به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در گلستان، «آموزش هوشبری» اثر مشترک «حمید حجتی» دکترای پرستاری با پایه اتاق عمل و استادیار و عضو هیات علمی گروه پیراپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی‌آباد کتول و «مهسا مهدی‌زاده» دانش‌آموخته کارشناسی بیهوشی و دانشجوی کارشناسی ارشد پرستاری مراقبت‌های ویژه دانشگاه علوم پزشکی گلستان، به‌تازگی ازسوی نشر «جامعه‌نگر» روانه بازار نشر شده است.
محور اصلی این کتاب سؤالات آزمون‌های کارشناسی ارشد وزارت بهداشت در رشته تخصصی هوشبری است و در آن به‌صورت تحلیلی و تشریحی پاسخ سؤالات داده شده و شرکت‌کنندگان در آزمون می‌توانند با مطالعه کتاب هم با نحوه سؤالات آزمون آشنا شوند و هم آنکه چگونه سؤالات را تحلیل کنند و پاسخ بدهند.
به بهانه انتشار این کتاب «آموزش هوشبری» با «مهسا مهدی‌زاده» یکی از مؤلفان اثر که دستی هم در هنر نقاشی دارد و چندین مقاله را تا به امروز قلمی کرده است، درباره خدمات هوشبران در ایام کرونایی و آموزش و کتابخانه‌های بیمارستانی به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه از نظر مخاطبان می‌گذرد.
لطفاً کمی درباره محتوای این کتاب و اهدافتان و روند چاپ و نشر آن توضیح دهید.
مقطع کارشناسی ارشد رشته هوشبری بعد از چندین سال نهایتاً در سال ۱۳۹۹ توسط وزارت بهداشت به تصویب رسید و به‌عنوان یکی از رشته‌های آزمون این مقطع در دفترچه قرار گرفت. از آنجایی که باعث خوشحالی دانشجویان بیهوشی و همکاران بیهوشی شد که می‌توانند در این رشته از لحاظ علمی و جایگاهی پیشرفت کنند، آنها راغب شدند تا در این رشته شرکت کنند. با توجه به ظرفیت کم پذیرش و تعداد زیاد شرکت‌کنندگان رقابت بین آنها زیاد شد و برنده این مسابقه علمی کسی بود که بتواند به‌خوبی در کنار مطالعه، سؤالات آزمون را تحلیل کند و پاسخ دهد.
با دکتر حجتی که عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد هستند و سابقه چاپ چندین کتاب در حوزه پرستاری دارند و یکی از کتاب‌های او تألیف و تحلیل سؤالات ارشد پرستاری است که در بین همکاران و دانشجویان بسیار طرفدار دارد و چندین بار به چاپ رسیده است، تصمیم گرفتیم مشابه همان کتاب را در حیطه بیهوشی طراحی کنیم. درمجموع هدف از چاپ این کتاب، آشنایی با سؤالات ارشد و چگونگی تحلیل سؤالات و نزدیک‌ترین گزینه برای خودآزمایی و نیز با توجه به پاسخ‌های تشریحی و نکات تکمیلی صرفه‌جویی در زمان است.
ما در ابتدا سؤالات ارشد وزارت بهداشت آموزش هوشبری را که شامل مباحث فیزیولوژی، بیهوشی و بیماری‌های همراه، اصول روش بیهوشی، داروهای اختصاصی بیهوشی، مراقبت‌های ویژه و مبانی است را با استفاده از کتب رفرنس‌های اصلی تحلیل و درنهایت با همکاری نشر جامع‌نگر روانه‌ی بازار نشر شد.
