به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، پژوهش حاضر با اشاره به اوضاع سياسي، اجتماعي و فرهنگي دوران آيت‌الله سيد محمدكاظم يزدي، تلاش مي‌كند پيوندي معنادار ميان اوضاع مذكور و انديشه‌هاي سياسي ـ فقهي اين فقيه بزرگوار برقرار كند و مولفه‌هاي اساسي انديشه سياسي وي را شرح دهد.

انديشه سياسي اسلام برخاسته از متون ديني و كاوش‌هاي انديشوران و فقهاي مسلمان به عنوان يكي از دانش‌هاي اسلامي كه به تبيين جايگاه حكومت و نهادهاي آن و رابطه فرد و حاكميت مي‌پردازند، از اهميت ويژه‌اي برخوردارند. تبيين اين انديشه از طريق كاوش در متون ديني و بررسي انديشه سياسي انديشوران مسلمان ميسر است و در بين انديشوران مسلمان بررسي انديشه سياسي فقهايي كه به بررسي احكام مكلفين(اعم از فرد و جامعه) در زواياي مختلف مي‌پردازند، اهميتي دو چندان دارد. اين مهم مي‌طلبد كه انديشه سياسي فقهاي طراز اول هر دوره‌اي با توجه به اوضاع سياسي ـ اجتماعي عصر آنان مورد بررسي و امعان‌نظر قرار گيرد.

در همين راستا، بررسي انديشه سياسي آية‌الله‌العظمي سيد محمدكاظم يزدي كه از جمله فقهاي بنام و طراز اول شيعه در عصر مشروطه بوده، لازم و ضروري است، چرا كه ايشان در عصر خود به عنوان فقيهي متبحر و مجتهدي كامل شناخته مي‌شد و تسلط وي بر مسائل و فروعات فقهي از كتاب «عروة‌الوثقي» و تسلطش بر مستندات فقهي از كتاب‌هاي «حاشيه بر مكاسب» و «سوال و جواب» كاملا هويداست. ديگر اين كه موضع‌گيري مناسب سيد در دو جريان مشروطه و اشغال عراق توسط انگليس كه حاكي از وقوف وي بر اوضاع سياسي ـ اجتماعي ايران و حيله‌ها و ترفندهاي استعمار بود، لزوم بررسي انديشه سياسي او را دو چندان مي‌كند.
 
بي‌ترديد، تسلط او بر فقه و اوضاع زمانه، از او فقيهي آگاه به زمان ساخته بود و بررسي انديشه سياسي‌اش كه مبنا و اساس موضع‌گيري‌هايش به شمار مي‌رود، ما را به علل اين موضع‌گيري‌ها واقف مي‌سازد.

كتاب حاضر بر آن است كه پس از ارائه زندگي‌نامه مختصري از آية‌الله سيد محمدكاظم يزدي و بررسي اوضاع سياسي ـ اجتماعي عصر وي ابتدا حضور وي در جريانات سياسي ـ اجتماعي را ترسيم كند  و آنگاه به بررسي انديشه سياسي وي در ابعاد مختلف بپردازد. به همين منظور پس از بررسي جايگاه سياست در انديشه وي، به بحث درباره حيات سياسي شيعه در عصر غيبت از ديدگاه او پرداخته شده و در نهايت، نظام سياسي در جامعه ديني از منظر وي تحليل شده است. در همين راستا متن نامه‌هاي سيد كه قسمتي از مستندات اين كتاب به شمار مي‌رود، به عنوان ضميمه در پايان آمده است.

