در سال‌هایی که هنوز «گالری» مترادف با «نگارخانه» نشده بود، «وصال» فضایی شد که هنرمندان و نام‌آوران هنر ایران و جهان، آثار خود را در خاستگاه هنر و ادب به نمایش بگذارند و در روزگاری که کتابفروشی جایی جدای از بازار هنر قرار داشت، نگارخانه وصال به کتابفروشی مجهز شد.
در اواخر دهه 70 تا نیمه‌های دهه 80 خورشیدی، نگارخانه وصال با ویترین‌های کتاب که در سالن زیرین آن قرار داشت، نشانه-نوشته (لوگو) «خانه کتاب ایران» را یدک می‌کشید و کورسویی از خاطرات آن در ذهن نگارنده گزارش مانده است که بخشی از کتاب‌های مرتبط با هنر را عرضه می‌کرد.
داستان پر فراز و نشیب نگارخانه و کتابفروشی وصال، اما طولانی است و هرگاه نامی از این مکان فرهنگی و هنری به میان آمده، فهرستی طویلی از نام‌هایی که خواسته‌اند آن را سامانی دهند، شکل گرفته است.
در اواخر سال‌های دهه 80 و اوایل دهه 90 خورشیدی و پس از بازسازی، این نگارخانه دوباره شکل و شمایلی نو به خود گرفت و با اختصاص بخشی از تالار زیرین گالری به کتاب، مراجعه‌کنندگان و اهالی فرهنگ و هنر می‌توانستند بخشی از کتاب‌ها و مجلات و گاهی آثار هنری تهیه کنند، اما دیگر نامی از خانه کتاب ایران در میان نبود و به مرور با تغییرات مدیریتی در سطح کلان فرهنگی استان و به تبع آن تحولاتی که در پی تشکیل انجمن هنرهای سنتی و تجسمی فارس شکل گرفت، این نگارخانه هم دستخوش تصمیمات عجولانه شد و در میان آنچه فراموش شد، فلسفه وجودی نگارخانه‌ای بود که قدمتی 50 ساله داشت و بخشی از تاریخ تجسمی هنر ایران را در خود پرورش داده بود و می‌توانست ادامه یابد.
بارها نگارخانه و کتابفروشی وصال که در اجاره اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس قرار دارد، به دلیل فرسودگی بنا دستخوش تخریب و در پی آن بازسازی‌های طولانی‌مدت شد و آخرین بار پس از اینکه یک نهاد شهری اقدام به تخریب تابلوی قدیمی این مکان کرد، بار دیگر به دلیل اختلاف میان مالک ساختمان و فرهنگ و ارشاد اسلامی نگارخانه وصال چهارشنبه 25 بهمن 1396 با شكایت شاكی خصوصی پلمب، اما به فاصله کمتر از یک هفته با حكم دادستانی بازگشایی شد و به دنبال آن بخش رقابتی دهمین دوره جشنواره هنرهای تجسمی فجر استان فارس در این نگارخانه آغاز به‌کار کرد.
هنوز چندماهی از رویداد شیرین بازگشایی نگارخانه وصال نگذشته بود که خبر رسید نمای نگارخانه وصال شیراز شبانه با نصب تابلو بخش خصوصی پوشانده شده است.
شامگاه چهارشنبه 9 آبان 1397 بار دیگر نگارخانه وصال شیراز دستخوش تغییراتی ناخوشایند شد و این بار تابلوی یک دفتر پیشخوان دولت بخشی از نمای این فضای پرپیشینه فرهنگی را اشغال کرد.
به گفته یکی از هنرمندان سرشناس شیراز که در زمینه هنرهای تجسمی فعال و دارای نگارخانه‌ای در بافت فرهنگی تاریخی شیراز است، حوالی ساعت ۱۹ آن روز با استفاده از نردبان و وسایل دیگر، تابلوی پیشخوان دولت در حالی نمای نگارخانه وصال را پوشاند که این نگارخانه در ساعت تعطیلی قرار داشت.
اکنون پس از کمتر از یک سال از آن رخداد، کارشناس تجسمی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس، پیرامون وضعیت کنونی نگارخانه وصال به خبرنگار ایبنا گفت: تعمیرات نگارخانه وصال به پایان خود نزدیک می‌شود و در آخر هفته جاری نگارخانه مجدداً قابل بهره‌برداری می‌شود.
کوشیار ضیایی، ادامه داد: طی سه هفته کار مداوم، بازسازی «وصال» به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود و دور جدیدی از حیات پررمق خود را پی می‌گیرد.
وی اعلام کرد: برابر برنامه‌ریزی‌های انجام شده، وصال با نمایشگاهی از 100 هنرمند تجسمی معاصر فارس روز جمعه 18 مردادماه گشایش یافته و تا 28 مردادماه مهیای حضور و بازدید علاقمندان خواهد بود.
