به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نخستین چاپ کتاب «دفاع از حریم طب سنتی ایرانی» نوشته دکتر محمد دریایی، ‌متخصص علوم‌زیستی و گیاهان دارویی، در چهار بخش از سوی انتشارات آرمان رشد به بازار کتاب عرضه شده است.

«طب اصیل سنتی»، «علل و عوامل ستیز با فرهنگ اسلامی ـ ایرانی»، «دفاع از حریم طب اسلامی ـ ایرانی» و  «ابزار تشخیص در طب اسلامی چیست؟» عناوین بخش‌های این کتاب را تشکیل می‌دهند.
  
نویسنده در نخستین بخش در معرفی مختصری از «طب اصیل سنتی ایران» نوشته است: «تاریخ طب سنتی و آثاری که در این زمینه به‌جا مانده،‌ بیانگر آن است که «دارو‌های گیاهی طب سنتی» از دیرزمان در درمان بیماری‌ها،‌ کاربردی اساسی داشته‌اند و طبیبان و داروشناسان برای کشف خواص این گیاهان کوشیده‌اند.»

در ادامه این بخش می‌خوانیم که جالینوس، اثر‌گذار‌ترین پزشک دوران قدیم، در آثار خود به خواص ادویه اشاره کرده است. در میان ایرانیان نیز طبیبانی نامی، آثاری به زبان‌های عربی و فارسی،‌ درباره طب نگاشته‌اند و در آن‌ها به شیوه‌های درمانی طب سنتی و دارو‌های گیاهی نیز پرداخته‌اند. از معروف‌ترین دانشمندان اسلامی ـ ایرانی که در این بخش از کتاب به آن‌ها اشاره شده می‌توان به محمد‌ زکریای رازی، نویسنده «الحاوی»، ابن‌سینا خالق «قانون»، سیداسماعیل جرجانی نویسنده کتاب «ذخیره‌ خوارزمشاهی» و میر‌محمد حسین عقیلی شیرازی خالق «قرابادین» اشاره کرد. 
 
نویسنده در ادامه مباحث کتاب ضمن اشاره به تأثیر طب نوین در کاهش استفاده از دارو‌های گیاهی آورده که در گذشته طب سنتی اساسی تجربی داشت و مردم نیاز خود را به گیاهان دارویی با مراجعه به عطاری‌ها و بهره‌گیری از تجارب فروشندگان دارو‌های گیاهی برطرف می‌کردند.

وی معتقد است نیاز به شناخت علمی دارو‌های گیاهی در ایران موجب شد که طی چند سال گذشته دانشگاه علوم پزشکی تهران به تأسیس دانشکده طب سنتی اقدام کند.   
 
«ابزار تشخیص در طب اسلامی چیست؟» موضوع محوری چهارمین بخش کتاب است. خوانندگان در این بخش با مزاج‌شناسی و نبض به‌عنوان دو ابزار تشخیصی در طب سنتی آشنا می‌شوند.
 
براساس محتوای کتاب در این بخش، طب اسلامی بیشتر به مزاج توجه دارد. در حقیقت طب اسلامی به مزاج تکیه دارد و طب سنتی نبض را به آن اضافه کرده است. در بخش چهارم در تشریح مفهوم مزاج‌شناسی آمده است: «متخصص براساس مزاج‌شناسی از بالا شروع می‌کند از رنگ مو،‌ پیچش مو،‌ نازکی یا ضخامت مو،‌ رنگ پوست، رنگ لب،‌ رنگ چشم،‌ برجستگی رگ‌ها یا فرورفتگی آن‌‌ها و... تشخیص دقیق و کاملا درست خواهد بود و براساس این تشخیص،‌ قبل از این‌که بیمار شکایتش را مطرح کند،‌ قضاوت می‌کند که شما دارای بیماری هستید و یا اصلا چه بیماری دارید.»

تاثیر معنوی دعا بر تمام پدیده‌های مادی، مفهوم طبیب و طب مسئولانه، بهره‌گیری منطقی از دستاوردهای نوین علمی، شرایط تحقق و ترویج طب اسلامی و نقاط اشتراک سب اسلامی و طب جدید از دیگر موضوعاتی است که در این بخش از آن‌ها صحبت شده است.
 