لطفاً کمی هم برای مخاطبان ما درباره رشته هوشبری توضیح دهید و اینکه وضعیت کتب تخصصی برای این رشته در استان و کشورمان به چه صورت است؟
همکاران فارغ‌التحصیل رشته هوشبری در مقطع کارشناسی می‌توانند در بخش اتاق عمل به‌عنوان تکنسین بیهوشی و دستیار پزشک بیهوشی فعالیت داشته باشند. علاوه بر آن می‌توانند در بخش‌های مراقبت‌های ویژه آی. سی. یو فعالیت کنند. در حال حاضر مقطع ارشد آموزش بیهوشی این امکان و شرایط را برای فارغ‌التحصیلان فراهم کرده که در حیطه آموزش در دانشگاه‌ها فعالیت داشته باشند.
همچنین تا به امروز کتاب‌های مختلفی مربوط به هوشبری توسط اساتید مختلف در بابِ موضوعات اصول و فنون بیهوشی، درس‌نامه جامع هوشبری، کتاب پرستار بیهوشی و... تألیف شده که بحمدالله در سطح استان در دسترس است.
محور اصلی این کتاب سؤالات آزمون‌های کارشناسی ارشد وزارت بهداشت در رشته تخصصی هوشبری است و در آن به‌صورت تحلیلی و تشریحی پاسخ سؤالات داده شده و شرکت‌کنندگان در آزمون می‌توانند با مطالعه کتاب هم با نحوه سؤالات آزمون آشنا شوند و هم آنکه چگونه سؤالات را تحلیل کنند و پاسخ بدهند.
به بهانه انتشار این کتاب «آموزش هوشبری» با «مهسا مهدی‌زاده» یکی از مؤلفان اثر که دستی هم در هنر نقاشی دارد و چندین مقاله را تا به امروز قلمی کرده است، درباره خدمات هوشبران در ایام کرونایی و آموزش و کتابخانه‌های بیمارستانی به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه از نظر مخاطبان می‌گذرد.
لطفاً کمی درباره محتوای این کتاب و اهدافتان و روند چاپ و نشر آن توضیح دهید.
مقطع کارشناسی ارشد رشته هوشبری بعد از چندین سال نهایتاً در سال ۱۳۹۹ توسط وزارت بهداشت به تصویب رسید و به‌عنوان یکی از رشته‌های آزمون این مقطع در دفترچه قرار گرفت. از آنجایی که باعث خوشحالی دانشجویان بیهوشی و همکاران بیهوشی شد که می‌توانند در این رشته از لحاظ علمی و جایگاهی پیشرفت کنند، آنها راغب شدند تا در این رشته شرکت کنند. با توجه به ظرفیت کم پذیرش و تعداد زیاد شرکت‌کنندگان رقابت بین آنها زیاد شد و برنده این مسابقه علمی کسی بود که بتواند به‌خوبی در کنار مطالعه، سؤالات آزمون را تحلیل کند و پاسخ دهد.
با دکتر حجتی که عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد هستند و سابقه چاپ چندین کتاب در حوزه پرستاری دارند و یکی از کتاب‌های او تألیف و تحلیل سؤالات ارشد پرستاری است که در بین همکاران و دانشجویان بسیار طرفدار دارد و چندین بار به چاپ رسیده است، تصمیم گرفتیم مشابه همان کتاب را در حیطه بیهوشی طراحی کنیم. درمجموع هدف از چاپ این کتاب، آشنایی با سؤالات ارشد و چگونگی تحلیل سؤالات و نزدیک‌ترین گزینه برای خودآزمایی و نیز با توجه به پاسخ‌های تشریحی و نکات تکمیلی صرفه‌جویی در زمان است.
ما در ابتدا سؤالات ارشد وزارت بهداشت آموزش هوشبری را که شامل مباحث فیزیولوژی، بیهوشی و بیماری‌های همراه، اصول روش بیهوشی، داروهای اختصاصی بیهوشی، مراقبت‌های ویژه و مبانی است را با استفاده از کتب رفرنس‌های اصلی تحلیل و درنهایت با همکاری نشر جامع‌نگر روانه‌ی بازار نشر شد.