به نوشته مولف كتاب، «سيد محمدكاظم فرزند سيد‌عبدالعظيم در سال 1247 قمري در روستاي كسنويه يزد در خانواده‌اي مذهبي و كشاورز ديده به جهان گشود. پس از گذشت دوران طفوليت در كنار پدر به كشاورزي مشغول شد، ولي تحصيل علم و فراگيري دانش چنان علاقه‌اي در وي ايجاد كرد كه كشاورزي را رها كرده، به شهر يزد قدم گذاشت و دروس مقدماتي را در آن شهر آموخت و براي ادامه تحصيل ابتدا به مشهد و سپس به اصفهان عزيمت نمود. در مشهد علوم رياضي و هيات را آموخت و در اصفهان سطوح عالي فقه و اصول را نزد مرحوم شيخ محمدباقر نجفي و سيد محمدباقر خوانساري فرا گرفت و سپس با معرفي استادش در سال 1281 قمري راهي نجف شد. در نجف از محضر فقهاي بزرگي چون حضرات آيات ميرزاي شيرازي بزرگ، شيخ راضي، شيخ مهدي نجفي و شيخ مهدي آل‌‌كاشف‌الغطاء بهره‌هاي فراواني برد و سپس با هجرت استادش ميرزاي شيرازي به سامرا در سال 1290 قمري كرسي تدريس در خارج فقه و اصول را در نجف برپا كرد و در اندك زمان شاگردان زيادي را گرد خود جمع نمود. بيان ساده و روان همراه با استدلال‌هاي قوي، ذكر فروعات و جزئيات مساله و پاسخ مستدل به مسائل مستحدثه و جديد و محاسن ديگري همچون تقوا و بهره‌مندي از علوم مختلف، طلاب زيادي را شيفته درس سيد كرد به حدي كه شاگردان وي را تا 200 نفر گفته‌اند. شرح حال‌نگاران صفات و خصوصيات عديده‌اي را از اين مرد بزرگ برشمرده‌اند كه مراجعه به كتب آنان بي‌فايده نيست. از جمله شاگرداني كه از محضر سيد بهره‌ها برده و از فقهاي بزرگ شيعه به شمار آمده‌اند، عبارت‌اند از: حاج شيخ عبدالكريم حائري يزدي، حاج آقا حسين قمي، حاج آقا حسين بروجردي، شيخ محمد حسين آل‌كاشف‌الغطاء؛ شهيد سيدحسن مدرس؛ سيد صدرالدين صدر؛ سيدمحمد حجت؛ سيد عبدالحسين شرف‌الدين؛ ميرزا مهدي آشتياني و ده‌ها تن ديگر.»

در بحث آثار و تاليفات وي نيز بي‌ترديد بايد گفت دقت در تاليفات و نوشته‌هاي سيد محمدكاظم يزدي، تبحر وي در ابواب مختلف فقه را آشكار مي‌سازد و اين امر در كتاب‌هاي «سوال و جواب» و «عروة‌الوثقي» به خوبي نمايان است.
 
تاليفات سيد كه تا حدودي شخصيت علمي وي را ترسيم مي‌كند، عبارت‌اند از: عروة‌الوثقي، ملحقات‌العروة، حاشيه كتاب المكاسب، سوال و جواب، رسالة في‌التعادل والتراجيح، رسالة في اجتماع‌الامر والنهي، رسالة في‌الظن‌المتعلق باعداد‌الصلاة، رسالة في منجزات‌المريض، بستان راز و گلستان نياز و رساله انيس‌التجار. برخي رساله‌هاي ديگر كه در كتاب‌هاي تراجم نام آنها آمده، چاپ نشده‌اند.

زندگي و زمانه سيد يزدي، جايگاه سياست در انديشه سيد يزدي، نظام سياسي از ديدگاه سيد يزدي، عناوين سه‌گانه فصول كتاب حاضرند.

در انتهاي اين اثر، علاوه بر ضمايم و كتاب‌نامه، نمايه‌اي از آيات، اعلام و موضوعات نيز درج شده است.

چاپ اول كتاب «انديشه‌هاي سياسي آيت‌الله سيد محمدكاظم يزدي» در شمارگان 1200 نسخه، 164 صفحه و بهاي 35000 ريال راهي بازار نشر شد.