اگر شروع فعالیت حرفه‌ای فریبا کلهر را سال ۶۲ و ورود به مجلات «رشد» درنظر بگیریم؛ حدود ۳۵ سال است که او برای کودکان و نوجوانان می‌نویسد. حاصل کارش، بیش از ۲۰ رمان کودک و نوجوان و صدها قصه و مطلب آموزشی و بازنویسی و ترجمه است. تعداد کتاب‌های چاپ‌شده او به بیش از ۱۵۰ جلد می‌رسد که بسیاری از آنها مجموعه قصه هستند. به لحاظ همین کمیت قصه‌هاست که به او لقب «بانوی هزار قصه» داده شده است.
این نویسنده باسابقه، جوایز معتبر متعددی را از آن خود کرده است. از جایزه کتاب سال که تاکنون دوبار دریافت کرده تا نشان ماه و تقدیرنامه‌هایی از کانون پرورش و مجله سروش نوجوان و مجله سلام بچه‌ها و جایزه پروین و ده‌ها جایزه و دیپلم افتخار. او در سال ۱۳۹۱ بعد از دریافت دو لوح تقدیر جایزه پروین برای رمان «بازگشت هُرداد» و «قصه‌های نارنجی» اعلام کرد برای فرصت‌دادن به نویسنده‌های جوان و تازه‌کار، کتاب‌هایش را کاندیدای هیچ جایزه داخلی نکنند.
در این گزارش به مناسبت زادروز کلهر، مروری داریم بر دو رمان نوجوان و دو رمان کودکی که به قلم او نوشته و منتشر شده‌اند؛
نویسنده، نوجوانان را به دنیایی فانتزی می‌برد و با شخصیت اصلی داستان که دختری به اسم «داناک» است همراه می‌کند تا مسیر دانایی و داناشدن را به نوجوانان نشان دهد. «در شبی تیره و تار در دهکده باران دختری به دنیا آمد. پدرش او را در پوست شیر پیچید و از خدا خواست دخترش مانند شیر شجاع و بی‌باک باشد. مرغ آمین که از بالای خانه می‌گذشت دعای او را شنید و گفت: آمین. مادر گفت: خوب است که شجاعت و دلاوری با خردمندی همراه باشد. خدایا به دختر من دانایی و خردمندی ببخش. اما مرغ آمین که از بالای خانه گذشته بود دعای او را نشنید. به این ترتیب دختری که داناک نامیده شد دلاورترین دختر دهکده باران شد اما...»
شجاعت بهتر است یا دانایی؟ «جزیره‌ی افسونگران» کتابی است درباره دانایی و شجاعت. این کتاب از شجاعت می‌گوید؛ اما قبل از آن از دانایی ستایش می‌کند؛ چرا که شجاعت بدون دانایی به بی‌راهه می‌رود و خطرآفرین می‌شود و دانایی بدون شجاعت، انسان را به موجودی محتاط و گوشه‌گیر و بی‌ثمر تبدیل می‌کند. در این کتاب، بسیاری از نام‌ها، اتفاقات، مکان‌ها، موجودات و... از اسطوره‌های ایران باستان گرفته شده‌اند.
کتاب‌های فانتزی، پر از جادو و موجودات جادویی‌اند؛ کتاب‌هایی که نوجوانان زیادی را به خود جذب می‌کنند. «بازگشت هُرداد» هم یکی از همین کتاب‌هاست؛ کتاب‌هایی که یک جهان جادویی را به نمایش می‌گذارند، جهانی که تقابل خیر و شر، جنگ بین خوبی و بدی یکی از ویژگی‌های آنهاست.
در روزهایی که بازار ترجمه پر از این دست کتاب‌هاست، «بازگشت هُرداد» تلاشی است در عرصه تألیف، برای عرضه‌کردن یک فانتزی که فضا و شخصیت‌های آن برای مخاطب نوجوان ایرانی آشنا باشد.
دختری نوجوان که دغدغه‌های نوجوانانه خود را دارد، دوست دارد پای کامپیوتر بنشیند و به جای فکر کردن به شکست‌دادن غول دریاها، به مهمانی برود و خوش باشد؛ اما وقتی می‌فهمد که مادرش یک پری دریایی بوده و حالا وظیفه اوست که با نجات بانو هرداد، آرامش را به دریا برگرداند، دنیایش به یک‌باره تغییر می‌کند. مخاطب در این گیرودار با او همراه می‌شود، نگران سرنوشت قهرمانان داستان می‌شود، برای نجات هرداد با غول‌ها می‌جنگد و همراه او مبارزه می‌کند.
.jpg)
این رمان برای کودکان گروه سنی ۹+ سال نوشته شده است. به نظر من همه‌چیز و همه‌جا و همه‌کس خیلی سریع‌تر از چیزی که تا حالا گفته شده تغییر می‌کند و عوض می‌شود و تازه سرعت این تغییر روزبه‌روز هم بیشتر می‌شود. مثلاً وقتی درباره یک اسکوتر حرف می‌زنی، معلوم نیست حرفت که تمام شد، اسکوتر همان اسکوتر مانده باشد و به چیز دیگری تبدیل نشده باشد!
قصه «تندتر از اونه كه یواش باشه»، درباره همین‌چیز است؛ یعنی درباره موضوع مهمی به اسم تغییر که قرن‌هاست فکر فیلسوفان را به خودش مشغول کرده؛ یعنی درباره اینکه هیچ‌چیزی در این دنیا قطعی نیست.
«هرکول‌خانوم بیست‌درصدی»، یک رمان کودک در ژانر فانتزی است. مخاطب این رمان کودکان و نوجوانان هستند؛ اما مخاطب عام هم دارد. درواقع این رمان در رده رمان کودک و نوجوان قرار می‌گیرد؛ اما برای بزرگسالان هم سرگرم‌کننده و خواندنی است. داستانی عجیب، غریب و خواندنی که پر از سحر و جادو و طلسم و جادوگر و ماجراهای گوناگون است. قصه‌ای کودکانه که در فضایی متفاوت روایت می‌شود و دنیایی نو و غیرعادی را پیش چشم مخاطب کودک خود به تصویر می‌کشد.
نظر شما