لطفاً کمی هم برای مخاطبان ما درباره رشته هوشبری توضیح دهید و اینکه وضعیت کتب تخصصی برای این رشته در استان و کشورمان به چه صورت است؟
همکاران فارغ‌التحصیل رشته هوشبری در مقطع کارشناسی می‌توانند در بخش اتاق عمل به‌عنوان تکنسین بیهوشی و دستیار پزشک بیهوشی فعالیت داشته باشند. علاوه بر آن می‌توانند در بخش‌های مراقبت‌های ویژه آی. سی. یو فعالیت کنند. در حال حاضر مقطع ارشد آموزش بیهوشی این امکان و شرایط را برای فارغ‌التحصیلان فراهم کرده که در حیطه آموزش در دانشگاه‌ها فعالیت داشته باشند.
همچنین تا به امروز کتاب‌های مختلفی مربوط به هوشبری توسط اساتید مختلف در بابِ موضوعات اصول و فنون بیهوشی، درس‌نامه جامع هوشبری، کتاب پرستار بیهوشی و... تألیف شده که بحمدالله در سطح استان در دسترس است.
کرونا که آمد، کادر درمان مستقیما در معرض این ویروس قرار گرفتند. بسیاری از صاحب‌نظران معتقدند این خدمت‌رسانی مدافعان سلامت در این ایام باید ثبت و ضبط شود. به‌عنوان یکی از شاغلین در این حرفه، از مشاهدات خود در این حوزه بگوئید و فکر می‌کنید چه مواردی را لازم است، قلمی و منتشر کرد؟
با شروع پاندمی کرونا پرسنل بیهوشی به‌عنوان خط مقدم حمایت راه هوایی بیماران حضور دارند و چه‌بسیار بیمارانی که نیاز به حمایت تنفسی و اینتوباسیون و وصل به دستگاه ونتیلاتور داشته‌اند که توسط کادر بیهوشی انجام می‌شود. تکنسین‌های بیهوشی که در اتاق عمل برای عمل‌های اورژانسی و در بخش‌های آی. سی. یو و فوریت اورژانس‌ها حضور دارند، پا به پای سایر پرسنل درمان در این پاندمی فعالیت می‌کنند. با توجه به خطر انتقال این ویروس از طریق تنفس، پرسنل بیهوشی ازجمله افرادی هستند که مورد مخاطره قرار می‌گیرند و متأسفانه همکاران زیادی را در بخش بیهوشی در دوره پاندمی کرونا از دست دادیم.
یکی از خاطره‌های خودم را برایتان بازگو می‌کنم: در حال انتقال یک بیمار مبتلا به کرونا با آمبولانس به مرکز کرونا بودم. حین انتقال، تنفس بیمار هر لحظه بدتر می‌شد و نزدیک به ایستِ تنفسی بود، برای نجات بیمار اقدام به اینتوباسیون کردم (لوله‌گذاری داخل تراشه، انتوبه‌کردن یا لوله‌گذاری نای به معنای قرار‌دادن یک لوله قابل انعطاف در داخل نای است. این کار هنگامی صورت می‌گیرد که فرد نیاز به تنفس مکانیکی دارد). استرس انتقال این بیماری تا مدت‌ها همراه من بود. این تنها یکی از خاطراتم با بیمار کرونایی است؛ خیلی از همکاران بیهوشی هستند که از این طریق، بیماری به آنها منتقل شد و فوت شدند. به باور من لحظه‌به‌لحظه‌های این اتفاقات از زمان آغاز پاندمی کرونا تا روز جشن پایان کرونا پر از خاطره و تجربه است که واقعاً باید ضبط و ثبت شوند.