ضیایی با بیان اینکه این نمایشگاه به مناسبت شروع دور جدیدی از فعالیت‌های «انجمن هنرهای تجسمی فارس» در نظر گرفته شده و پس از یک هفته برگزاری در دل خود انتخابات این انجمن را جای داده است، افزود: پیش از این قرار بود که این نمایشگاه 21 تیرماه برگزار شود که به دلیل برگزاری هرچه بهتر این نمایشگاه تعمیرات و بازسازی نگارخانه وصال به اجرا درآمد تا انجمن و گردهمایی هنرمندان، با حال و هوای تازه و روحیه ای پرطراوت به اجرا درآید.
به گفته کارشناس هنرهای تجسمی اداره‌کل فرهنگ و ارشاداسلامی فارس، علاقمندان در این بین تا 21 مردادماه فرصت خواهند داشت تا نسبت به ثبت نام و عضویت در انجمن جهت مشارکت در انتخابات آن اقدام و در صورت تمایل، همزمان نامزدی خود را برای عضویت در هیئت مدیره آن از طریق پست الکترونیک tfarsartists@gmail.com اعلام کنند.
این در حالی است که پیشتر مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس از آغاز بازسازی ساختارهای تجسمی فارس با شروع تعمیرات نگارخانه وصال خبر داده و اظهار کرده بود: این اداره‌کل در راستای حمایت از فعالیت‌های فرهنگی و هنری، پس از ساخت مجتمع‌های فرهنگی و هنری در سراسر استان، اکنون در تلاش است تا دو رویداد مهم دیگر شامل بازسازی و مرمت ساختمان‌ها و دیگری پایان بخشیدن به پروژه ساخت تالار مرکزی شیراز، را جهت استفاده هنرمندان و فرهنگ وران انجام دهد.
صابر سهرابی افزود: در آستانه تشکیل انجمن هنرهای تجسمی و برگزاری انتخابات آن، اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس درصدد برآمده تا با رفع مشکلات پیشین نگارخانه وصال، مرمت ساختمان‌های فرسوده این اداره را در گستره استان فارس آغاز کند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس، اضافه کرد: این نگارخانه که از قدیمی ترین نگارخانه‌های کشور محسوب می‌شود، در گستره زمان به بخش مهمی از تاریخ فرهنگ و هنر استان به‌ویژه در بخش هنرهای تجسمی مبدل شده است.
دبیر شورای فرهنگ عمومی استان فارس یادآوری کرد: این مرکز هنری طی سالیان اخیر با فراز و فرودهایی مواجه بوده است و اکنون نیازمند رسیدگی چه از نظر شکل ظاهری و چه نوع مدیریت آن است.
وی با اشاره به کشمکش‌های به‌وجود آمده در سال پیش برای این ساختمان 50 ساله، گفت: اکنون و پس از ساخت مجدد تابلوی نگارخانه، بازسازی آن نیز در دست اقدام قرار گرفته و دیوارها و کف این نگارخانه که به دلیل استهلاک و مشکلات حاشیه‌ای ساختمان‌های مجاور به شکل زننده‌ای درآمده بود، توسط اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان در حال ترمیم و بازسازی است و انتظار می‌رود طی 2 هفته آینده آماده بهره‌برداری شود.
به گفته سهرابی، انجمن هنرهای تجسمی در قالب و رویکردی نو در حال تشکیل است و هیئت موسس آن در صدد برآمده تا نمایشگاهی را با حضور جمعی از هنرمندان معاصر استان با هدف ایجاد شور و نشاط هنری و گردهمایی هنرمندان استان در نگارخانه وصال برگزار کند.
به گفته وی، این نمایشگاه پس از پایان تعمیرات نگارخانه با آثار دست کم 100 نفر از هنرمندان استان گشایش خواهد یافت و پس از آن مراحل برگزاری انتخابات انجمن نیز به انجام خواهد رسید. همچنین هیئت مدیره انجمن هنرهای تجسمی فارس روز 25 مرداد مشخص می‌شود و بعد از آن انجمن شکل واقعی می‌گیرد.
این در حالی است که در سال 1395 بازدید علیرضا پاک فطرت، شهردار پیشین شیراز از نگارخانه وصال با خبرهای خوش و اعلام آمادگی بر حمایت از این مجموعه هنری همراه بود و او ضمن بازدید از نگارخانه وصال قول تجهیز، زیباسازی، تامین و تکمیل زیرساخت‌های مورد نیاز این نگارخانه را داد.
نگارخانه و کتابفروشی وصال سال 1354 در حدفاصل چهارراه ذوالانوار و چهارراه 15 خرداد (پارامونت) ساخته شد و یکی از قدیمی‌ترین گالری‌های شیراز به شمار می‌رود.
نظر شما