خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)_ نگار پدرام:  انجمن نویسندگان کودک ونوجوان، یک نهاد خصوصی است که 10 سال پیش از سوی چند نویسنده، شاعر و مترجم حوزه ادبیات کودک و نوجوان شکل گرفت.

اگرچه انجمن به عنوان یک انجمن غیردولتی فعالیت خود را آغاز کرده، اما تلاش اعضای هیات مدیره‌های آن در ده سال گذشته این بوده که از طریق ارتباط با نهادها و انجمن‌های دولتی و غیردولتی، از یک سو به عنوان یک نهاد صنفی عمل کرده و خواست‌های صنفی بیش از 300عضو خود را برآورده کند و از سوی دیگر با شرکت در برپایی جشنواره‌های مختلف، ارایه طرح‌های ادبی و فرهنگی به مراکز مختلف و معرفی اعضای انجمن به این مراکز برای اجرای طرح‌ها و ...، در معرفی و شناخت ادبیات کودک و نوجوان و نيز افزایش توانایی‌های نویسندگان، محققان و مترجمان این حوزه نقش داشته باشد. 

از جمله فعالیت‌هايی که سال گذشته انجمن نویسندگان کودک و نوجوان انجام داده، نگارش و اجرای طرح «رنگین‌کمان اقوام ایرانی» است که در آن مجموعه‌ای از افسانه‌های اقوام مختلف ایران گردآوری و به زبان انگلیسی ترجمه شده است. "محمود برآبادی" نایب رییس اين انجمن که مدیریت این طرح را نيز برعهده داشته در گفت‌وگو با "ايبنا" به شرح جزييات بيشتري درباره آن پرداخته است. 

با توجه به اینکه تاکنون چندین مجموعه درباره افسانه‌های ایرانی منتشر شده، هدف از گردآوری مجموعه افسانه‌های ایرانی از سوی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان چه بود؟
اقوام گوناگون در کنار هم زندگی می‌کنند و با وجود تفاوت‌های فرهنگی و نژادی، در دو چیز مشترک‌اند. یکی این‌که همه ایرانی و پیرو دين مبين اسلام هستند و دیگر آن‌که همین اقوام از آذری، لر، کرد، بلوچ، ترکمن، گیلک و مازندرانی، قشقایی، عرب و فارس، هر یک، آداب و سنن و فرهنگ بومی خاص و افسانه‌ها، جشن و سوگواری‌های مخصوص خود را دارند که بخشی از فرهنگ غنی این سرزمین است.

بنابراین تدوین مجموعه‌ای از افسانه‌های ایرانی با تاکید بر تنوع فرهنگ ایرانی، نشان‌دهنده وحدت ملی مردم ماست که تمدن دیرینه دارند و اقوام مختلف تشکیل‌دهنده این تمدن، سال‌هاست در صلح و دوستی با هم زندگی می‌کنند.

اين درست است که تاکنون کتاب‌ها و مقالاتی در مورد افسانه‌های ایرانیان چاپ شده، اما جای تدوین مجموعه‌ای کامل و خواندنی که نوجوانان را با ریشه‌های این افسانه و دلیل ماندگاری آنها آشنا سازد، خالی بود. چرا که ملت ایران جشن‌های مذهبی و میهنی زیادی دارند که بخشی از آنها فراموش شده و تنها تعدادی از آنها باقی مانده‌اند. همچنین از آن‌جا که این جشن‌ها با اعتقادات دینی و تاریخ پرفراز و نشیب این مرز و بوم پیوند خورده‌اند، پرداختن به آن‌ها بسیار مهم است.

آیا این طرح پیشنهاد انجمن بود یا از سوی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد شد؟
انجمن نویسندگان کودک و نوجوان در ادامه پروژه‌های فرهنگی و پژوهشی خود، اجرای این پژوهش را به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد داد. این پژوهش که «رنگین‌کمان ایرانی» نام دارد، در سال 86 توسط انجمن نویسندگان کودک و نوجوان و با همکاری دفتر برنامه‌ریزی و توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طی 10 ماه انجام شد که امیدواریم هرچه زودتر از سوی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشرشود.
در حال حاضر این طرح در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
ما کار را به شکل کامل به معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تحویل داده‌ایم و منتظریم که منتشر شود.
آیا قرار است این طرح پژوهشی در یک جلد منتشر شود؟
بله. این مجموعه به شکل یک کتاب 280 صفحه‌ای منتشر می‌شود.
برای انتخاب افسانه‌ها چه ملاک‌هایی را در نظر گرفتید؟
سعی شده افسانه‌هایی انتخاب شوند که خواندنی باشند. از آنجا که در افسانه‌ها، ماجراها و شخصیت‌ها برجسته هستند، به همین دلیل برای انتخاب آن‌ها جذابیت شخصیت‌ها و ماجراها را در نظر داشتیم. همچنین سعی کردیم افسانه‌ها، رنگ و بوی محلی یا قومی داشته باشند؛ یعنی از آداب، سنن و فرهنگ قومی که افسانه مربوط به آنجاست، نشانه‌هایی دیده شود. 

