دکتر جمشیدنژاد اول در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به مناسبت سالروز تولد شیخ‌بهایی اظهار کرد: شیخ بهایی به‌عنوان یکی از مفاخر ایرانی در حوزه‌های قرآن‌شناسی، حدیث، مهندسی مکانیک، نجوم، ریاضیات، سیالات، شهر‌سازی و عمران صاحب اندیشه بود.
خدمات علمی ماندگار از یک چهره ماندگار
وی افزود: طومار تقسیم آب زاینده رود، شمع مکانیکی اتوماتیک حمام شیخ‌بهایی که در زمان سلسله زندیه به موزه استانبول منتقل شد و کتاب روش محاسباتی شیخ‌بهایی یعنی «خلاصه‌الحساب» که امروز به‌عنوان روش پایه‌ای محاسبه ظرفیت حافظه‌ای رایانه‌‌ها به حساب می‌آید، از جمله فعالیت‌های علمی ماندگار این دانشمند ایرانی است.
جمشیدنژاد اول در ادامه درباره آثار تولیدی ارزشمند با موضوع زندگی و خدمات علمی شیخ‌بهایی در کشور گفت: مرحوم سعید نفیسی در مقدمه «دیوان شعر» شیخ‌بهایی، شرحی از زندگی وی ارائه کرده است. دکتر مصطفی ذاکری نیز در کتابچه‌ای با عنوان «شیخ‌بهایی» به شرح زندگی وی پرداخته است. بنده نیز دو مقاله در دهه 60 در نشریه رشد جوان درباره شیخ بهایی منتشر کرده‌ام.
تدریس «خلاصه‌الحساب» در حوزه‌های علمیه
مولف کتاب «دیباچه‌ای بر سیاست مدنی فارابی» ادامه داد: سعدالدین کاظمینی، از شاگردان مطرح شیخ‌بهایی بر کتاب «خلاصه‌الحساب» وی شرحی معتبر نوشته است. کتاب «خلاصه‌الحساب» همچنان در حوزه‌های علمیه کشور‌مان تدریس می‌شود.
وی درباره تدریس آثار شیخ بهایی در دانشگاه‌ها نیز عنوان کرد: این دسته آثار امروزه در دانشگاه‌ها تدریس نمی‌شوند و بررسی این آثار نیز به رشته‌های تاریخ و فلسفه علم محدود است. عمده دلیل این موضوع نیز پیشرفت‌های علمی بعد از دوران رنسانس در حوزه علوم و فنون است، بنابراین نیازی هم به تدریس این آثار نیست.
ناشناخته ماندن محتوای متون کهن
جمشیدنژاد اول در ادامه گفت: در حوزه‌های علمیه کشور، تحول چشمگیری درباره بازتولید متون کلاسیک درسی صورت نگرفته است، اما باید توجه داشت که به‌طور قطع نکاتی از محتوای کتاب‌های کهن هنوز ناشناخته مانده است.
این پژوهشگر تاریخ تمدن اسلامی، در تشریح تاثیر کتاب‌های کهن در تولید محتوای مدرن افزود: در هر صورت مبانی علم ثابت است و باید نتایج پژوهش‌های جدید را به آنها افزود، تا به‌عنوان محتوای جدید منابع علمی و آموزشی ارائه شوند. به‌عنوان مثال «هندسه اقلیدوسی» همچنان در دانشگاه‌ها مطرح است اما «هندسه نو اقلیدسی» نیز به مرور زمان و براساس پیشرفت‌های حوزه مهندسی تولید و ارائه شده است.
لزوم تسلط به مبانی علم
وی تاکید کرد: بدون تسلط به مبانی علم، نمی‌توان در مسیر رفع کاستی‌ها حرکت جدیدی انجام داد؛ به‌عنوان مثال، نیما یوشیج، پدر شعر نوی فارسی، معتقد بود برای سرودن شعر نو، باید قواعد شعر کلاسیک آموخته شود.
مولف کتاب «تاریخ جهانی علوم و دانشمندان تا قرن پنجم هجری از منظر علامه صاعد آندلسی» یادآور شد: در دانشگاه‌های کشور‌هایی مانند عراق، تاجیکستان، پاکستان و هند همچنان متون کهن علمی تدریس می‌شوند.
سه‌شنبه ۲۹ مهر ۱۳۹۳ - ۱۰:۴۰
گفتوگو با پژوهشگر تاریخ تمدن اسلامی به بهانه سالروز تولد شیخ‌بهایی
جمشیدنژاد اول: آثار و خدمات علمی شیخ‌بهایی همچنان ناشناخته مانده است
غلامرضا جمشیدنژاد اول، مدرس و پژوهشگر تاریخ تمدن اسلامی با تاکید بر توجه به مبانی علم در منابع خطی، معتقد است که آثار دانشمند فاضلی همچون شیخ‌بهایی همچنان ناشناخته مانده است.
نظر شما