چهارشنبه ۵ مهر ۱۳۹۱ - ۱۴:۴۶
جنیدی: خواندن اشتباه «شاهنامه» زمینه‌ساز استنباط معانی نادرست می‌شود

فریدون جنیدی، شاهنامه‌پژوه و مصحح در نشست دیگری از سلسله نشست‌های «شرح شاهنامه فردوسی» که در حوزه هنری برگزار می‌شود بر این نکته تاکید کرد که به دلیل خواندن «شاهنامه» به شیوه‌های غلط، معانی نادرستی از آن استنباط می‌شود. مانند کلمه دیو که به اشتباه موجودی کریه و ترسناک معنا شده است.-

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، جنیدی در آغاز نشست دیگری از «شرح شاهنامه فردوسی» گفت: معنای کلمه‌های باختر و خاور امروزه به درستی رواج نیافته‌اند. این در حالی است که معنای صحیح کلمه باختر مشرق و خاور مغرب است و این اشتباه رایج با حمله مغول به ایران شکل گرفت.

وی در ادامه و با اشاره به ابیاتی از شاهنامه مبنی بر «چو از کوه بفروخت گیتی فروز/ دو زلف شب تیره بگرفت روز/ از آن چادر قیـر بیرون کشید/ به دندان لب ماه در خون کشید» توضیح داد: در شب بیست و هشتم ماه و پیش از سپیده دم، ماه در کمترین اندازه قطر خود قرار دارد. پیش از طلوع خورشید، به تدریج رنگ سفید ماه به زرد، نارنجی و قرمز تغییر می‌‌کند و سپس به یکباره ناپدید شده و در نور خورشید غروب می‌کند. این صحنه از زیباترین رویدادهای طبیعی است و تاکنون هیچ‌کس نتوانسته این صحنه را با شعر خلق کند.

این شاهنامه‌پژوه درباره کلمه «دیو» و معانی آن در «شاهنامه» گفت: در «شاهنامه» دیو به معانی مختلفی آمده که نخستین آن «دیو» یا «دیپ» به معنای دبیری یا نوشتن است. 

وی ادامه داد: در مقطعی که «شاهنامه» را در هر مکانی و به شیوه‌های غلط روایت می‌کنند، نمی‌توان انتظاری از صحت معانی اشعار داشت. در اینجا است که واژه «دیو» به غلط موجودی بزرگ و کریه با چهره‌ای ترسناک معرفی شده و در اذهان باقی مانده است.

موسس بنیاد نیشابور درباره دومین معنی دیو در «شاهنامه» گفت: دیو در جای دیگری از «شاهنامه» به شکل «دوین» و به معنای بلندی به کار رفته است. در ابیاتی با حذف حروف به اصطلاح «دیو سپید» برمی‌خوریم که منظور کوه دماوند با سپیدی برف است.

وی به سومین معنی به کار رفته برای واژه دیو در «شاهنامه» اشاره و تشریح کرد: «اکوان دیو» یا «اندیشه بد» معنی دیگری برای این کلمه عنوان شده و این واژه به دنبال پیروزی ایرانیان بر تورانیان و زیادی عیش و نوش در میان افراد و در نتیجه مستولی اندیشه بد بر آنان مطرح شد.

وی در ادامه با اشاره به موضوع ستایش ستارگان در ایران باستان توضیح داد: در حدود 12 هزار سال پیش ایرانیان از میان ستارگان آسمان، ستاره «12 برج» و «هفت ستاره» را نیز می‌پرستیدند که این کار سبب‌ساز پیداش دین «مهر» نماد درستی و راستی شد. همچنین در آن زمان تقدس عدد هفت برای ایرانیان نیز مطرح بوده است.

جنیدی در پایان اظهار کرد: زرتشت 6 ویژگی برای خداوند برشمرده بود که موبدان یک ویژگی به موارد قبلی اضافه کرده و این ویژگی‌ها را به عدد هفت رساندند. برهمین اساس برای ایرانیان از 14 هزار سال پیش که نخستین دین از ادیان کهن شکل گرفت تا زمان پذیرش اسلام و حتی عصر حاضر، هفت عدد مقدسی محسوب شده است.

نشست «شرح شاهنامه فردوسی» با حضور فریدون جنیدی، سخنران و علاقه‌مندان این حوزه سه‌شنبه (چهار مهر) در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط