به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نخستین «نشست علمی گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی با مولفان کتاب‌های درسی» دوشنبه (12 تیر) با حضور حدود 100 نفر از برنامه‌ریزان و مولفان کتاب‌های درسی وزارت آموزش ‌و پرورش در فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزار شد.
 
سمیعی گیلانی که به پدر علم ویرایش در ایران، شهرت دارد، در نخستین «نشست علمی گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی با مولفان کتاب‌های درسی» بر استفاده از تجربیات صاحب‌نظران قدیمی به عنوان الگو در تدوین محتوای کتاب‌های درسی تاکید کرد.

وی ادامه داد: معلومات به روز، نه تنها با پیشرفت فناوری بلکه با تحولات طبیعت نیز تازه می‌شوند. این اندیشه قرون وسطایی که جهان یک بار برای همیشه آفریده شده است، مدت‌هاست که اعتبار ندارد. در طبیعت همه چیز در حرکت است. انگار نیرویی خلاق در درون هر ذره‌ای از ذرات وجود، جا خوش کرده است.

سمیعی‌گیلانی افزود: انواع جانوان، امروز همان نیستند که در کشتی نوح جا گرفتند بلکه انوع تازه‌ای به وجود آمده‌اند و دانش نیز در تبادل با طبیعت در حرکت است. ما دانش ایستا نداریم. پویایی از خصوصیات ذاتی دانش است و دانشی که پویا نباشد نمی‌تواند در راستای تحولات طبیعت حرکت کند و به عرصه‌های تازه و گسترده تر دست یابد.
 
اين پژوهشگر با بیان این‌که «فکر پویا است و عالی‌ترین جلوه این پویایی را در درس ریاضیات می‌توان دید»، عنوان کرد: اگر فکرمان مطابق با معلومات روز نباشد، بیهوده راه پیموده‌ایم. از طرفی اگر تنها به اندوخته روز اکتفا کنیم، کاروان دانش را یک گام به پیش نبرده‌ایم و در واقع سهمی در امدادرسانی دانش نداشتیم. وقتی ما فکر می‌کنیم اما نمی‌توانیم بیان کنیم به این معنا است که اصولا آن فکر معنایی در ذهنمان ندارد و تنها یک سلسه معلومات عاریتی و هضم نشده‌ای هستند که در ذهن انباشته‌ایم. اگر ما برای بیان معلومات عاریتی و روشن مشکل داریم به این دلیل است که فکر، از آن خودمان نیست و برگرفته از فرهنگ‌های غربی است.

وی در ادامه سخنانش با اشاره به این‌که «فکر و زبان جدایی‌ناپذیرند»، اظهار کرد: زبان با رشد و پرورش فکر پروده می‌شود. زبان ایستا وجود ندارد. زبان راکد، نمودار فکر راکد، ایستا و عاریتی است. اگر نوشته‌هایی را می‌بینیم که از حیث واژگان، کلیشه‌ای هستند نشان‌دهنده این است که محتوای نوشته‌ها توجهی به زبان عمیق فارسی ندارند. امروزه مقالات دانشگاهی ما عموما از این جهات و از نظر زبان فارسی بسیار عاجز، مبهم و نارسا هستند. در آن‌ها مسیر معینی دیده نمی‌شود. تجربه و وجد، بی‌شیرازه‌اند و راه به بی‌راهه می‌روند و منطق بر آن‌ها حکم نیست وخشک و بی‌روح‌اند.

سمیعی‌گیلانی افزود: متاسفانه تحقیقات دانشگاهی در مسیر نزولی از نظر محتوا در حرکت‌اند و پیداست که معنای تازه‌ای را بیان نمی‌کنند بلکه مطالب را از سایت‌ها و منابع مختلف به هم می‌پیوندند و آن را در قالب مقاله ارایه می‌دهند

پدر علم ویرایش در ایران در پایان سخنانش گفت: در آموزش و پرورش بحث بر آن است که معلم بتواند متعلم را به تفکر و اندیشه‌ورزی وادارد به این منظور تنها جمع‌آوری معلومات کافی نیست مثلا تنها کافی نیست که متعلم بداند که شاعر مورد نظر کجا متولد شده است یا آثار او را نام ببرد بلکه مهم این است که باید توانایی این را داشته باشد که شعر را ارزش‌سنجی کند، خصوصیات او را بیان و راز زیبایی آن را آشکار کند و در نهایت جایگاه او را در تاریخ مشخص کند.

حجت‌الاسلام محی‌الدین بهرام محمدیان، رییس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، سخنران بعدی این نشست بود. وی ضمن اظهار خرسندی از به تصویب رسیدن 40 هزار معادل فارسی برای اصلاحات فرنگی توسط فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: واژه‌گزینی این 40 هزار اصطلاحات فرنگی کار بسیار سترگی است اما باید در این حوزه بیشتر کار شود چرا که هنوز هم شاهد هستیم نخبگان وقتی با زبان فارسی صحبت می‌کنند، برای تفهیم آن دوباره حروف لاتین موضوع مورد بحث را بیان می‌کنند.

وی عنوان کرد: به اعتقاد من در حوزه معادل‌سازی اصطلاحات فرنگی باید مانند فردوسی، شاعر بزرگ ایران عمل کرد. اگر او سی سال کوشید تا این کار سترگ را انجام دهد، فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز باید فردوسی‌گونه کار معادل‌سازی خود را نه تنها در واژگان فرنگی بلکه در بسیاری از داستان‌های معاصر و بااصالت ایرانی نیز انجام دهد.