در موزه هنر ورستر در ایالت ماساچوست در امریکا نمایشگاهی برپاست که در آن برگههای جدامانده از کتابها و نسخههای خطی ایران و هند در دوره مغول از جمله برگههای تصویردار از قدیمیترین نسخه مصور شاهنامه در دوره ایلخانی به نمایش درآمده است.
در این نمایشگاه که هدف از آن نشان دادن تصویری از اوضاع ایران و هند در زمان حمله مغول و عمق و غنای فرهنگی جهان اسلام است برگههای تصویردار شاهنامه دموت (قدیمیترین نسخه مصور شاهنامه در دوره ایلخانان مغول) و دیگر آثار نادر ارزشمند از مجموعه هنرهای اسلامی از قبیل نقاشیهایی از رضا عباسی، مشهورترین نقاش زمان شاه عباس صفوی و تکبرگهایی از خطاطیهای زیبای قرآن در معرض دید عموم قرار گرفته و بر تنوع گستره هنرهای مربوط به کتاب، ارزش هنری و فرهنگی هنر و ادبیات، گوناگونی متون، ژانرها و شیوههای تصویرسازی و غیره تاکید میکند.
شاهنامه دموت که یکی از کهنترین نسخههای مصور شاهنامه است تا دوره محمد علی شاه قاجار در موزه کاخ گلستان نگهداری میشده و پس از آن در آشفتگیهای مربوط به آن دوره به دست یکی از عتیقهبازان پاریسی به نام دموت از کتابخانه سلطنتی ایران دزدیده و به خارج از ایران برده میشود. دموت پس از آن اقدام به جداسازی برگههای تصویردار این نسخه باارزش کرده و تکتک آنها را به فروش میرساند و باقی صفحات بدون تصویر را گم میکند. سالها پیش موزه ورستر یکی از این برگهها را از دموت خرید که حالا در داخل همین موزه به نمایش گذاشته شده است.
این آثار به سبب میزان حساسیت و شکنندگی بالای آنها برای مدت کوتاه حداکثر سه ماهه میتوانند به نمایش درآیند و دوباره باید به مدت 5 سال در موزه و داخل محفظههایی بدون نور که برای آنها تعبیه شده گذاشته شوند.
دبرا والاس، کارشناس اصلی این نمایشگاه اظهار داشت «اگرچه هنرهای اسلامی برای بسیاری از فرهنگ غرب ناشناخته است اما شگفتآور است که استقبال از این نمایشگاه تاکنون خیلی خوب بوده است. این نمایشگاه میآموزد که هنر میتواند مسلمانان را از گوشه و کنار فرهنگهای مختلف اما با اعتقادات یکسان به مثابه انسان گرد هم آورد.»
او در ادامه افزود «مهمترین دلیل ما برای برپایی این نمایشگاه از یک سو جنبه آموزشی آن بود. به این خاطر که مردمی که از این نمایشگاه دیدن میکنند میخواهند درباره هنرها و فرهنگ اسلامی چیزهای بیشتری بدانند و از سوی دیگر روشی برای مقابله با رشد گسترده اسلامهراسی که مدام از سوی رسانهها تبلیغ میشود و کمبود اطلاعاتی که درباره فرهنگ اسلامی در جریان است.»
نظر شما