آن چه در اینجا میآید، تنها ترجمه نکتههایی قرآنی است که در کار زسانهای میتواند و باید همواره پیش روی مدیر مسئول، سردبیر، دبیر، نویسنده، گزارشگر، خبرنگار، عکاس، طراح و تصویرگر مسلمان باشد. برخی از این نکات متناسب با همه فعالیتهای رسانهایاند و برخی بیشتر با تهیه خبر، گزارش، عکس، طرح یا نویسندگی و کار پژوهشی در رسانهها ارتباط مییابند. عدد داخل پرانتز پس از آیهها به شماره آیات و پس از نام سورهها به شماره ترتیب سورهها اشاره دارند.
منبع موثق، خبر موثق
ای کسانی که ایمان آوردهاید! اگر انسان نادرستی برای شما خبری آورد، نیک بررسی کنید تا مبادا نادانسته به مردمی آسیب رسانید و آن گاه از آن چه کردهاید پشیمان شوید. (6)
پرهیز از نشر مطالب تحقیقنشده
و از پی آن چه بدان دانشی [در حد یقین] نداری مرو که از گوش و چشم و دل ــ همه اینها ــ بازخواست خواهد شد. (36)
حقیقت را تکذیب نکن
پس چه کس ستمکارتر است از آن که بر خدا دروغ بست و [گفتار] راست را که به وی رسید تکذیب کرد. آیا جای کافران در دوزخ نیست؟ (32)
و آن که سخن راست آورد و راستی را تصدیق کرد این گونه انسانها پرهیزکار و پرواپیشهاند. (33)
هرگونه حقپوشی ممنوع!
حق را با باطل میامیزید تا حق را پنهان کنید در حالی که میدانید [حق کدام و باطل کدام است.] (42)
پرهیز از افشای اسرار فردی
برای آنان که دوست دارند زشتکاری در میان مؤمنان فاش و آشکار شود عذابی دردناک در این جهان و آن جهان است ... (19)
حق را بجو، حتی از باطل
ای ایمان آوردگان! همواره برای خداوند [به حقگویی] برپا بوده، گواهان عدل و داد باشید. و دشمنی گروهی، شما را بر آن ندارد که پا از دایره عدالت بیرون گذارید. عدالت را رعایت کنید که به پرهیزگاری و پرواپیشگی نزدیکتر است و خداوند را در نظر داشته باشید که خداوند به آن چه میکنید آگاه است. (8)
(این دستورالعمل بیش از هر کس دیگر، خطاب به نویسندگان، روزنامهنگاران و دیگر اصحاب مسلمان رسانههاست که برای رد گفتههای مخالفان مسلمان، لائیک، غیرمذهبی یا اصطلاحاً مسالهدار خود، شخصیت، سوابق، مسائل اخلاقی و عقاید آنها را پیش میکشند. در حالی که اسلام توصیه میکند که سخن حق را گرچه از اهل باطل، منافقان یا حتی خارجیان و غیرمسلمانان بپذیریم. در حقیقت حتی نیت نادرست دشمنان ما از گفتن سخن حق، ماهیت حقیقت بودن آن سخنان را تغییر نمیدهد. ما باید بهره خود را از سخن حق آنان ببریم، حق بودن آن سخنان را تأیید کنیم و به اصلاح خود بپردازیم اما با روشهای دیگر مانع تحقق مقاصد شوم آنان شویم ــ اگر بهراستی، قصد شومی پشت آن گفتهها و نوشتهها باشد.)
زیبایی، شیوایی و جذابیت محتوا و قالب
... و به مردم نیکو سخن گویید و سخن نیک گویید ... (83)
پژوهش، استدلال، منطق
ای مؤمنان! خدا را در نظر داشته باشید و سخن درست و استوار گویید. (70)
حکمت، پند، بحث
[مردم را] با حکمت (گفتار درست و استوار) و پند نیکو به راه پروردگارت بخوان و با آنان به شیوهای که نیکوتر است بحث و گفتوگو کن ... (125)
مقدمات راست، استنتاج درست
و بگو: پروردگار مرا درآر، درآوردنی راست و نیکو و بیرون آر، بیرون آوردنی راست و نیکو ... (80)
ارتباطافزایی
ای ایمان آوردگان! شکیبایی کنید و همراه با هم پایداری ورزید و ارتباط خود را با یکدیگر مستحکم سازید ... (200)
خیرخواهی و اعتمادانگیزی
پیامهای پروردگارم را به شما میرسانم و برای شما نیکخواهی امینم. (68)
سفارش به نیکیها
هر یک از مردان و زنان مؤمن، دوست و یاور یکدیگرند؛ [یکدیگر را] به کار نیک و پسندیده فرمان میدهند و از کار زشت و ناپسند باز میدارند ... (71)
تبلیغ حقگرایی و پایمردی
انسانها در زیانکاریاند. (2) مگر آنان که یکدیگر را به راستی و درستی اندرز میدهند و یکدیگر را سفارش به شکیبایی و پایداری میکنند. (3)
در نظر گرفتن منافع مردم
... و اما آن چه مردم را سود میرساند در زمین میماند... (17)
رسالت الهی، بیپروای غیر
آنان که رسالتها و پیامهای خداوندی را میرسانند و از او پروا دارند و از هیچ کس جز خداوند پروا نمیکنند ... (39)
در راه حق بکوش و مرنج
... در راه خدا کوشش و مجاهدت میکنند و از سرزنش هیچ سرزنشکنندهای نمیهراسند ... (54)
دوری از ستمگران
و به ستمکاران مگراید و به آنها پشتگرم نشوید که آتش دوزخ به شما [نیز] خواهد رسید ... (113)
باور به کرامت انسانها
و ما فرزندان آدم را گرامی داشتیم ... (70)
اصلاحگری در میان مردم
در بسیاری از سخنان نهانی مردم خیری نیست مگر آن کس از مردم که به کمکهای مالی یا به کاری نیک و پسندیده یا اصلاح میان مردم فرمان دهد و توصیه کند. و هر که برای دستیابی به خوشنودی خدا چنین کند او را پاداشی بزرگ خواهیم داد. (114)
آشتی میان مردم
مؤمنان برادر یکدیگرند پس میان برادارانتان آشتی افکنید ... (10)
وحدت و تشکل
و به ریسمان خداوند چنگ زنید و پراکنده مشوید ... (103)
نظر شما