خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) محمد فیروزی: تولید کتاب حوزه ارتباطات و رسانه به دو بخش ناشران عمومی و دانشگاه تقسیم بندی می‌شود. البته در کنار ناشران دانشگاهی،‌ بعضی پژوهشگاه‌ها همچون پژوهشگاه فرهنگ،‌ هنر و ارتباطات نیز در تولید کتاب‌های این حوزه فعالیت می‌کنند که مخاطب عمده آثار این بخش فعالان رسانه‌ای با تحصیلات دانشگاهی هستند.

نگاهی به کتاب‌های حوزه ارتباطات و رسانه در غرفه‌های بخش دوم (ناشران دانشگاهی و پژوهشگاه‌ها) نمایشگاه کتاب امسال نشان می‌دهد که بخش پژوهشگاهی کتاب شاخصی در حوزه‌های رسانه به نمایشگاه کتاب عرضه نکرده‌اند. البته می‌توان کتاب «دانشگاه،‌ ارتباطات و توسعه ملی در ایران» را که اثر مشترک مجید تهرانیان و هادی خانیکی است یک استثنا قلمداد کرد. اما در یک نگاه کلی ناشران پژوهشگاهی در حوزه فعالیت و تحقیقات‌شان آثاری کمتر مرتبط با حوزه رسانه دارند اما به طور خاص مدنظر این گزارش کتاب‌های حوزه رسانه است.

انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی هم که دانشکده علوم ارتباطات در ذیل این دانشگاه قرار دارد امسال در حوزه کتاب‌های حوزه ارتباطات و رسانه خیلی فعال نبوده و تنها 11 عنوان کتاب از مجموع آثار چاپ اول و تجدید چاپ به نمایشگاه آورده است که بر اساس اطلاعات موجود در سایت این مرکز می‌توان به آثاری چون مدیریت و روابط عمومی (چاپ اول 97)؛ راه دراز گذار؛بررسی تحول گفتمان توسعه سیاسی در ایران (1377-1287) (چاپ اول97)؛ دیپلماسی رسانه‌ای: مطالعات موردی مذاکرات هسته‌ای ایران و 5+1 (چاپ اول 96)؛ مجموعه مقالات همایش ملی وضعیت کنونی و آینده حقوق ارتباطات و رسانه در ایران(جلد 1) (چاپ اول 96)؛ مجموعه مقالات همایش ملی وضعیت کنونی و آینده حقوق ارتباطات و رسانه در ایران(جلد 2) (چاپ اول 96)؛ چکیده مقالات نخستین همایش ملی وضعیت کنونی و آینده حقوق ارتباطات و رسانه در ایران (چاپ اول 95)؛ مدیریت در روابط عمومی (چاپ دوم 90() و ... اشاره کرد.

 همان طور که در لیست فوق مشاهده می‌شود این دانشگاه علاوه بر کتاب‌هایی که در سال‌های قبل از این مجموعه شناخته شده‌ و پرفروش آن محسوب می‌شوند از دهه 90 به بعد در حوزه رسانه فعالیت چشم‌گیری نداشته است.

اما دو دانشگاه امام صادق (ع) و دانشگاه صداوسیما به عنوان دو کانون آکادمیک آموزش رسانه در بخش انتشارات فعالیت بهتر و تاحدی چشم‌گیرتری داشته‌اند.

انتشارات دانشگاه صداوسیما به فکر فضای مجازی
محمد‌ باقر ایزدی،‌ مدیر بخش انتشارات و کتابخانه دانشگاه صدا‌وسیما در تشریح فعالیت‌های این واحد انتشاراتی گفت: انتشارات این دانشگاه عمری قریب به هفت سال دارد و طی این مدت بالغ بر 90 عنوان کتاب تا کنون به چاپ رسانده است.

وی ادامه داد: در نمایشگاه کتاب امسال هم 17 عنوان کتاب چاپ اولی به نمایشگاه کتاب عرضه کرده‌ایم، که در میان آنها با نسبتی نزدیک به 50-50 کتاب‌های ترجمه و تالیفی قرار دارند.

ایزدی با اشاره به اینکه هدف اصلی انتشارات دانشگاه صدا‌وسیما در وهله اول تامین نیاز مخاطبان همین دانشگاه هستند و بعد از آن نگاه به بیرون داریم و برای تامین نیاز مخاطبان خارج از دانشگاه اقدام می‌کنیم،‌ تاکید کرد: این انتشارات به صورت تخصصی در حوزه رادیو،‌ تلویزیون و رسانه فعالیت می‌کند و به دلیل محدود بودن مخاطبان‌ کتاب در این حوزه فعالیت خیلی گسترده‌ امکان ندارد.

