به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آیدین مهدی زاده دبیر شورای نظارت بر اسباب بازی در نشست فرهنگ طراحی در صنایع فرهنگی، در ابتدا با طرح این سوال که «اساسا چه تفاوتی بین طراحی فرهنگی و فرهنگ تفاوتی وجود دارد؟» گفت:  پاسخ به این موضوع در جوامع مختلف گم می‌شود. اینکه با من به عنوان یک متخصص تماس گرفته می‌شود یک منطقی است که در یک بستر رخ می‌دهد. اما بستری که این سال‌ها با آن درگیر بودم این است که آیا جامعه می‌فهمد چه نیازی به حضور من است؟ یا اینکه من فقط خودم احساس می‌کنم باید توسط مردم فهمیده شوم.

وی ادامه داد: اینکه چقدر فرهنگ جامعه من آماده پذیرش فرهنگ طراحی باشد موضوع دیگری است. در کشور ایتالیا یک رویداد با عنوان هفته طراحی داریم. وقتی تولید کنندگان محصول خود را عرضه می‌کنند حتما یک بروشور و کاغذی را برای معرفی کار طراحی می‌کنند که جزو واجبات کار است که اگر نباشد کار ناقص است. آیا در جامعه ما همچین باوری وجود دارد؟

وی افزود: بخش مهمی از مشکلی که در زمینه بسته‌بندی و فرم کالاهای مختلف وجود دارد این است که آن را جدی نمی‌گیریم. مثلا در پینترست چند عکس پیدا می‌کنیم یا نهایتا کار طراح را هم جدی نمی‌گیریم و حق‌الزحمه طراح را هم به سختی پرداخت می‌کنیم.

وی ادامه داد: نکته دیگر کپی طرح است. خیلی مواقع یک طرحی از محصولات خارجی می‌بینیم که به راحتی آن را کپی می‌کنیم و از این کار هم حس خوبی هم داریم! همین امروز من یک متخلف حوزه اسباب‌بازی که در تبلیغات خود از چند طرح خارجی تقلید کرده را دعوت کردم تا راجع به کار خود توضیح دهد. اما طرف حس نمی‌کرد کار بدی کرده و خلافی رخ داده است. فکر می‌کرد با توجه به تجربیات و تحصیلاتش این نیاز بازار را ارزیابی کرده و به‌طور منطقی این کار را انجام داده است.

مهدی زاده در ادامه گفت: من در این بستر از نبود فرهنگ طراحی یاد می‌کنم. مشکل طراحی در ایران و صنایع فرهنگی، نبود طراح نیست. چون هرساله فارغ‌التحصیلان زیادی از رشته طراحی وارد بازار کار می‌شوند. سال‌هاست که حسن سلیقه و چشم زیبابین مردم دنبال طرح زیبا هست. اما درد کجاست؟ این است که ما چیزی به عنوان طراحی ایرانی نداریم. مثلا در دنیا عبارت طراحی ژاپنی یا طراحی ایتالیایی داریم اما طراحی ایرانی نداریم. ما ضعف دانش طراحی نداریم. ضعف امروز جامعه نبود بستر پذیرش این موضوع است.

وی ادامه داد: تولید کننده این احساس نیاز را ندارد و قانونگذار هم در این مورد وارد گفت‌وگوی حقوقی نمی‌شود. احترام به زحمت طراح ارزشمند است. چقدر اساتید ما در دانشگاه‌ها برای اثبات حق طراح تلاش کردند. اما اصلا طراح ایرانی به رسمیت شناخته نمی‌شود. ما باید به این سوال پاسخ دهیم که همچین نمایشگاهی چقدر به تاثیر باور طراح در صنعت فرهنگی ایرانی کمک می‌کند. من احساس می‌کنم طراحی در بسته‌بندی، به‌عنوان یک بیلبورد برای کار مطرح می‌شود.

همچنین مهدی محمدزاده مدیرعامل هلدینگ چینش سخنران دیگر این نشست بود که در اشاره به سخنان آیدین مهدی زاده گفت: شما چند سوال خوب و مهم مطرح کردید. یکی اینکه طراح چگونه دیده می‌شود؟ و اینکه چرا طراحان صاحب آثار ارزشمند دیده نمی‌شوند؟ من از بوعلی و خیام و عطار به‌عنوان طراح صحبت می‌کنم. از آن طرف هم موتزارت و بتهوون طراح بودند. یعنی این افراد طرح کننده یک صورت مسئله بودند. نگاه کلان فرهنگی از حمایت از زیرساخت‌های جامعه آغاز می‌شود. وقتی با این نگاه کلان مواجه می‌شویم طراح بارور می‌شود و این باروری به زایش فرهنگی در اجتماع منجر می‌شود.

وی افزود: ما چیزی به نام رویکرد فرهنگی نداریم. وقتی یک اثر هنری خلق می‌شود آن موقع رویکرد فرهنگی رخ می‌دهد. امروز ما به این مرحله از زیرساخت طراحی رسیدیم که استفاده از اثر دیگر طراحان و مالکین فکری و فرهنگی به یک الگو تبدیل شده است. وقتی این الگو و متد رخ می‌دهد آرام آرام وارد مجامع فرهنگی می‌شویم. این زایش غلط ادامه پیدا کرده و وارد طراحی هم شده است. فرد متوجه نمی‌شود که در حال سرقت اثر است و اصلا هم قبول نمی‌کند که سرقت کرده است.

محمدزاده گفت: من به متولیان و غرفه‌داران تبریک می‌گویم. احساس می‌کنم با نگاهی که من به نمایشگاه داشتم باید صد هزار نفر جمعیت اینجا می‌بود. چون این غرفه‌ها انتقال فرهنگی زیبایی به نمایش می‌گذارند. طراحی در حالت کلان و کلی باید طوری باشد که قابلیت زیست در یک بوم را دارا باشد. قتی عنصری مانند «اگر مسلمان نیستید آزاده باشید» مطرح می‌شود به زیرساخت بخشندگی اشاره می‌کنیم. طراحی ایرانی باید در این زیست بوم قرار گیرد. ما باید برای خواستن و پرواز دادن این مفاهیم آماده باشیم.