خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- کیمیا اکرامیان: «گرگ‌سالی»، نوشته امیرحسین فردی، یکی از آثاری بود که در نخستین جایزه «کتاب تاریخ انقلاب اسلامی» به عنوان اثر برگزیده در بخش رمان بزرگسال انتخاب شد. این کتاب -که در واقع دنباله اثر دیگر این نویسنده یعنی «اسماعیل» است- به کشمکش میان اسماعیل و گرگ‌هایی می‌پردازد که آمریکایی‌ها برای اصلاح نژاد گرگ‌های ایرانی به منطقه سبلان آورده‌اند. آمریکایی‌ها -که در آن زمان زمام کشت و صنعت مغان را در دست داشتند، مشغول پرورش گرگ‌های آدم‌خوار برای کشتن افراد انقلابی هستند. به بهانه هشتمین «سال‌بال» آن زنده‌یاد و چندی پس از انتخاب این اثر در جایزه یادشده، گفت‌وگویی با گل‌علی بابایی، نویسنده حوزه دفاع مقدس و انقلاب اسلامی ترتیب داده‌ایم.
برخی از منتقدان جنبه داستانی کتاب گرگ‌سالی را ضعیف می‌دانند. نظر شما در این رابطه چیست؟
از نظر من این نقد به کتاب جناب فردی شاید منصفانه نباشد؛ چون شخصیت اصلی داستان این اثر در حقیقت همان اسماعیل صنوبری، قهرمان اصلی رمان اسماعیل است که به روستای بنفشه‌دره پناه می‌آورد. در حقیقت می‌خواهد با یک قصه روان، اختناق و عقب‌ماندگی‌های دوران پهلوی را ترسیم کند.
این رمان آکنده از داستان‌های حاشیه‌ای است. خیلی از این داستان در خدمت داستان اصلی نیستند و به شناخت شخصیت اصلی داستان کمک نمی‌کند. درباره این مسئله چه نظری دارید؟
خب چون این داستان به‌نوعی در ادامه کتاب اسماعیل است و آقای فردی با آن حوصله و آرامش شخصی و ذاتی خودش، گرگ‌سالی را با تمام داستانک‌های حاشیه‌ای آن به نگارش در‌آورده، به اعتقاد بعضی‌ها برای خواننده کسل‌کننده است. از نگاه بعضی‌ها این نقد وارد است؛ اما به نظر من حاشیه‌پردازی‌های امیرخان هم دلچسب است.
گرگ‌سالی را متنی با ویژگی‌های ناتورالیسم دینی می‌دانند. چه جنبه‌هایی از این ادعا را می‌توان در این داستان دید؟
آقای فردی فرزند روستا بود و بسیار هم به زادگاهش وابستگی و علاقه داشت. ایشان یک طبیعت‌گرای موحد بود و تمام زیبایی‌های این دنیا را از آنِ خدا می‌دانست و در بیشتر آثارش به این زیبایی‌های کائنات اشاره می‌کرد. البتّه از حق نگذریم؛ توصیفات وی از طبیعت واقعاً محشر است و به‌واقع تجربه زیستی اوست که انسان را به وجد می‌آورد.
یکی از توانایی‌های نویسنده در این اثر نمادسازی است. فکر می‌کنید چه نمادهایی در این داستان وجود دارد؟
روحیه شاعرانه، لطیف و متعبدانه آقای فردی به او این امکان را داده بود که با هر نگاهی به اطرافش قدرتی از خداوند را نظاره‌گر باشد. از این رو ایشان بسیاری از مشاهداتش را نمادی از قدرت خداوند قرار داده است؛ مثل زیبایی‌های طبیعت، باورهای مردم و ... .
گرگ‌سالی را اثری شعاردهنده می‌دانید؟ مسئله شعار را در این کتاب چگونه ارزیابی می‌کنید؟
مضمون داستان این کتاب، قصه‌ای است از هزاران قصه ناگفته پیرامون انقلاب اسلامی مردم ایران و مبارزات آنان با رژیم پهلوی؛ و لذا به هیچ وجه نمی‌توان چنین انگی را به آن چسباند. این‌ها واقعیت‌های تاریخی مردمان این سرزمین هستند که نه می‌شود آن‌ها را انکار کرد و نه شعاری انگاشت.
سبک نویسنده را در نوشتن گرگ‌سالی چگونه می‌بینید؟
مثل تمام آثار امیرحسین فردی، ساده، بی‌پیرایه و سرشار از تمثیلات و ارائه زیبایی‌های زندگی انسان‌ها و طبیعت. البته این کتاب، لایه‌های پنهانی هم دارد که خواننده با یک بار خواندن نمی‌تواند آن را فهم کند. ضمن آنکه آوردن مقوله‌های ماورایی در طبیعت و باورپذیرکردن آن برای مخاطب از جمله کارهای هنرمندانه ایشان در گرگ‌سالی است.
فکر می‌کنید این کتاب اثری انقلابی است یا دینی؟ دلایل شما برای انتخابتان چیست؟
کتاب گرگ‌سالی تلفیقی از دو رویکرد انقلابی و دینی است. چراکه قهرمان داستان هم فردی انقلابی است و هم فردی مذهبی؛ و از این‌ها مهم‌تر آثار او ملهم از تفکرات خود نویسنده است که یک آدم مذهبی مسجدی بوده و از انقلابیون پای کار انقلاب امام‌خمینی از دهه 1350 به‌بعد؛ کسی که سال‌های پس از ارتحال امام‌خمینی هم بر باورهای انقلابی‌مذهبی خود استوار ماند؛ تا جایی که پس از وقایع سال 1388 ناچار شد برای دفاع از رهبری انقلاب به یکی از دوستان قدیمی‌اش، محسن مخملباف آن نامه شدیداللحن را بنویسد.
این کتاب را انتشارات سوره مهر با قیمت چهل‌هزار تومان در چهارصد صفحه منتشر کرده است. نسخه صوتی این کتاب نیز با قیمت بیست‌هزار تومان انتشار یافته است.
یکشنبه ۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ - ۰۸:۰۸
گفتوگو با گل‌علی بابایی به مناسبت سالروز درگذشت امیرحسین فردی:
بازتاب واقعیت‌های تاریخی مردمان این سرزمین در گرگ‌سالی/ توصیفات امیرحسین فردی از طبیعت واقعاً محشر است
گل‌علی بابایی مطرح کرد: «کتاب گرگ‌سالی تلفیقی از یک اثر انقلابی و دینی است؛ چراکه قهرمان داستان هم فردی انقلابی است و هم فردی مذهبی؛ و از این‌ها مهم‌تر آثار او ملهم از تفکرات خود نویسنده است که یک آدم مذهبی مسجدی بوده و از انقلابیون پای کار انقلاب امام خمینی از دهه 1350 به بعد.»
نظر شما