این مدیر انتشاراتی تصریح کرد: به دلیل ماهیت انحصاری رادیو و تلویزیون در ایران چاپ کتاب در این بخش تحت تاثیر قرار گرفته است و انتشارات دانشگاه صداوسیما در این حوزه فعال است و به نیازهای حوزه علوم اجتماعی پاسخ مخاطبانش را می‌دهد. همچنین این انتشارات در حوزه تدوین،‌ فیلم‌سازی و صدابرداری کتاب‌های خوبی را منتشر کرده است.
ایزدی در پاسخ به این سوال که امروز روزنامه‌نگاری شهروندی از رشد و توسعه خوبی برخوردار شده و افراد با گوشی‌های تلفن همراه اقدام به ساخت ویدئو و کلیپ می‌کنند و همین وضعیت باعث افزایش تقاضا برای کتاب‌ها حوزه تصویر و تدوین می‌شود،‌ گفت: در بخش فعالیت در شبکه‌های اجتماعی اقدام به ترجمه بعضی آثار کرده‌ایم.

وی در بخش دیگری با معرفی کتاب‌های پرفروش این مجموعه انتشاراتی گفت:‌ کتاب «تکنیک‌ تدوین» مان از جمله آثاری است به چاپ چهارم رسیده است. همچنین این انتشارات برنامه‌هایی برای معرفی آثار خود دارد که از جمله آنها می‌توان به رونمایی 5 جلد کتاب در اجلاس جهانی صدا اشاره کنم که به تازگی اتفاق افتاد.

ایزدی گفت: سیاستگذاری مان برای نمایشگاه کتاب این بوده است که افزایش قیمت نداشته باشیم و به نوعی به مخاطبان‌مان یارانه‌ای اختصاص دهیم. البته کتاب‌های چاپ قدیم‌ترمان را که قیمت آنها با تعداد صفحاتش همخوانی نداشت را با اندکی تغییر اضافه کردیم.

مدیر انتشارات و کتابخانه دانشگاه صداوسیما افزود: هرچند برای تعیین دقیق اینکه در بازار کتاب‌های حوزه رسانه و ارتباطات بیشتر آثار تالیفی و ترجمه هستند لازم است کار تحقیقاتی دقیق انجام شود،‌ اما به عنوان مسئول تهیه کتاب‌های کتابخانه دانشگاه صداوسیما غلبه آثار ترجمه را بیشتر احساس می‌کنم.

حضور پررنگ دانشگاه امام صادق (ع) در بخش رسانه
درفش کاویان، مدیر بخش بازاریابی و فروش دانشگاه امام صادق (ع) هم در پاسخ به این سوال خبرنگار ایبنا که امسال با چند عنوان کتاب در نمایشگاه کتاب حاضر شده‌اند، گفت:‌ این دانشگاه قریب به 6 حوزه اصلی تولید کتاب دارد و گروه فرهنگ،‌ رسانه و ارتباطات این انتشارات هم امسال با 8 عنوان کتاب چاپ اول به نمایشگاه آمده است. البته تعدادی کتاب هم در دست چاپ داریم که ممکن است به نمایشگاه کتاب برسد. البته در مجموعه شش گروه تحصیلی این دانشگاه هم 40 عنوان کتاب آماده انتشار شده است. همچنین سه عنوان کتاب هم دیروز به غرفه دانشگاه رسیده است.

وی افزود: به طور میانگین درسال‌های گذشته تا 100 عنوان کتاب چاپ اولی منتشر کرده‌ایم که این فارغ از کتاب‌هایی است که هر سال تجدید چاپ می‌شوند و به طور کلی نزدیک به 870 عنوان کتاب توسط انتشارات این مجموعه چاپ شده‌ است.

کاویانی با بیان اینکه سهم ترجمه کتاب در این انتشارات خیلی بالا نیست گفت: در هر سال از هر 100 عنوان کتاب چاپ اولی (به طور میانگین) نزدیک به 7 تا 8 عنوان کتاب ترجمه است و بیشتر تمرکز در آثار این مجموعه بر تالیف کتاب‌هایی است که نویسندگانش خودشان از مجموعه آثار خارجی بهره برده‌اند.

وی تصریح کرد: ترجمه کتاب اولویت‌های مدنظر این دانشگاه را برآورده نمی‌کند و مترجمان هم اگر کتابی ترجمه کنند از مجموعه‌های دست اولی استفاده خواهند کرد.

به گفته کاویانی، سیاست‌های انتخاب آثار برای چاپ در این مجموعه انتشاراتی توسط دانشکده‌ها و اعضای هیات علمی است و این دانشگاه در بخش ارتباطات اساتید بزرگی دارد که در این حوزه صاحبنظران برجسته‌ای هستند.

سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «خواندن؛ توانستن است» تا 14 اردیبهشت 98 هر روز از ساعت 10 تا 20 در مصلای امام  خمینی (ره) برپا است.