نخستین چاپ کتاب «دفاع از حریم سنتی ـ ایرانی» با شمارگان 500 نسخه در 103 صفحه، به بهای هشت هزار تومان از سوی انتشارات آرمان رشد منتشر شده است. 

طب اسلامی ایرانی چه ویژگی‌هایی دارد؟     
«ویژگی‌های طب اسلامی ایرانی» دومین کتاب تازه منتشر شده آرمان رشد است که در حوزه طب سنتی به قلم دکتر محمد دریایی به رشته تحریر درآمده است. پنج فصل این کتاب شامل «طب جدید (آلوپاتی) در چالش با طب مکمل»، «کاستی‌ها و عدم توانمندی طب رایج»، «نگرش به بیماری‌ها در طب اسلامی و سنتی»، «روان‌درمانی مغفول در عصر تجدد» و «بهره‌مندی از شئونات طب سنتی» است.
 
نخستین فصل کتاب حاضر به موضوع تحولات و نگرش‌های جدید درباره پزشکی رایج اشاره دارد. نویسنده کتاب معتقد است: «تعریف پزشکی مدرن و تحقیر طب سنتی در برخی از نقاط دنیا در چند دهه قبل از شکوفایی طب سنتی شنیده می‌شد. به‌عنوان مثال در مجله «علوم آینده» که یکی از مجلات پر‌تیراژ فرانسه است و در شماره 309 مورخ نوامبر 1972 در صفحه 881 چنین آمده بود که طب سنتی تقریبا در همه جا از سحر و جادو و تجربه‌های بدون مأخذ علمی به وجود آمده بود و این در مغرب‌زمین است که با کار‌های علمی کلود برنارد که در طب تجربی به‌عمل آورد به‌صورت یک علم واقعی درآمد و این کار فقط صد سال است که عملی شده است.»
 
در بخش دیگری از کتاب نویسنده درباره موضوع «غفلت به موضوع روان‌درمانی در دوران تجدد» نوشته که امروزه مشخص شده که در بیماران روانی،‌ ترشح مواد خاصی به نام نوروترانسیمتر در مغز کاهش یا افزایش می‌یابد و گاهی حتی ساختمان مغز دچار تغییراتی می‌شود؛ مثلا با انجام سی‌تی اسکن در افراد مبتلا به مالیخولیا (اسکیزفرنی) متوجه چروکیدگی مغز شده‌‌اند. یافتن تغییرات سبب شده تا نگرش جزءنگر حاکم بر طب رایج علت اصلی بیماری را بروز آن تغییرات مادی دانسته و برای مقابله با آن،‌ به دارو متوسل شود.

در بخش دیگری از کتاب با عنوان «درمان‌های روحی ابن‌سینا» به تشریح انواع اختلالات روحی با توجه به حکایت‌های کهن پرداخته شده است.
 
نویسنده در ادامه مباحث درباره «لزوم توجه به طب سنتی،‌ بعد از تأثیرات تهاجم فرهنگی غرب» اشاره کرده است: «تهاجم فرهنگی غرب،‌ همچون جنگ صلیبی دیگری، کشور‌های مسلمان را مورد هدف قرار داد و یکی پس از دیگری درنوردید. در این میان «طب اسلامی» که بخشی از میراث علمی ما است، همچون علوم دیگر ما، مورد بی‌مهری و فراموشی تدریجی قرار گرفت.»

دریایی در ادامه با اشاره به منابع مکتوب این حوزه نوشته که هم‌اکنون صد‌ها کتاب خطی فارسی و عربی به‌طور پراکنده در کتابخانه‌‌های بزرگ دنیا وجود دارد که حتی نام بسیاری از آن‌ها هنوز به گوش بیشتر محققان و پژوهشگران ما نخورده که بخشی از این متون نیز درباره طب و دانش پزشکی است. این میراث گرانبها که میراث مکتوب پربار شیعه است، همچنان مورد استفاده غربی‌ها است و از آن به دقت نگهداری می‌شود.      
 
نخستین چاپ کتاب «ویژگی‌های طب اسلامی ایرانی» با شمارگان 500 نسخه در 135 صفحه، به‌بهای 9 هزار تومان از سوی انتشارات آرمان رشد به بازار کتاب عرضه شده است.