معیار بعدی به زبان افسانه‌ها مربوط می‌شود. زبان افسانه‌ها باید زبان معیار باشد. یعنی استفاده از زبانی که نه خیلی ادیبانه، نوشتاری و ادبی است و نه به کار گرفتن زبانی که در محاوره و گفتار وجود دارد؛ چرا که گاه کسانی که افسانه‌ها را گردآوری می‌کنند، برای حفظ امانت، عین مطلب را روی کاغذ می‌آورند. در حالی که همه می‌دانند زبان راوی به ویژه اگر محلی باشد، اصلا مناسب افسانه‌ای که مکتوب شده، نیست. بنابراین باید در آن تغییراتی ایجاد کرد تا خواندنی‌تر شود. از طرفی در ابتدای هر افسانه، دیباچه‌ای درباره زندگی، ویژگی‌های قومی، تاریخی و جغرافیایی و آداب و رسوم قومی که این افسانه در بین آنها رواج دارد، نوشته شود. این دیباچه یک شناخت کلی به خواننده می‌دهد و او را با زیست‌گاه و کسب و کار یک قوم آشنا می‌کند.
 
با توجه به این که از منابع مختلف استفاده کرده‌اید، آیا این کار لطمه‌ای به یکدستی افسانه‌های این مجموعه نزده است؟
اگر منظور رسم‌الخط و نقطه‌گذاری است که باید بگویم این کار توسط ویراستار، یکدست شده تا خواننده کتاب با رسم‌الخط متفاوت روبه‌رو نشود. اما اگر منظور لحن افسانه‌ها باشد، همان‌طور که گفتم از ابتدا افسانه‌هایی را انتخاب کردیم که از نظر زبان و لحن نویسنده تفاوت زيادي بین آن‌ها وجود نداشته باشد. البته رعایت یکدستی لحن افسانه‌ها بسیار سخت بود. به همین دلیل اگر اغراق نباشد، می‌توان گفت تقریبا همه مجموعه افسانه‌هایی را که از اقوام ایرانی در بیش از 40 سال گذشته منتشر شده است، گردآوری کرده و از میان آنها به انتخاب افسانه‌ها پرداخته‌ایم.

چه کسانی شما را در اجرای این طرح همراهی کرده‌اند؟
آقای محمد میرکیانی به عنوان ناظر بخش فارسی با ما همراه بودند و نظارت بخش ترجمه نیز به عهده مرحوم حسین ابراهیمی( الوند) بود. در مجموع برای گردآوری افسانه‌ها با بسیاری از دوستان انجمن مشورت کردم. همچنین سعی شد مجموعه‌هایی انتخاب شوند که به وسیله یک نویسنده و پژوهشگر بومی تهیه شده باشند. در حقیقت درانتخاب منابع به گردآورنده آن منبع توجه داشتیم تا با پیدا کردن ریشه افسانه، در بازسپاری آن، لحن و زبان اصلی روایت نیز حفظ شود و اصالت افسانه‌ها تغییر نکند.
با توجه به تنوع موضوع، براي تصویرسازی این مجموعه چه تدبيري انديشيده شد؟
برای هر افسانه متناسب با موضوع آن، تصاویری توسط آقای پیمان رحیمی‌زاده طراحی شده است. ایشان از تصویرگران چيره‌دست کشورند و تصاویر زیبایی هم برای هر افسانه تهیه کرده‌اند.

آیا از همان ابتدا به فکر ترجمه این افسانه‌ها بودید؟
ما با ترجمه این مجموعه قصد داشتیم که مردم سایر کشورها را نیز با تمدن و فرهنگ ایران آشنا کنیم و یک شناخت دقیق و عمیق به آن‌ها بدهیم. به ویژه در شرایط فعلی که دشمنان ما سعی دارند هم‌دلی و هم‌زبانی مردم ایران را بی‌اثر کنند، تدوین چنین مجموعه‌ای بسیار مهم است.
این مجموعه به چه زبان‌هایی ترجمه خواهد شد؟
تا به حال مجموعه افسانه‌ها از سوی آقای کاوه مستشاری به زبان انگلیسی ترجمه شده. اما انجمن نویسندگان کودک و نوجوان پیشنهاد داده است این مجموعه به غیر از زبان انگلیسی به زبان‌های فرانسه و عربی نیز ترجمه شود؛ چون به هر حال مخاطبان این دو زبان نیز در سراسر جهان زیاداند و مراودات فرهنگی ایران نیز با کشورهایی که مردم آن‌ها با این دو زبان گفت‌و‌گو می‌کنند، بیش از سایر زبان‌هاست. 

انجمن نویسندگان كودك و نوجوان چه طرح‌های ديگري مشابه «رنگین‌کمان ایرانی» را در دست بررسی و اجرا دارد؟
انجمن نویسندگان کودک و نوجوان پیشنهاد طرح تدوین و ترجمه مجموعه‌ای از جشن‌های آیینی -- میهنی اقوام ایرانی را به معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارائه داده است که امیدواریم در سال جاری اجرا شود.