ورود حماسه کربلا به حیطه شعر و ادب یکی از عوامل ماندگاری آن نهضت بوده است که پس از گذشت 14 قرن نه تنها غبار کهنگی و فراموشی را بر خود ندیده است بلکه به تفکری ماندگار تبدیل شده است؛ چرا که قالب تاثیرگذار و نافذ شعر و مرثیه،میان دلها پیوند زده و احساسات علاقمندان را به آن ماجرا وصل کرده است.
اشعار تعزیه و عاشورا که برخاسته از غنی‌ترین ذخیره های فکری و احساسی ادبیات شیعه است بر اجرای تعزیه تاثیر عمیقی نهاده و بسیاری از شاعران ماندگاری نام خود را مدیون تعزیه هستند.
سوگواره ملی هنری عاشورا برای نخستین بار در استان خراسان شمالی اخیرا برگزار شد که در همین رابطه مسعود مرواری، معاون هنری، سینمایی، سمعی و بصری مدیر کل ارشاد اسلامی خراسان شمالی در گفت‌وگو با ایبنا به صورت مفصل به جزئیات برگزاری این سوگواره و نقش ادبیات در تعزیه پرداخت.
وی گفت: سوگواره هنری ملی عاشورا در خراسان شمالی اولین سوگواره کشوری نیست و همزمان با این سوگواره، سوگواره‌های دیگری نیز در سطح ملی برگزار می‌شود.
مرواری اظهار کرد: در حوزه تعزیه قطب‌های شناخته شده و مختلفی در کشور داریم که استان خراسان شمالی یکی از استان‌های شناخته شده در زمینه اجرای تعزیه است.
.jpg)
نسخ قدیمی موجود در خراسان شمالی بیش از ۳۰۰ سال قدمت دارد
مرواری بیان کرد: گروه‌های بااصالت و نسخ بسیاری قدیمی در خراسان شمالی با قدمت بیش از ۳۰۰ سال در استان موجود است .
وی افرود: یکی از ویژگی‌های خوب خراسان شمالی استفاده از نسخه‌های قدیمی با سابقه و با قدمت طولانی است که تعزیه خوانان و هنرمندان از آن‌ها استفاده می‌کنند و همین باعث شده است که خراسان شمالی در تعزیه کشور شناخته شده باشد.
نگاه مثبت وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی به تعزیه و برگزاری سوگواره ملی هنری عاشورا در خراسان شمالی
وی افزود: با توجه به خواست و استقبال گروه‌های تعزیه و انجمن تعزیه ایرانیان و با توجه به ظرفیتی که سالهای گذشته وجود داشته است؛ درخواست‌هایی مبنی بر برگزاری سوگواره ملی بود.
مرواری تصریح کرد: بعد چندین سال پیگیری این اتفاق عملی شد و در شهریور ماه سال جاری به نتیجه رسید و با نگاه مثبت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به تعزیه و حمایت‌های مسئولان عالی رتبه، استان خراسان شمالی میزبان سوگواره ملی هنری عاشورا شد.
وی تاکید کرد: به دلیل اینکه این سوگواره در استان خراسان شمالی اولین بار است که به صورت ملی برگزار می‌شود؛ عنوان نخستین را به خود گرفته است.
مرواری با اشاره به بخش‌های مختلف سوگواره بیان کرد: بخش اصلی این سوگواره تعزیه و گروه‌های تعزیه و اجرای هنر آئینی تعزیه است.
وی گفت: بخش‌های جنبی دیگری از جمله بخش کتیبه و پرچم و بخش طراحی لباس محرم نیز در این سوگواره وجود دارد.
مرواری هدف از ایجاد بخش‌های جنبی را استفاده از دیگر ظرفیت‌های هنرمندان کشور دانست که به غنای این سوگواره اضافه خواهد کرد.
وی ادامه داد: سوگواره از اوایل خرداد ماه شروع و ستاد اجرایی آن تشکیل و فراخوان سراسری آن در ۴ بخش تعزیه به صورت گروهی و انفرادی، عکس به صورت تک عکس و مجموعه عکس، طراحی کتیبه و پرچم و طراحی لباس محرم تشکیل شد.
