به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، به نقل از ستاد خبري سراي اهل قلم، در ابتداي اين نشست، كرماني با اشاره به جديد بودن دانش جامعه‌شناسي كودك و مطالعات در اين زمينه به توضيح تاريخچه‌اي درباره جامعه شناسي كودك پرداخت و گفت: مطالعات جدید دوران كودكي، در جهان ، بيش از 30 سال سابقه ندارد و مطالعات جدي در اين حوزه از سال 1982 در غرب آغاز شد.  البته سابقه آن به سال 1961 برمي گردد كه نویسنده ای فرانسوی به نام «آریس»، به بررسی جامعه شناسی کودک در قرون وسطی پرداخت.

وی ادامه داد: آریس، با بررسی تابلو های نقاشی و سنگ قبر های متعلق به آن دوران، نشان داد که نگاه ویژه ای به کودک در قرون وسطی وجود نداشته؛ چراکه روی هیچ سنگ قبری نشانی ازکودک متوفی نبوده است و حتی تابلوهای نقاشی آن دوران، افراد بزرگسال را با هیبتی کوچک تر به جای کودکان نشان می دادند.

کرمانی در ادامه با توجه به مطرح شدن جامعه شناسی جدید کودک در جوامع غربی، گفت: متاسفانه هنوز در ايران اين بحث ناشناخته  مانده و حتی در صورت مطرح شدن تعجب بسياري را بر مي‌انگيزد.

وی درباره جایگاه علمی این شاخه ازجامعه شناسی تاکید کرد:  واحد‌هاي درسي دانشگاهي  مرتبط با اين رشته، به صورت اختصاصي وجود ندارند و بررسي و تحقيق در اين علم نيز به عنوان يك ضرورت از سوي متخصصان اين حوزه و جامعه‌شناسان مطرح نشده است. همچنین، تنها یک کتاب با عنوان «جامعه شناسی دوران کودکی» تالیف الیسون جیمز و الن پروت و ترجمه من، توسط نشر ثالث منتشر شده و کتاب دیگری با عنوان «جامعه شناسی کودکان» نوشته ویلیام.ای.کوسارا، ترجمه من و مسعود رجبی از سوي همین انتشارات در دست چاپ است.

این استاد دانشگاه با اشاره به جمعيت 40 درصدي كودكان در كشور افزود: بحث مرتبط با كودكان از نگاه سنتي هميشه مطرح بوده اما در نگاه مدرن، كودك و نيازهاي او ناديده گرفته مي‌شود. بايد توجه داشت كه کودک دنیای مدرن در فضایی معلق زندگی می کند و این فضای معلق برای آینده نظام خانواده و نظام جامعه خطر ساز است.

وی خاطرنشان کرد: پدر و مادر کودک دنیای مدرن ،باید توجه داشته باشند که گاهی برای انتقال ارزش ها و باورها به کودک و با هدف گذاری بر آینده او، دنیای کنونی اش را تباه می کنند. این امر در برنامه ریزی های خانواده برای اوقات فراغت فرزندانشان به خوبی مشخص و حاکی از رفتار اقتدار گرا، آینده نگر و کم توجه به کودک است.

کرمانی در بخش دیگری ازسخنانش با اشاره به اهمیت بعد اجتماعی در ادبیات کودک اظهار داشت: وقتی کودک از لحاظ اجتماعی مطرح می شود، ادبیات و کتاب های مرتبط با او نیز مطرح می شوند اما اغلب این ادبیات و کتاب ها تعلیمی اند و نهاد کودکی با نهاد آموزش و پرورش ،یکسان در نظر گرفته می شود.

وی ادامه داد: جامعه شناسی جدید کودک  از يك سو به شناخت کودک، دنیای او و نیاز هایش کمک می کند و از سوی دیگر به خلق ادبیاتی متناسب با ارزش های جدید کودکی می انجامد.

این پژوهشگر درباره ارزش های دوران کودکی توضیح داد: ارزش های دوران کودکی، ارزش های غیر بزرگسالی اند اما تاکنون ادبیات کودک بیشتر مبتنی بر ارزش های بزرگسالی بوده چرا که این ادبیات ازجانب بزرگسالان نوشته شده است.

وی در ادامه افزود: ویژگی کودک در گذشته ناآگاهی اش بوده اما در حال حاضر فاصله بین کودک و بزرگسال تا حدود زیادی از بین رفته، چراکه کودک دنیای مدرن با استفاده ازامکاناتی که در اختیار دارد ازجمله اینترنت، می تواند ادبیات خود را ترویج و بلوغ فکری اش را گسترش دهد و با آگاهی، ارزش های دوران کودکی را مطرح کند.

در ادامه این نشست، موسوی ،عضو انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، با اشاره به اهمیت بررسی رفتار کودک در جامعه از منظر دین و سنت در کشور ما، توضیح داد: جامعه شناسی کودک دریچه خوبی برای نگرش مجدد به این گروه سنی است و باید برای جمعیت این گروه سنی که نزدیک به 20 میلیون نفر تا پایان دوره ابتدایی اند سرمایه گذاری قوی صورت گیرد. ازسوی دیگر نویسندگان، ناشران، تصویرگران و غیره، ازدانش جامعه شناسی در خلق ادبیات و سایر هنر های مرتبط با کودک بهره گیرند.

وی تاکید کرد: آنچه بر ادبیات کودک سیطره یافته، ازنگاه تعلیمی و تربیتی صرف،نشات گرفته که باید این نوع دیدگاه تغییر یابد.

مسوول اداره کتاب کودک و نوجوان با اشاره به ویژگی های کودک امروز افزود: نویسندگان فعال و با تجربه در زمینه ادبیات کودک به این نتیجه رسیده اند که با کودک امروز، نمي توان با ادبیات خشک و تکنیک های قدیمی ارتباط برقرار کرد و  به جذابیت هايي نيازمندندکه این در ادبیات طنز کودک گسترش یافته است.

وی ادامه داد: باید برای رسیدن به ادبیات متناسب با کودک، درک صحیحی از جامعه شناسی این دوران داشت که البته هنوزاین ضرورت در جامعه ما به خوبی احساس نشده و پژوهش، تالیف و آثار ترجمه در این زمینه بسیار کم اند.

این نشست عصر دیروز (16 اردیبهشت) ازساعت 18 تا 19:30در محل سرای اهل قلم کودک و نوجوان برگزار شد. 
بيست و دومين نمايشگاه بين المللي كتاب تهران تا 26 ارديبهشت در مصلاي امام خميني(ره) تهران برپاست.