غلامعلی حداد عادل در مراسم افتتاح نمایشگاه بینالمللی حروفنگاری پوستر «اسماءالحسنی» که دیروز شنبه ۳۱ شهریور در محل تالار کنفرانس موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد، با تایید رابطه اسماء و ذات الهی، بر اين نكته تاكيد كرد كه تنها نام خداوند، حقيقي، و اسامي انسانها اعتباري است._
وی ادامه داد: بخشی از معرفت الهی به اسماء خداوند تعلق دارد. تفاوت بین اسم خدا با اسمی که ما بر روی خود میگذاریم در این است که اسامی ما اعتباری است و اسمهای خدا حقیقی هستند. برای مثال وقتی بر روی یک انسان نام «مالک» میگذارند، او روزی مالک هست و روزی نیست؛ حالآنکه مالکیت خدا بر ملکوت هستی، حقیقی است.
وی همچنین به رابطه اسم و ذات الهی اشاره کرد و گفت: عرفای ما و شاعران بزرگ ما چون حافظ این رابطه اسماء و صفات را با ذات الهی به رابطه گیسوان پریشان در اطراف صورت تشبیه کردهاند. اینکه رابطه اسم و صفت و ذات چیست و خداوند چند نام دارد و آیا نامهای او موقوف است یا اینکه هرکسی توفیق دارد نام تازهای از خدا پیدا کند، بحثهایی است که در کتابهایی با این مضمون به آنها پرداخته شده و ما کتابهای زیادی در باب اسماءالحسنی در فرهنگ و ادبیات اسلامی داریم.
رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: همه اسماء خدا چه آن ۹۹ اسم نیکو در قرآن و چه هر نام دیگر همه به یک ذات اشاره دارند. به قول آن شاعر عرب: «سخنهای ما متکثر است اما حسن تو یک حسن است و هرچه بگوییم به آن جمال نیکوی تو اشاره میکنیم» و به قول حافظ که گفت: دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند/ وندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند/ بی خود ازشعشعه پرتو ذاتم کردند/ باده از جام تجلی صفاتم دادند. تاکید من بر بیت دوم است که اشاره دارد به اینکه چشم و جان ما طاقت شعشعه پرتو ذات را ندارد و به همین دلیل او در صفات بر ما تجلی میکند. به همین سبب عرفای ما در طول تاریخ خدا را با اسماءالحسنی میخواندند.
وی تاکید کرد: هنر و دین همذات یکدیگرند. از آنرو که هردو میخواهند شهود تعالی درونی را به نحوی بیان کنند و به همین دلیل نامهای نیکوی خدا خانهای بهتر از خوشنویسی پیدا نکرده است. در معماری اسلامی سراسر جهان بهترین نقشهای هنری بر بناهای بزرگ اسلامی، اسماءالحسنی الهی است. یک نمومنه آن مسجد گوهرشاد در مشهد است. اسماءالحسنی نقش بسته بر روی دو گلدسته بزرگ مقصوره مقابل حرم، انسان را مبهوت میکند. این نامهای الهی همیشه میدان گسترده و دلپذیری برای هنرمندان بوده است.
رییس کمیسیون فرهنگی مجلس در انتهای سخنانش اظهار کرد: خوشبختانه امروز شاهد افتتاح مجموعهای از پوسترهایی هستیم که هنرمندان معاصر در موزه هنرهای معاصر تهران احساس هنری خود را در غالب نقاشیخط به نمایش گذاشتهاند.
در این مراسم همچنین محمود شالویی به سخنرانی پرداخت و پس از تشکر از حضور حضار و تبریک ماه مبارک رمضان در پاسخ به این سوال که سال آینده که موزه میزبان نمایشگاهها نخواهد بود، این نمایشگاهها چگونه برگزار می شوند، گفت: اغلب برنامههای ما بر اساس برنامه تمرکززدایی به سایر استانها سپرده شده؛ آنچنان که جشنواره جوانان برای همیشه به استان گلستان، جشنواره کودک و نوجوان به همدان، جشنواره خوشنویسی که برای اولین بار امسال برگزار میشود به استان قزوین، جشنواره عکس به استان یزد و جشنواره سفال و سرامیک به استان سمنان سپرده شده است.
ريیس موزه هنرهای معاصر تهران ادامه داد: طبق پیشبینی ما حداکثر یک یا دو دوسالانه باقی خواهد ماند که برای آنها هم در تهران فضای مناسبی درنظر گرفته خواهد شد. البته برپا نشدن این برنامهها در موزه به معنای تعطیلی جشنوارهها و نمایشگاهها در تهران نیست؛ بلکه تهران قابلیتها و امکانات بسیای دارد که میتوان از آنها استفاده کرد؛ ضمن اینکه از همه مسوولان امر خواهش می کنم کمک کنند تا فضای بیشتری به فعالیتهای فرهنگی و نمایشگاهی اختصاص داده شود.
شالویی تاکید کرد: نباید توقع داشته باشیم که همچنان موزه هنرهای معاصر تهران به شکل یک گالری بزرگ اداره شود و این موزه همیشه در مظان این اتهام بوده که چرا نمایش آثار در آن جنبه دایمی ندارد.
