دکتر هاشم رجب زاده، مورخ، مصحح و مترجم، حق تصحیح کتاب بيانالحقايق اثر رشيدالدين فضلالله همداني را به انجمن دوستداران ميراث مكتوب اهدا کرد. " ایبنا" در گزارشی، مهمترین آثار مربوط و در دسترس درباره خواجه رشیدالدین فضلالله، وزیر سه تن از پادشاهان ایلخانی را به مخاطبان خود معرفی ميکند./
با سلام و آرزوی توفيقتان در كارهای ارزنده علمی و فرهنگی، به آگاهی میرساند:
درخواستنامه عضويتم در انجمن دوستداران ميراث مكتوب را در زمستان سال 1385ش تكميل و با لطف جناب آقای دكتر علیاشرف صادقی كه عازم بازگشتن از سفر كوتاهشان به ژاپن بودند برای مركز محترم پژوهشی ميراث مكتوب فرستاده، اما در اين فاصله توفيق اهدای سهمی برای اين هدف خجسته نيافته بودم.
با اعتقادی كه به اهداف اعلامشده اين انجمن و اشتياقی كه به گسترش فعاليتهای آن در معرفی و انتشار ذخاير هرچه بيشتری از گنجينه پربهای ميراث مكتوب ايران و زبان فارسی دارم، اكنون كه نتيجه كار تصحيحم، كتاب بيانالحقايق، اثر گرانقدر رشيدالدين فضلالله همدانی، به صورتی آراسته و پاكيزه از سوی آن مركز پژوهشی منتشر شده است، خواهش دارد كه هرآنچه را كه به عنوان حق تحقيق و تصحيح اين اثر تعلق میگيرد به نام سهم اهداییام براي حمايت «انجمن دوستداران ميراث مكتوب» و برنامهها و اهداف متعالی آن بپذيرند و به حساب اين انجمن واريز فرمايند. تأديه و واريز اين وجه به حساب ياد شده در حكم پرداخت به اين دوستدار خواهد بود.
دکتر هاشم رجبزاده متولد ۱۳۲۰ خورشیدی در تهران است. وی تحصيلات متوسطه را در تهران به پایان رساند و تحصيلات دانشگاهی را در رشته تاريخ ادامه داد و موفق به دريافت دكتراى تاريخ با گرايش تاريخ ايلخانان شد. پاياننامه دكترای او درباره سياست و كشوردارى رشيدالدين فضلالله بود.
رجبزاده که مدتی وابسته فرهنگى ايران در ژاپن و استراليا بوده است، از اوایل دهه 60 به تدريس در دانشگاههای ژاپن پرداخت و هماکنون استاد ايرانشناسى و ادبيات فارسى دردانشگاه اوساكاى ژاپن است.
از آثار وی میتوان به کتابهای «انديشه و احساس در شعر معاصر ژاپن ۱۳۵۸»، «قصههاى ژاپنى ۱۳۶۳»، «اندیشه و احساس در شعر معاصر ژاپن»، «ایران و ماوراالنهر در نوشتههای چینی و مغولی سدههای میانه/ جستارهای تاریخی و جغرافیایی»، «گل صدبرگ (گزينهاى از اشعار كهن ژاپنى)»، «سفرنامه، خاطرات ایران و یادنامه آشی کاگاآتسوا وجی/ با مقدمهای درباره زندگی و آثار او»، «چنين گفت بودا/ بر اساس متون بودایی»، «آيين كشوردارى در عهد وزارت رشيدالدين فضلالله همدانى ۱۳۵۲»، «ترجمه سفرنامههاى ژاپنى بوتجان، يوشيدا، سفرنامه و خاطرات آشى كاگا، سفرنامه فوروكاوا»، «قهرمانان در افسانهها و تاریخ ژاپن»، «قصههاى ژاپنى»، «تاریخ ژاپن» و «نگاهى به تاريخ اسلام در ژاپن» اشاره کرد.
میراث مکتوب پیش از این در معرفی کتاب «بیان الحقایق» آورده بود: تا چندی پیش گمان میشد بخش اعظم این اثر از بین رفته است، اما بعد از چاپ کتاب «اسئله و اجوبه» رشیدی در سال 1371 هجری شمسی، مشخص شد مجموعه «بیانالحقایق» در این کتاب قرار دارد. مصحح این اثر را بر اساس نسخه فارسی و عربی آن و نیز با بهرهگیری از کتاب اسئله و اجوبه تصحیح کرده است.
هفده رسالهای که در این مجموعه گرد آمده غالبا پیرامون مباحث کلامی و تفسیر قرآن است و منظور مؤلف از نگارش آنها، آشتی دادن میان فلسفه و کلام است. این مجموعه گذشته از فواید ادبی از بهرهها و فایدههای تاریخی، اجتماعی و آشنایی با معارف زمانه خواجه رشیدالدین نیز خالی نیست.
کتاب «اسئله و اجوبه» که در گزارش میراث مکتوب به آن اشاره شده، در سال 1371 خورشیدی از سوی مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان به کوشش رضا شعبانی در اسلامآباد پاکستان به چاپ رسیده است.
رشيدالدين فضلالله همدانی (مقتول در جمادیالاول 718 هجری قمری)، طبيب، مورخ، دانشمند و وزير بزرگ سه تن از پادشاهان سلسله ايلخانی است. از مهمترین آثار او جدا از بیانالحقایق، جامعالتواریخ است که بخشهای مختلفی از آن تا کنون به تصحیح متخصصانی چون محمد دبیر سیاقی و محمد روشن منتشر شده است که در این بین، محمد روشن بیشترین تلاش را در تصحیح و معرفی این اثر به جامعه فرهنگی کشور داشته است.
جامعالتواریخ از مهمترین منابع در شناخت تاریخ قدیم، از جمله تاریخ چین، سامانیان، بویهیان، اوغوز، غازان، هند و سند و کشمیر، مغول، اسماعیلیان، فاطمیان، تراریان، داعیان و رفیقان است.
همچنین کتاب دیگری از رشیدالدین فضلالله به نام «اوغوزنامه» به ترجمه عبدالکریم منظوری خامنه در سال 84 به چاپ رسیده است. همین کتاب به کوشش کوچورن محمد نوروزی در سال 78 از سوی نشر اختر تبریز نیز به چاپ رسیده است.
هاشم رجبزاده نیز در دو کتاب به شکلی اختصاصی به معرفی رشیدالدین فضلالله پرداخته است. یکی از این دو کتاب، «آئین کشورداری در عهد وزارت رشیدالدین فضلالله همدانی» است و دیگری که این روزها بیشتر در بازار در دسترس است، اثری است منتشر شده از سوی انتشارات طرح نو از سلسله کتابهای بنیانگذاران فرهنگ امروز شماره 43، با عنوان «خواجه رشیدالدین فضلالله» که در سال 77 منتشر شده است.
«بیانالحقایق» به تصحیح دکتر هاشم رجبزاده با همکاری دبیرخانه شورای عالی اطلاعرسانی و مرکز پژوهشی میراث مکتوب در شمارگان 2000 نسخه و با بهای 6500 تومان به چاپ رسیده است.
نظر شما