«سرجو پتل»، استاديار دانشکده خانواده و علوم اجتماعي دانشگاه «ماها راجا سياجيرائو برادا ودودرا» است. او پنچ کتاب و تعدادي مقاله در مجلات معتبر علمي منتشر کرده است.
«وينا گندوترا» نیز، مدير گروه آموزشي خانواده و مديريت منابع اجتماعي، دانشکده خانواده و علوم اجتماعي دانشگاه «ماها راجا سياجيرائو برادا ودودرا» است. وي دانشجويان زيادي را در مقطع کارشناسي ارشد و دکترا راهنمايي کرده است. او هفت عنوان کتاب و تعداد زيادي مقاله علمي در اين حوزه منتشر کرده است.
سالمندی و فرایند بیولوژیک
سالمندي فرایندی بيولوژيکي است که هيچ انساني را از آن گريزي نيست. پيري داراي اثرات و عواقب بيولوژيکي و روانشناختي است و با وجود اين که امري اجتنابناپذير است ولي زمان شروع آن از فردي به فرد ديگر و از کشوري به کشور ديگر متفاوت است. اين امر نه تنها مربوط به وضعيت ژنتيکي افراد است، بلکه از شرايط محيطي و سبک زندگي افراد هم متاثر است. برای مثال، به طور سنتي در هند، افراد مسن در بين خانواده و فاميل از احترام و جايگاه خاصي برخوردارند اما نسل جديد، آن را دوره ای براي گذراندن ایام بازنشستگي بدون وظيفه و مسووليت به حساب مي‌آورند. امروزه در هند به پيران به عنوان افرادي غيرفعال و وابسته نگريسته مي شود؛ از اين رو آنها افرادي نيازمند محسوب مي شوند که لازم است راهکارهاي عملي براي رفع نيازهاي فيزيکي و روانشناختي آنان ارایه شود.
کتاب پيري تلاشي براي بررسي و معرفي راهکارهاي مربوط به اين مرحله سني است.
محققان و سازمان‌ها در اختیار پیری
همکاري پژوهشگراني از رشته هاي مختلف علوم خانواده، موجب نگارش اين کتاب شده است. کتابي در اين ابعاد نه تنها از اظهارات خود سالمندان استفاده کرده، بلکه از سازمان ها و نهادهاي مرتبط با آنها نيز بهرهمند شده است.
نگارش اين کتاب از آنجا اهميت بيش از پيش پيدا مي کند که بدانيم جمعيتشناسان در سالهاي اخير اخطار داده‌اند که ساختار جمعيت هند در حال تبديل از حالت هرمي به حالت استوانهاي است. اين بدين معناست که تناسب پيشين نسبت جمعيت پير و جوان در حال بههم خوردن است. آنها پيشبيني ميکنند در سال 2025، 10درصد از کل جمعيت هند بالاي 60 سال خواهند بود. اين در حالي است که اين نسبت در حالت مطلوب بايد زير 6 درصد باشد؛ بنابراين چنين افزايش جمعيتي در گروه سني افراد پير، نياز به مطالعه و برنامه ريزي علمي دارد. اين کتاب بخشي از اين رويکرد و پاسخ به چنين نيازي به حساب مي‌آيد.
کتاب با رويکردي چندرشتهاي و بينرشتهاي به نگارش درآمده است. از اينرو هر قسمت از اين کتاب به موضوعي خاص پرداخته است. فصل مشترک اين کتاب، پرداختن به جامعه سالمندان است. رويکرد مشترک نويسندگان هم اين است که پيري، بخشي از چرخه زندگي است. اين دوره داراي مشخصههاي بيولوژيکي خاصي است. هرگاه اين مشخصه‌ها بروز مي‌کند، مسایل و مشکلاتي هم براي انسان بهوجود مي‌آيد. ارایه راهکارهاي عملي براي کاستن عوارض ناشي از پيري، مي‌تواند اين دوره از زندگي را براي انسان دلپذيرتر و يا قابل تحملتر کند.