انجمن ارتقای کتابخانه‌های عمومی ایران با هدف مشارکت در مبارزه با ویروس کرونا و با مشارکت گروهی از متخصصان علم اطلاعات و دانش‌شناسی، پایگاه اطلاعاتی ویژه ویروس کرونا را راه‌اندازی کرده است. نظر شما درباره این پایگاه چیست و به باور شما دانش‌افزایی و کتابخانه‌های بیمارستانی چه کمک‌هایی می‌تواند در این ایام به کادر درمان بکند؟
به‌واسطه فضای مجازی با نام و نشان این انجمن آشنا شدم؛ اتفاقاً چند وقت پیش سری به این سامانه زدم و در این پایگاه اطلاعاتی در سه دسته کرونا ویروس، نکات بالینی و راهنمای عمومی، محتوای قابل تأملی به چشم می‌خورد؛ هرچند با توجه به ماندگاری طولانی ویروس در کشورمان و ضرورت دانش‌افزایی بیشتر، نیازمند این است که پایگاه، اطلاعات و محتوای بیشتری را در اختیار مخاطبانش قرار دهد. همچنین این پایگاه بهتر است در سطح عمومی جامعه بیشتر معرفی شود.
از طرفی دانش‌افزایی درباره کرونا و در مجموع درباره هریک از رشته‌های تخصصی زیرشاخه علوم پزشکی در ارتقای بار علمی در کنار فعالیت‌های تجربی برای من و همکارانم بدون شک مؤثر و ضروری است و شایسته است در هر مجالی چه به‌صورت مجازی و آنلاین و یا شرکت در کارگاه‌های آموزشی حضوری و خواندن کتاب‌ها و مقالات دست‌اول از آخرین تجربه‌ها آگاه بشویم.
در خصوص کتابخانه‌های بیمارستانی هم من اطلاع جامعی از اینکه چه تعداد کتابخانه بیمارستانی در سطح شهر و استان و یا حتی کشور داریم، ندارم اما معتقدم وجود کتابخانه‌های بیمارستانی و کتابداران متخصص در راستای اشاعه اطلاعات بالینی برای حرفه‌های بیمارستانی بسیار کمک‌کننده است و فعالان عرصه سلامت برای حل مسائل درمانی، پژوهشی و آموزشی از خدمات امانت منابع و نشریات کتابخانه‌های بیمارستانی می‌توانند برای ارتقاء سطح علمی و کیفی کار خودشان استفاده کنند.
با شروع پاندمی کرونا پرسنل بیهوشی به‌عنوان خط مقدم حمایت راه هوایی بیماران حضور دارند و چه‌بسیار بیمارانی که نیاز به حمایت تنفسی و اینتوباسیون و وصل به دستگاه ونتیلاتور داشته‌اند که توسط کادر بیهوشی انجام می‌شود. تکنسین‌های بیهوشی که در اتاق عمل برای عمل‌های اورژانسی و در بخش‌های آی. سی. یو و فوریت اورژانس‌ها حضور دارند، پا به پای سایر پرسنل درمان در این پاندمی فعالیت می‌کنند. با توجه به خطر انتقال این ویروس از طریق تنفس، پرسنل بیهوشی ازجمله افرادی هستند که مورد مخاطره قرار می‌گیرند و متأسفانه همکاران زیادی را در بخش بیهوشی در دوره پاندمی کرونا از دست دادیم.
یکی از خاطره‌های خودم را برایتان بازگو می‌کنم: در حال انتقال یک بیمار مبتلا به کرونا با آمبولانس به مرکز کرونا بودم. حین انتقال، تنفس بیمار هر لحظه بدتر می‌شد و نزدیک به ایستِ تنفسی بود، برای نجات بیمار اقدام به اینتوباسیون کردم (لوله‌گذاری داخل تراشه، انتوبه‌کردن یا لوله‌گذاری نای به معنای قرار‌دادن یک لوله قابل انعطاف در داخل نای است. این کار هنگامی صورت می‌گیرد که فرد نیاز به تنفس مکانیکی دارد). استرس انتقال این بیماری تا مدت‌ها همراه من بود. این تنها یکی از خاطراتم با بیمار کرونایی است؛ خیلی از همکاران بیهوشی هستند که از این طریق، بیماری به آنها منتقل شد و فوت شدند. به باور من لحظه‌به‌لحظه‌های این اتفاقات از زمان آغاز پاندمی کرونا تا روز جشن پایان کرونا پر از خاطره و تجربه است که واقعاً باید ضبط و ثبت شوند.
