنون ده‌ها کتاب تألیف و ترجمه برای کودکان منتشر کرده است که از میان آن‌ها می‌توان به آثاری چون بوی خوشمزه، آن روز، هشت صبح، قشنگ‌ترین جا، عمه
نارنجی، لنگه شلپ‌شلپ، موسی (ع) و دو دختر اشاره کرد.

اظهار نظرهای دیگر کارشناسان در این رابطه را می توانید ایــــــنجا ، ایـــــــنجا و ایـــــنجا بخوانید.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها