كتاب «مقاومت دولتها در برابر جهاني شدن (كوبا)» نوشته «آنتونيو كارمونا بائز» ترجمه و گردآوري شده وسط جواد اصغريراد از سوي انتشارات فخراكيا منتشر شد.
جهاني شدن پديدهاي است كه در دو دهه اخير درباره آن كتابها و مقالات فراواني به رشته تحرير درآمده، همايشهاي زيادي در اين زمينه در اقصي نقاط جهان تشكيل شده و در محافل سياسي و علمي به نوعي به آن نيز پرداخته شده است. اگرچه در ايران نخبگان علمي، دانشگاهيان و مقامات سياسي درباره جهاني شدن سخن ميگويند، اما ادبيات موجود جهاني شدن در كشور، هنوز ناكافي است، زيرا اكثر اين ادبيات به زبان انگليسي تدوين شده و تعداد بسيار كمي به فارسي ترجمه شدهاند.
«مركز ملي مطالعات جهاني شدن» با هدف ايجاد درك جامع و صحيح از روند جهاني و چالشهاي مثبت و منفي اين پديده، به دنبال ارايه راهكارهاي مناسب براي دستگاههاي علمي و اجرائي كشور براي تصميمگيريهاي صحيح و سازنده در نحوه تعامل با جهاني شدن است. اين مركز با اجراي طرح «يك كتاب در يك مقاله» اقدام به نشر ترجمه ملخص جديدترين كتابهاي مهمي چاپ شده در حوزه جهاني شدن كرده و اميدوار است اين امر گام مفيدي در آگاهسازي جامعه نسبت به اين موضوع مهم باشد.
درباره نويسنده اين اثر نيز بايد گفت كه دكتر آنتونيو كارمونا بائز، دانشمندي پورتوريكاييالاصل است كه اكنون در هلند اقامت دارد و در موسسه بينالملل
(Transnational Institute) در كنار مخالفان شديد جهاني شدن ليبرال مانند «سوزان جرج» و «والدن بلو» فعاليت ميكند.
نويسنده در اين كتاب درباره تاريخچه نظم نوين جهاني مينويسد: «نظم نوين جهاني، شرايط جديدي را براي كشورهاي در حال توسعه جهان رقم زد. در دهههاي اخير، شاهد مفاهيم جديد و نويني چون
“Neo- liberal Globalization” خصوصيسازي، كاسته شدن از نقش دولتها در اقتصاد كشورها و غيره ميباشيم كه هر يك به نوبه خود سياستها و راهكارهاي اداره كشورها و اقتصاد كشورهاي جهان را متأثر از خود ساخته است. در چنين شرايطي، روز به روز از نقش دولتها در اقتصاد كاسته شده و رفته رفته اين شرايط و الزمات جديد، موجب شده است تا سياستهاي اقتصادي و سياسي كشورها به شكل زنجيرهاي متاثير از بازار جهاني باشد.»
درباره كشور كوبا، موضوع تحقيق اين نويسنده نيز بايد گفت كه جمهوري كوبا يكي از پر جمعيتترين كشورهاي حوزه كارائيب است كه 388 سال مستعمره كشور اسپانيا بود. اقتصاد كوبا از زمانهاي دور وابسته به صادرات شكر، قهوه و تنباكو به كشورهاي اروپايي و آمريكاي شمالي بوده است. كوبا در سال 1762 به تصرف بريتانيا درآمد اما دوباره در همان سال به اسپانيا بازپس داده شد. در سال 1820 بهدنبال ناآراميهاي كشورهاي حوزه كارائيب كه اغلب از مستعمرات اسپانيا بودند، كوبا بهخاطر هراس از دست دادن امكان صادرات محصولات خود به اروپا و همچنين افزايش نفوذ و قدرت ايالات متحده، تنها كشوري بود كه به اسپانيا پايبند ماند. كوبا در قرن نوزده، بارها آماج توطئههاي طرفداران الحاق اين كشور به ايالات متحده واقع اما همه اين توطئهها با شكست مواجه شد.
20 مه 1902 جمهوري كوبا به رهبري «توماس استرادا پالما» كه سپس اولين رئيس جمهوري كشور شد، استقلال خود را به دست آورد. در سپتامبر 1933 «باتيستا» طي يك كودتاي نظامي برسركارآمد اما دولت وي بيش از صد روز دوام نياورد و او مجبور شد دوباره«كارلوس مونتفور» را بر سر كار بازگرداند. «باتيستا» در سال 1940 نامزد رياست جمهوري كوبا شد، اما «مونتفور» از حمايت وي سرباز زد. لذا وي به حزب كمونيست پيوست، حزبي كه از دهه 1930 نفوذ و فعاليت خود را در كوبا گسترش داده بود. باتيستا با حمايت اتحاديههاي كارگري كمونيست، رئيس جمهور شد و دولت وي اصلاحات اجتماعي وسيعي را به اجرا درآورد. در دوران رياست جمهوري وي، حتي عدهاي از رهبران كمونيستي در دولت داراي مناصب كليدي بودند. با پايان دوران رياست جمهوري «باتيستا»، «رامون گرائو» يكي از دشمنان سرسخت كمونيسم بر سر كار آمد. در سال 1948 وزير كار «گرائو» جانشين وي شد، فردي كه كمونيستهاي كوبا از وي نفرت بسياري داشتند.
بر اساس مطالب كتاب، در سال 1956، گروهي از شورشيان مليگراي جوان كه از مكزيك به كوبا آمده بودند و «فيدل كاسترو» هم در ميان آنها بود، در كوههاي «مااسترا» يك جنبش مقاومت را سازماندهي كردند. اين گروه، بازمانده عمليات ناموفق حمله به يك پادگان نظامي در سال 1953 بودند كه اكثر آنها در درگيري با نيروهاي دولتي كشته شدند. «باتيستا» در اين دوران، فشار عليه مخالفان دولت را افزايش داده بود و اين فشارها منجر به افزايش حمايتهاي مردمي از جنبش مقاومت شد. در طول سالهاي 1958ـ1957 مخالفتها عليه «باتيستا» افزايش يافت. ايالات متحده در 14 مارس 1958 كوبا را تحريم تسليحاتي كردو....
اين كتاب به مبارزه مردم و دولت كوبا در برابر جهاني شدن ليبرال و جزئيات آن ميپردازد. نويسنده، نظرات دو جناح چپ و ليبرال را به چالش ميكشد. جناح چپ با ديدي رومانتيك به كوبا مينگرد و ليبرالها نيز با كمال غرور، سيستم ليبرال و بازار آزاد را براي تمامي دولتها غيرقابل اجتناب ميدانند. در عين حال، نويسنده با زيركي هر چه تمامتر، تحليلي دقيق از بازسازي ساختارهاي سياسي، اجتماعي و دولتي و اقتصادي كوبا را به نمايش ميگذارد.
نويسنده همچنين تاريخ انقلاب كوبا را بررسي ميكند و به بحران پس از سقوط امپراتوري شوروي ميپردازد و پاسخهاي خويش را درباره برخي سوالات ارائه ميكند، سوالاتي نظير؛ موفقيت حزب كمونيست در كوبا را چگونه بايد هضم كرد؟ دولت و ملت كوبا تا چه حد تحت تاثير فشارهاي خارجي جهاني شدن و پيامدهاي آن هستند؟
چاپ اول كتاب «مقاومت دولتها در برابر جهانيشدن كوبا» در شمارگان 2000 نسخه و 32 صفحه روانه بازار كتاب شده است.
نظر شما