عصر سهشنبه (22 ارديبهشت) نشست تخصصي بررسي «جايگاه ادبيات ديني و عرفاني در ادبيات كودك و نوجوان» در محل سراي اهل قلم كودك و نوجوان در بيست و دومين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران برگزار شد./
در اين نشست، رفيعي باتاكيد بر بررسي اين موضوع از دو ديدگاه موقعيت عرفان در جهان معاصر و آسيبشناسي آن و نياز كودك به مقوله عرفان، توضيح داد: عرفان ديني، يهودي، مسيحي، اسلامي(اهل سنت و شيعه)، ناب شيعي، آييني يا شبه ديني، علمي و عرفان نماها ازانواع عرفانند؛اما آن چيزي كه كودك و نوجوان به آن نياز دارد عرفان در تشيع ناب است.
وي ادامه داد: شريعت و طريقت در اين نوع عرفان ديده مي شود و تشيع با ديگر مسائل آميخته نشده است.
اين منتقد در ادامه تاكيد كرد: هرگاه سخن از ادبيات عرفاني ميشود بايد اين سئوال مطرح شود كه كدام عرفان؟ و پس از آن بايد توجه كرد، كه كودك و نوجوان به آن نوع عرفاني كه ما براي او تجويز ميكنيم نياز دارد يا خير؟
خورشاهيان كه در اين جلسه، مجري و كارشناس نشست بود، با تاكيد بر لزوم آگاهي از تعريف آكادميك عرفان گفت: در اين بحث، داشتن پيشينهاي از ادبيات عرفاني به جايگاه اين مقوله در ادبيات كودك كمك بيشتري ميكند.
در ادامه اين نشست، حافظي با اشاره به تفاوت عرفان در معني لغوي و اصطلاحي آن، اظهار داشت: اگر ادبيات را مقولهاي بدانيم كه از ساير هنرها مانند موسيقي و نقاشي جداست، بايد اين تمايز را در تعابير متفاوت از عرفان نيز قائل شويم و توجه داشته باشيم آنچه ميتواند در ادبيات كودك و نوجوان جاي گيرد، عرفان عام است نه عرفان اصطلاحي.
وي اشاره كرد: در سير عرفان با جريانها و تعريفهاي مختلف روبرو هستيم و نميتوانيم تعريف واحدي را از آن ارائه دهيم.
حافظي يادآور شد: عرفان اصطلاحي، واژگان خاص خودش را دارد وتاكنون اين بخش از عرفان به ادبيات كودك و نوجوان وارد نشده است.
وي در بخش ديگر از سخنانش تاكيد كرد: وقتي از عرفان سخن به ميان ميآيد، فرض بر اين است كه شنوندگان، تعريف ادبيات و عرفان را درحد سخن ميدانند اما توجه ما بايد بر اصطلاحات و الفاظ باشد و همانطور كه در اصطلاح «زبان و ادبيات فارسي» اين دو را از هم جدا ميكنيم و تعاريف خاص هر يك را ارائه مي دهيم، در ادبيات عرفاني نيز بايد اين نوع ادبيات را از ادبيات غنايي و وصفي جدا كنيم و بر مفاهيم عرفاني در اين نوع ادبيات تاكيد بيشتري داشته باشيم.
در بخش ديگر، نظرآهاري با اشاره بر جدا نبودن ادبيات از دين و عرفان گفت: كودك مانند عارف، خودش را بخشي از جهان هستي ميداند و بهتر است ما در تعريف عرفان براي او، به عرفان خلاق برسيم؛ اما از سوي ديگر بايد توجه داشت، تمام متنهاي ادبيات كودك به دليل اينكه در آنها سعي ميشود فضايل اخلاقي به كودك منتقل شود و او را با طبيعت پيوند دهد، عرفاني است.
وي در پايان تاكيد كرد: عرفان براي كودك از جنس شكر، سپاس و شادماني است، همان چيزي كه در عرفان مولانا ميبينيم.
اين نشست از ساعت 16:30 تا 18 سهشنبه (22 ارديبهشت) در سراي اهل قلم كودك و نوجوان در بيستو دومين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران برگزار شد.
نظر شما