انجمن ارتقای کتابخانه‌های عمومی ایران با هدف مشارکت در مبارزه با ویروس کرونا و با مشارکت گروهی از متخصصان علم اطلاعات و دانش‌شناسی، پایگاه اطلاعاتی ویژه ویروس کرونا را راه‌اندازی کرده است. نظر شما درباره این پایگاه چیست و به باور شما دانش‌افزایی و کتابخانه‌های بیمارستانی چه کمک‌هایی می‌تواند در این ایام به کادر درمان بکند؟
به‌واسطه فضای مجازی با نام و نشان این انجمن آشنا شدم؛ اتفاقاً چند وقت پیش سری به این سامانه زدم و در این پایگاه اطلاعاتی در سه دسته کرونا ویروس، نکات بالینی و راهنمای عمومی، محتوای قابل تأملی به چشم می‌خورد؛ هرچند با توجه به ماندگاری طولانی ویروس در کشورمان و ضرورت دانش‌افزایی بیشتر، نیازمند این است که پایگاه، اطلاعات و محتوای بیشتری را در اختیار مخاطبانش قرار دهد. همچنین این پایگاه بهتر است در سطح عمومی جامعه بیشتر معرفی شود.
از طرفی دانش‌افزایی درباره کرونا و در مجموع درباره هریک از رشته‌های تخصصی زیرشاخه علوم پزشکی در ارتقای بار علمی در کنار فعالیت‌های تجربی برای من و همکارانم بدون شک مؤثر و ضروری است و شایسته است در هر مجالی چه به‌صورت مجازی و آنلاین و یا شرکت در کارگاه‌های آموزشی حضوری و خواندن کتاب‌ها و مقالات دست‌اول از آخرین تجربه‌ها آگاه بشویم.
در خصوص کتابخانه‌های بیمارستانی هم من اطلاع جامعی از اینکه چه تعداد کتابخانه بیمارستانی در سطح شهر و استان و یا حتی کشور داریم، ندارم اما معتقدم وجود کتابخانه‌های بیمارستانی و کتابداران متخصص در راستای اشاعه اطلاعات بالینی برای حرفه‌های بیمارستانی بسیار کمک‌کننده است و فعالان عرصه سلامت برای حل مسائل درمانی، پژوهشی و آموزشی از خدمات امانت منابع و نشریات کتابخانه‌های بیمارستانی می‌توانند برای ارتقاء سطح علمی و کیفی کار خودشان استفاده کنند.
فرسودگی شغلی و اضطراب ناشی از طولانی شدن پاندمی کرونا بی‌شک روی کادر درمان تأثیر گذاشته است و صاحب‌نظران بر این باورند که در کنار تأمین نیازهای مالی، انجام فعالیت فرهنگی و هنری برای ریکاوری و انرژی‌افزایی مدافعان سلامت امری ضروری است. به‌عنوان عضوی از کادر درمان کشور چه پیشنهادها و انتظاراتی از مسئولان در این حوزه دارید؟
من پاسخ این سؤال شما را با اشاره به یک اثر هنری ارزشمند، مفهومی و درعین‌حال پرفروش می‌دهم. با اولین موج از شیوع کرونا «بنکسی» هنرمند مشهور خیابانی و گرافیتی‌کار انگلیسی در تقدیر از تلاش‌های مدافعان سلامت اثری را خلق کرد که در کنار شکستن رکورد فروش آثار این هنرمند در حراج‌های هنری، تأثیر روانی مثبتی بر روی کادر درمان کشورش و چه‌بسا فعالان عرصه سلامت در دنیا گذاشت. این اثر سیاه و سفید که «تغییر ساز» نام‌گذاری شده، پسربچه‌ای را نشان می‌دهد که عروسک بتمن و سوپرمن خود را کنار گذاشته و به‌جای آنها با عروسک یک ابرقهرمان که لباس پرستاری به تن دارد، بازی می‌کند. این اثر اولین بار ماه مه سال گذشته روی یکی از دیوارهای بیمارستان ساوت‌همپتون در جنوب انگلیس ظاهر شد. به گفته مقام‌های بیمارستان، بنکسی همراه این نقاشی یک یادداشت هم برای کادر درمان با این مضمون گذاشته بود که از تمام زحماتتان تشکر می‌کنم. امیدوارم این نقاشی به فضای بیمارستان کمی رنگ و رو ببخشد هرچند که خودش سیاه‌وسفید است.
