سه‌شنبه ۱۳ مهر ۱۳۸۹ - ۱۱:۴۸
ضرورت انجام طرح تحقيقاتي براي سنجش سند چشم‌انداز كتابخانه‌ها

به عقيده مدير گروه آينده‌انديشي مركز تحقيقات سياست علمي، براي تعیین معیارها در سنجش سند چشم‌انداز به یک طرح تحقیقاتی جامع نياز داريم و نمی‌توان این معیار را به صورت ساده و آنی بیان كنيم.\

دكتر حمزه علي نورمحمدي به خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) گفت: به طور كلي آينده‌پژوهي امكان انتخاب آينده‌هاي ممكن و مطلوب را به جاي آينده حتمي و قطعي پيش روي ما مي‌گذارد. شناخت بازيگران عرصه‌هاي متفاوت و چگونگي تعامل با آن‌ها و نحوه به‌كارگيري مطلوب امكانات در راستاي پيشبرد اهداف همچنين‌ شناخت نقاط ضعف براي جبران كاستي‌ها در كنار اقدام درست در مقابل تهديدات برای منابع کتابخانه‌ای از آموزه‌هاي آينده‌پژوهي در کتابخانه‌هاست.

عضو هيات علمي گروه كتابداري دانشگاه شاهد افزود: آينده پژوهي و داشتن چشم‌انداز به مصداق نوری است كه ما را در مسير درست هدايت مي‌كند و در اين مسير ما را در راه رسیدن به مطلوب‌های کتابخانه‌ای از خطرات دور نگه مي‌دارد. آينده‌پژوهي موجب می‌شود با شناخت مسايل، خود را براي مقابله با خطرات احتمالي آماده و مهيا كنيم.

بر اساس سند چشم‌انداز ایران 1404، سندی به نام سند چشم‌انداز کتابخانه‌های عمومی کشور در افق ایران 1404 تدوین شده است.

مدير گروه آينده‌انديشي مركز تحقيقات سياست علمي كشور گفت: تاكنون درباره پيش‌بيني آينده مراكز پژوهشي ايران فعاليت قابل توجهي انجام نشده و فقط به شناخت و معرفي مراكز پژوهشي كشور در سطح «رصد» آن‌ها اكتفا كرده‌اند. سند نهاد كتابخانه‌هاي عمومي با انجام کار مطالعاتی گسترده تدوین شده و اين نهاد قصد دارد حرکت آینده خود را فرا آمده از چشم‌انداز بنا کند.

عضو شوراي پژوهشي علم‌سنجي مركز تحقيقات سياست علمي كشور تاكيد كرد: سند چشم‌انداز كتابخانه‌هاي عمومي در اداره کل پژوهش و برنامه‌ریزی نهاد کتابخانه‌های کشور و با استفاده از مطالعات تطبیقی و تحلیل محتوای اسناد بالادستی (سند چشم‌انداز نظام، سند چشم‌انداز فرهنگ عمومی، تحلیل محتوای بیانات امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری) و همچنین با بررسی الگوهای سایر کتابخانه‌های جهان تهیه شده است. از جمله مهم‌ترین مسايلی که در سنجش چشم‌اندازها باید در نظر گرفت و برای سند چشم‌انداز کتابخانه‌های عمومی نیز صدق می‌کند، تدوین دقیق و کاربردی بودن آن بر اساس روش‌هایی است که برای تدوین این سند در نظر گرفته شده است.

عضو انجمن كتابداري و اطلاع‌رساني ايران بيان كرد: بعد از آن می‌توان به مواردي چون توجه به نقش کتابخانه‌های عمومی در فرهنگ مطالعه و تحقیق با وجود تغییر شکل بسیاری از منابع کتابخانه‌ای از حالت کاغذی به حالت‌های دیجیتالی، نقش و جایگاه کتابخانه‌های عمومی در توسعه جوامع بشری به عنوان آموزش مادام‌العمر بیشتر از طریق تعامل با نهادهای آموزشی، نقش آن در اطلاع‌رسانی عمومی و آگاهی‌بخشی به عموم مردم و جايگاه نهاد كتابخانه‌ها در همکاری با سایر نهادها در تقویت آموزش کتابداران توجه كرد. همچنين بايد ديد در اين سند تا چه ميزان به تعامل نهاد با سایر دستگاه‌های کشور برای بالا بردن شان و منزلت کتابداران و ارتقای جایگاه مطالعه مردم خصوصا جذب خردسالان و نونهالان به کتابخانه‌ها توجه شده است. 

وي گفت: هنوز سند به صورت رسمی منتشر نشده است و نمی‌توان در مورد آن قضاوت کرد؛ ولی چنانچه به مسايل اشاره شده و جامع بودن سند توجه شود، امید آن وجود دارد تا دست كم به مقام نخست ‌منطقه در سال 1404 از نظر شاخص‌هاي كتابخانه‌اي دست يابيم. البته براي رسيدن به اهداف سند چشم‌انداز، کاربران و استفاده‌کنندگان کتابخانه‌ها، مراکز آموزشی و تحقیقاتی کشور و حمایت معنوی از این نيز موثرند.

دكتر نورمحمدي خاطرنشان كرد: گروه آينده‌اندیشی مرکز تحقيقات سياست علمي كشور براي تهیه سند ایران 1404 تلاش فراوانی داشته و طرح عظیم پامفا (پایلوت آینده‌نگاری مناسب‌ترین فناوری برای ایران 1404) را اجرا كرده است. اين گروه خود را موظف می‌داند در تدوین سند چشم‌انداز برای ارتقای فرهنگ و جایگاه کتابخانه‌ها تلاش كند. در اين راستا می‌توانيم رصد ارتقای فرهنگ و جایگاه کتابخانه‌های عمومی را نیز به برنامه‌های گروه آینده‌اندیشی اضافه كنيم تا بتوان پس از استخراج نتايج و عوامل موفقيت يا عدم موفقيت‌هاي متناسب با موضوع از روي فرآيند آينده‌پژوهي خود يك افق زماني پنج تا 30 سال را تعيين و متناسب با آن بستر مناسب با هدف تعيين شده را اعلام كرد.

دكتر حمزه‌علي نورمحمدي، متولد 1344 است. وي سال 1367 درجه كارشناسي زبان و ادبيات آلماني را دريافت كرد و سال 1376 در مقطع كارشناسي ارشد علوم كتابداري و اطلاع‌رساني از دانشگاه تربيت مدرس فارغ‌التحصيل شد و سال 1385 مدرك دكتراي علم‌سنجي را از دانشگاه «همبولت» برلين گرفت. 

از جمله كتاب‌هاي منتشر شده اين استاد دانشگاه مي‌توان به «وضعيت توليد علم ايران و كشورهاي منطقه در سال 2005 و 2006 بر اساس آمار موسسه اطلاعات علمي ISI»، «روش بهره‌گيري از نشريات علمي مجاني در شبكه اينترنت» و «ارزيابي تطبيقي يك و نيم دهه توليدات علمي ايران و جهان» اشاره كرد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط