هفتاد و چهارمين نشست مرکز پژوهشي ميراث مکتوب، به «نگارش متون علمي به زبان فارسي در سدههاي نخستين هجري (نوآوري يا ادامه سنت پيشين)» اختصاص دارد كه با حضور نسخهپژوهان، متنپژوهان، استادان دانشگاهها و دانشجويان برگزار ميشود.
در اين نشست تخصصي، استادان و نسخهپژوهاني چون دکتر علياشرف صادقي، محمدحسين ساکت، منصور صفت گل، دکتر محمود عابدي، دکتر محمد روشن، دکتر ابوالقاسم امامي حضور خواهند داشت.
به باور رضايي باغبيدي، در بسياري از آثاري كه به معرفي و بررسي متون فارسي در سدههاي نخستين هجري ميپردازند، هنگامي كه سخن از متون علمي به ميان ميآيد، اين ديدگاه نادرست به خواننده القا ميشود كه زبان فارسي در آن زمان «قدرت قبول و بيان مفاهيم و معاني دشوار علمي را نداشت» (خطيبي)؛ از اين روي، بزرگاني چون ابن سينا و بيروني چارهاي جز نوشتن آثار خود به زبان عربي نداشتند و زماني كه به دلايلي تصميم به نگارش متوني علمي به زبان فارسي گرفتند، زبان فارسي را به مدد ذهن خلاق خود تقويت كرده، آن را «شايسته اداي مفاهيم علمي كردند» (معين).
بر اين اساس، «خلق واژههاي فني و علمي به شكلي خام» (باسوُرث) به سده چهارم هجري بازميگردد، چرا كه پيش از آن «زبان فارسي لهجهاي بيش نبود» (خطيبي)! اين نگرش نادرست، ناخواسته مبتني بر گرايشهاي فارسيستيز سدههاي چهارم و پنجم هجري است.
در اين سخنراني دكتر حسن رضايي باغ بيدي؛ با استناد به منابع كهن ايراني و اسلامي و برخي آثار بر جاي مانده از سدههاي نخستين هجري، نشان خواهد داد كه نخست توانايي زبان فارسي در بيان مفاهيم علمي پيشينهاي بس دراز دارد و نمونههاي آن را حتي در آثار فارسي ميانه ميتوان ديد.
همچنين بيشتر واژهها و اصطلاحات علمي فارسي كه بزرگاني نظير پور سينا و بيروني در آثار خود به كار بردهاند، پيش از آنان نيز در محافل علمي فارسيزبان رايج بوده و پيشينه برخي از آنها به فارسي ميانه دوره ساساني ميرسد.
پژوهشگران و علاقهمندان براي شركت در اين نشست ميتوانند عصر روز دوشنبه (2 آذرماه) ساعت 16 به مركز پژوهشي ميراث مكتوب واقع در خيابان انقلاب، روبهروي سينما سپيده، ساختمان فروردين، طبقه دوم حضور يابند.
نظر شما