مرواری بیان کرد: ۵۵۰۰ اثر در بخش‌های مختلف سوگواره به دبیرخانه ارسال شد.
معاون هنری، سینمایی و سمعی و بصری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی در ادامه از ارتباط نزدیک ادبیات و تعزیه گفت و اظهار کرد: اصل تعزیه بر ادبیات استوار است؛ نسخ و قالب و متنی که انتخاب می‌شود در اجرای تعزیه تاثیرگذار است.
مرواری تصریح کرد: اینکه فرد تعزیه خوان و گروه تعزیه از چه نسخه‌ای استفاده کند و چقد تسلط بر نسخ داشته باشد این خود بیشترین تاثیر را بر مخاطب دارد.
وی اظهار کرد: مخاطب بیشتر از بازی تعزیه‌خوان به اشعار توجه دارد و به متنی که ارائه می‌شود توجه می‌کند.
مرواری تصریح کرد: کنکاش درباره تاثیر ادبیات ایران در مجالس تعزیه برای شناخت بیشتر این نوع ادبی نمایش امری ضروری است.
معاون هنری، سینمایی و سمعی و بصری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی گفت: متون نمایش تعزیه جزئی از گنجینه ادبیات ایران به شمار می‌آید که مستقیم ریشه در ادبیات مکتوب و شفاهی دارد.
معاون هنری، سینمایی و سمعی و بصری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی گفت: متون نمایش تعزیه جزئی از گنجینه ادبیات ایران به شمار می‌آید که مستقیم ریشه در ادبیات مکتوب و شفاهی دارد.
مرواری تاکید کرد: بخش‌هایی از نسخه‌های که در خراسان شمالی موجود بود هم‌اکنون در موزه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود و این نشان‌دهنده این است که هنر آئینی تعزیه در خراسان شمالی با قدمت و باسابقه است.
.jpg)
وی مهم‌ترین عامل ماندگاری تعزیه را انتقال نسل به نسل آن دانست و بیان کرد: یکی از دلایل اینکه این هنر در میان مردم ماندگار شده و جایگاه ویژه دارد را همین انتقال نسل به نسل دانست که مردم هنوز هم به این آئین سنتی وفادار هستند.
مرواری از نگاه ویژه متولیان به هنر تعزیه گفت و خاطر نشان کرد: نگاه دستگاههای متولی به تعزیه نگاه شایسته‌ای است که در جای جای کشور این سوگواره با موضوعات، سبک‌ها، شکل‌ها و روش‌هایی مختلف برگزار می‌شود.
معاون هنری، سینمایی و سمعی و بصری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی افزود: در این راه قطعا ایراداتی نیز وجود دارد که برای رفع آن تلاش خواهیم کرد.
مرواری بیان کرد: ما باید میدان‌گاه‌هایی را برای اجرای تعزیه در شهرها و روستاهایی که سابقه طولانی در تعزیه دارند ایجاد و ساماندهی کنیم؛ چرا که هنرمندان تعزیه در استان دغدغه‌ای جز اجرا ندارند؛ هر چند می‌دانیم که برگزاری این مراسم‌ها بیشتر از دل مردم برخواسته و کاملا مردمی است اما نقش دستگاههای دولتی فقط حمایت کننده است.
مرواری در پایان گفت: استقبال بجنوردی‌ها از اجراهای گروه‌های مختلف تعزیه در خور توجه بوده‌است و اجرای بعضی از گروه‌ها و استان‌ها با استقبال بی‌نظیر تماشاچیان روبرو بوده است.
مرواری در پایان گفت: استقبال بجنوردی‌ها از اجراهای گروه‌های مختلف تعزیه در خور توجه بوده‌است و اجرای بعضی از گروه‌ها و استان‌ها با استقبال بی‌نظیر تماشاچیان روبرو بوده است.
نظر شما