گلچيني از آداب و رسوم اقوام ايراني در ماه مبارك رمضان در كتابي با عنوان «رمضان در فرهنگ مردم» با گردآوري و تاليف سيداحمد وكيليان از سوي انتشارات سروش به چاپ سوم رسيد.\
آداب و رسوم ماه مبارك رمضان يكي از مباحث مهم فرهنگ مردم ايران است و از آنجا كه اين آداب و رسوم ريشه ديني دارد توجه همگان را به خود جلب كرده است. در ماه رمضان، مردم به شكل هماهنگ براي انجام تكاليف شرعي آماده ميشوند و براي به جاي آوردن اين وظايف، هر جمعيت و گروهي با آداب و تشريفات خاص خود مراسم رمضان را برگزار ميكنند.
به اعتقاد نويسنده اين اثر، در گذشته اين آداب و رسوم از غناي ويژهاي برخوردار بود و مردم با شوق و ذوق بيشتري آداب رمضان را به جا ميآوردهاند، اما امروزه با هجوم عوارض فرهنگ بيگانه و مشكلات زندگي شهري و ماشيني، آداب و مراسم رمضان كمرنگتر و حتي بسياري از آنها فراموش شدهاند.
به همين سبب مركز فرهنگ مردم در راستاي اهداف خويش كه ثبت و ضبط فرهنگ اقوام و گروههاي مختلف ايران است، در سال 1349شمسي به كوشش استاد انجوي شيرازي، مدير مركز فرهنگ مردم، با ارسال جزوه راهنمايي، از مردم علاقهمند و صاحب معنويت سرزمين ايران درخواست كرد آداب و مراسم ماه رمضان شهر و ديار خود را بيكم و كاست گردآوري كنند. به دنبال اين اقدام شايسته، صدها مطلب از شهرها و روستاهاي ايران گردآوري شد كه هم اكنون در گنجينه مركز فرهنگ مردم قرار دارد.
مولف در پيشگفتار اثر حاضر نوشته است: «كتاب "رمضان در فرهنگ مردم" كه برگزيدهاي از آداب، رسمها، باورها و اعتقادات مردم درباره ماه مبارك رمضان است گوشهاي از مطالب گردآوري شده ميباشد. بديهي است براي تاليف تمام آداب و مراسم ماه مبارك رمضان نياز به نوشتن چند جلد كتاب است كه به سبب زياد بودن مطالب و گستردگي دامنه كار و كمي فرصت و نبودن امكانات لازم، چارهاي جز انتخاب بخشي از مطالب نبود و اميد آن كه در آينده تمام اين مطالب با ارزش چاپ شود و در دسترس پژوهندگان و دوستداران فرهنگ مردم قرار گيرد.
براي تاليف كتاب رمضان ابتدا از ميان مناطق مختلف ايران پس از بررسيهاي لازم استانهاي مركزي، يزد، كرمان، فارس، خراسان، كردستان و قسمتهايي از استانهاي لرستان و گيلان انتخاب گرديد. آنگاه مطالب ارسالي جمعآوري شده و مناطق مذكور را به دوازده بخش تقسيم و در هر بخش فصلي از آداب و مراسم رمضان گنجانده شد. روش پژوهش و تاليف، موضوعي و مقايسهاي و در ضمن منطقهاي ميباشد. از آوردن مطالب تكراري پرهيز و تا آنجا كه امكان داشته در شيوه نگارش و زبان و گويش محلي كمتر دخل و تصرف شده است مگر به ضرورت. واژهها و عبارات محلي آوانگاري و در صورت لزوم همراه با معني و توضيح ارائه شده است. در انتهاي هر بخش نام گردآورندگان محلي به ترتيب الفبايي آمده و براي زينت بخشيدن به كتاب چند صحنه از مراسم گوناگون به تصوير كشيده شده است.
نكته گفتني آن كه ممكن است بعضي از مطالب و مراسم رمضان هماكنون تغيير يافته يا فراموش شده باشد، اما از آنجا كه دانش "فرهنگ مردم" ثبت و ضبط لحظات و كيفيت زيستن مردم در گذشته و حال است؛ تمام آداب و مراسم چه پويا و جاري و چه كمرنگ يا فراموش شده در كتاب آمده است.»
كتاب حاضر در 12 بخش و موضوعات متعدد، مطالب را جمعآوري كرده است. استقبال از ماه مبارك رمضان، آمادگي براي روزه گرفتن، تغييرات در زندگي و اعمال روزهداران، افطار، ايام شهادت حضرت علي(ع)، احياء، اعمال و مراسم بيست و هفتم ماه رمضان، روزه كودكان و اصطلاحات و گفتنيهاي مربوط به ماه رمضان، عيد فطر، نانها و غذاهاي ماه رمضان، مراسم مخصوص ماه رمضان، بازيهاي ماه رمضان و رسم سخنوري از عناوين اين اثر پژوهشي به شمار ميروند.
چاپ سوم كتاب «رمضان در فرهنگ مردم» در شمارگان 2000 نسخه، 268 صفحه و بهاي 22000 ريال راهي بازار نشر شده است.
نظر شما