با اين رويکرد، اين کتاب در قالب يک مقدمه و 19 فصل تنظيم شده است. هرفصل به مثابه مقالهاي مستقل است و به موضوعي خاص درخصوص سالمندان پرداخته است. هر مقاله توسط يک يا دو نويسنده نوشته شده است. اين مطالب مستقل در نهايت به وسيله «پتل» و «گندوترا» تنظيم و ويرايش شده است. قسمتهاي مختلف کتاب عبارتند:
• پيرمردان تهيدست و راه حل مشکلات آنان
• تهيه پوشاک براي مردمان سالخورده به عنوان يک چالش
• ترويج سلامت براي سالخوردگان: مسائل و راه حله‌اي آن در قالب يک سناريوي هندي
• حمايت و پيشتيباني عمومي غيرمستقيم از افراد پير
• مطالعهاي موردي در تغيير سليقه پوشش و لباس زنان در دوره کهنسالي
• طراحي ارگونوميک ميز آرايش: راهي براي پيشگيري اتفاقات ناخواسته
• سالمندي و تفريح
• فشار نيروي کار سالمند در بازار کار آلمان: نقدي بر استراتژي مداخله سازمانهاي معتبر آلماني در اين فرآيند
• پوشش زنان مسن(زنان يکسوم بالاي هرم سني)
• ميانسالان سالهاي اخير: نقطه عطفي براي تغييرات در سبک زندگي، رژيم گرفتن، نحوه فعاليتهاي فيزيکي و بيماري‌ها
• جامعه سالمندان در هند
• جايگاه و نقش زنان سالمند: تحليلي از ايفا و رجحان نقش خانگي زنان
• ناهم‌خواني بين اندازه بدن و ابعاد ميز آرايش: علل حوادث
• تنهايي در سن سالمندي
• مبارزه سن و غذا
• الگوي استفاده از وقت در بين زنان پير
• ميزان سلامت براي سالمندان پير شده در خانه
از همگرایی تا ویراستاری
براي ارایه نقدي مختصر و مفيد، جنبه هاي مثبت و منفي کتاب را مجزا در ادامه ارایه کرده ايم.
تنوع نسبي بين موضوعات و عناوين مقالات وجود دارد؛ اين امر موجب مي شود ابعاد موضوع از زواياي مختلف واکاوي شود. تاليف مقالات و ويرايش نهايي مقالات توسط اساتيد يک دانشکده انجام شده است که نشانگر همگرايي اعضاي هيات علمي آن دانشکده است.
از دیگر نکات مثبت کتاب این است که نويسندگان هم از منظر سالمندان به مساله پيري نگاه کرده‌اند و هم از منظر سازمانهاي درگير در موضوع سالمندي. بيشتر مقالات با وجود کوتاه بودن، حاصل تحقيقات ميداني و يا اسنادي وسيع است.
نویسندگان از لحاظ تئوريک بيشتر محدود به تئوري «بازنشستگي بدون وظيفه و مسئوليت» است. اين در حالي است که تئوري‌هاي مختلفي در اين زمينه وجود دارد؛ از جمله تئوريهايي که سالمندي را بهعنوان جامعه مصرف و حتي جامعه توليد همراه با تجربه مي‌دانند و بر اين اساس سعي ميکنند راهکارهايي براي حضور و تداوم سالمندان ارایه کنند، همچنین تعداد مقالات باعث شده است حجم مقالات کم باشد و کمي حجم مقالات موجب شده که نويسنده از طرح برخي زواياي بحث چشمپوشي کند.
با وجود ادعاي ويراستاران و نويسندگان کتاب، همه مقالات در ارایه راهکارهاي عملي بهصورت شفاف و قابل اجرا موفق نبودهاند.
کتاب «پیری» اثر سرجو پتل و وینا گندوترا در 248 صفحه توسط انتشارات رائوت در کشور هندوستان منتشر شده است.
نظر شما