این اثر هنری، نمونه‌ای از نقش بالای هنر در ارتقاء توجه اجتماعی به مسئله کرونا و تلاش کادر درمان و درعین‌حال یک اقدام عملی ارزشمند برای افزایش روحیه کادر درمان است که مسئولان می‌بایست با توجه و بهره‌مندی بیشتر از ظرفیت رشته‌های مختلف هنری برای آموزش و اطلاع‌رسانی و موارد دیگر استفاده کنند و درعین‌حال با در مواجه قرار دادن کادر درمان با این قبیل آثار هنری آلام روحی و روانی آنها را بخصوص در ایام سخت کرونا کم کنند؛ البته در این میان روحیه مسئولیت‌پذیری بالای هنرمندان در کنار نگاه‌های خلاقه و نو آنها هم بسیار مهم و ضروری است.
من پاسخ این سؤال شما را با اشاره به یک اثر هنری ارزشمند، مفهومی و درعین‌حال پرفروش می‌دهم. با اولین موج از شیوع کرونا «بنکسی» هنرمند مشهور خیابانی و گرافیتی‌کار انگلیسی در تقدیر از تلاش‌های مدافعان سلامت اثری را خلق کرد که در کنار شکستن رکورد فروش آثار این هنرمند در حراج‌های هنری، تأثیر روانی مثبتی بر روی کادر درمان کشورش و چه‌بسا فعالان عرصه سلامت در دنیا گذاشت. این اثر سیاه و سفید که «تغییر ساز» نام‌گذاری شده، پسربچه‌ای را نشان می‌دهد که عروسک بتمن و سوپرمن خود را کنار گذاشته و به‌جای آنها با عروسک یک ابرقهرمان که لباس پرستاری به تن دارد، بازی می‌کند. این اثر اولین بار ماه مه سال گذشته روی یکی از دیوارهای بیمارستان ساوت‌همپتون در جنوب انگلیس ظاهر شد. به گفته مقام‌های بیمارستان، بنکسی همراه این نقاشی یک یادداشت هم برای کادر درمان با این مضمون گذاشته بود که از تمام زحماتتان تشکر می‌کنم. امیدوارم این نقاشی به فضای بیمارستان کمی رنگ و رو ببخشد هرچند که خودش سیاه‌وسفید است.
این اثر هنری، نمونه‌ای از نقش بالای هنر در ارتقاء توجه اجتماعی به مسئله کرونا و تلاش کادر درمان و درعین‌حال یک اقدام عملی ارزشمند برای افزایش روحیه کادر درمان است که مسئولان می‌بایست با توجه و بهره‌مندی بیشتر از ظرفیت رشته‌های مختلف هنری برای آموزش و اطلاع‌رسانی و موارد دیگر استفاده کنند و درعین‌حال با در مواجه قرار دادن کادر درمان با این قبیل آثار هنری آلام روحی و روانی آنها را بخصوص در ایام سخت کرونا کم کنند؛ البته در این میان روحیه مسئولیت‌پذیری بالای هنرمندان در کنار نگاه‌های خلاقه و نو آنها هم بسیار مهم و ضروری است.
نظر شما