وی در ادامه از حضور حداد عادل و محمدرضا ایمانی خوشخو و دیگر استادان تشکر کرد و افزود: طی برنامه امروز از دو هنرمند بزرگوار تجلیل خواهد شد. یکی از آنها استاد جلیل رسولی، خادم ارزشمند قرآنی است. کمتر کسی هست که آثار رسولی را از نزدیک ندیده و یا با آنها آشنایی نداشته باشد. استاد رسولی از هنرمدان سرآمد روزگار ما در عرصه خوشنویسی است و خوشحالیم که در ماه مبارک رمضان از ایشان تجلیل میکنیم. همچنین هنرمند دیگر استاد نصراله افجهای است که ازایشان نیز قدردانی و تجلیل به عمل خواهد آمد. این دو بزرگوار از چهرههای ماندگار کشورمان هستند و در این نمایشگاه نیز دو گالری به آثار این عزیزان اختصاص داده شده است که شامل ۱۴ اثر از استاد رسولی و ۱۵ اثر از استاد افجهای است.
شالویی افزود: قریب به ۲۰۰ اثر در این نمایشگاه موجود است که از میان آنها ۴۰ اثر در بخش مسابقه، ۷۰ اثر در بخش جنبی و ۳۰ اثر نیز مروری بر خط نگارههای قدیم گرافیک ایران است. چند اثر نیز از گنجینه در اینجا بهنمایش گذاشته شده است. با توجه به اینکه نمایشگاه امسال برای اولین بار به صورت بینالمللی به بهرهبرداری میرسد، از یکی از استادان برجسته خارجی هم دعوت شده که در کنار چند داور داخلی به داوری آثار پرداختهاند.
وی همچنین از چاپ و انتشار مجموعه آثار این نمایشگاه در قالب کتابی نفیس خبر داد.
در ادامه مراسم رنه ونر داور سوییسی این نمایشگاه به سخنرانی پرداخت و گفت: من یک هنرمند نیستم و یک دانشمند هستم و چون فارسی نمیدانم، نمیتوانم نوشته روی این پوسترها را بخوانم. من مسیحی هستم و مسلمان نیستم؛ ولی در عینحال کلام یکی از فلاسفه معروف آلمانی به یادم میآید که گفت: «بیایید به چیزهایی فکر کنیم که ما را به هم پیوند میدهد و با هم متحد میکند». چیزی که ما را با هم متحد میکند عشق ما به پوستر است؛ بهویژه پوسترهای مذهبی، پوسترهای اسماءالحسنی و پوسترهای عاشورا. من در رابطه با پوسترهای مذهبی هند، ایران و افریقا، دوسال پیش که در ایران بودم سخنرانی کردم. امروز میتوانم سه کشور جدید تایوان، لهستان و از همه عجیبتر سويیس را به این لیست اضافه کنم.
ونر ادامه داد: من متوجه شدم که هر روز یک پوستر مذهبی در سوییس پیدا میکنم. گاهی لازم است انسان چشم بصیرت خود را باز کند تا بعضی چیزها را ببیند. من وقتی آمدم اینجا و این پوسترها را دیدم با این نوع طراحی پوستر آشنا شدم. پوسترهای سوییسی خیلی ساده هستند؛ یک متن بر روی یک پسزمینه ساده -- و نه مثل پوسترهایی که اینجا میبینیم که خطنگارههای با ارزشی هستند و از لحاظ گرافیکی ارزش بالایی دارند.
وی در انتهای سخنانش گفت: ظرف سه روز گذشته بیشتر در مورد ذهنیتی که از خداوند داریم فکر کردم و چیزی که برایم جالب بود این بود که ما همه یک عقیده واحد داریم. بنابر این وقتی به پوسترهای این نمایشگاه نگاه میکنید خواهش میکنم به تصاویری که از خداوند دارید توجه کنید و نه به چیزهایی که بین ما فاصله و تفرقه میاندازند.
در فاصله بین سخنرانیها در این مراسم نماهنگی از مراحل آمادهسازی و داوری نمایشگاه به نمایش در آمد. همچنین شالویی، ایمانی و حداد عادل در کنار یکدیگر مراسم تجلیل از جلیل رسولی و نصراله افجهای را برگزار کرده و جوایز برگزیدگان و برندگان نمایشگاه را اهدا کردند.
به تقدیر شدگان نمایشگاه، الناز باقری، بهرام حمیدی، آلایتا ماندایام، فاطمه اسلامی کتابچی و شاهین افشاری لوح تقدیر و دومیلیون ریال وجه نقد تعلق گرفت.
همچنین برگزیدگان نمایشگاه که عبارتند از نفر سوم امید نعمالحبیب از ایران، نفر دوم علی سیلان ازترکیه، نفر اول سابینا آبرهاوزن از سوییس و صاحب جایزه بزرگ علی جواهر از ایران اعلام شدند که به ترتیب ده، بیست، سی و چهل میلیون ریال به آنان وجه نقد تعلق گرفت.
مراسم افتتاح نمایشگاه حروفنگاری پوستر «اسماءالحسنی» دیروز شنبه ۳۱ شهریور در محل موزه هنرهای معاصر تهران با حضور غلامعلی حداد عادل، محمود شالویی، محمدرضا ایمانی خوشخو، طاها بهبهانی، نصراله افجهای، جلیل رسولی و جمعی از استادان، هنرمندان و هنرجویان عرصه گرافیک همراه با پذیرایی افطار برگزار شد.
نظر شما