به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست خبری سوگواره عاشورایی «رستخیز عام» برگزار شد. در این نشست علی فروزانفر و کوروش زارعی به تبیین برنامه‌های این رویداد پرداختند. سوگواره عاشورایی «رستخیز عام» در بخش‌های هنرهای تجسمی، نمایش، موسیقی، ادبیات از ۲۰ تا ۲۶ مردادماه در محوطه و گالری‌های حوزه هنری برگزار خواهد شد. این رویداد آیینی و هنری شامل رادیو تئاتر، نمایش عروسکی، اجرای نمایش «علیا مخدره»، تعزیه، نمایشگاه ادوات تعزیه، نمایشگاه عکس، نمایشگاه نقاشی‌های عاشورایی، آواها و نواهای عاشورایی، کنسرت عاشورایی وداع، شب شعر و ادبیات عاشورایی با عنوان «گنجشک و جبرئیل»، شب خاطره، رندان تشنه لب و نغمه‌های عاشورایی است. نمایش عروسکی که ویژه مخاطب کودک و نوجوان است در تماشاخانه مهر و نمایش «علیا مخدره» که اثری ویژه بانوان است در تالار سوره اجرا می‌شوند.
 
علی فروزانفر در آغاز نشست گفت: این نشست خبری برای سوگواره «رستخیز عام» برگزار شده. «رستخیز عام» ادای دین هنرمندانه به‌سوی امام حسین است که امسال هنرمندان در حوزه هنری درحال اجرا و برنامه‌ریزی آن هستند. هنرمندان به مدت هشت شب از ۲۰ تا ۲۷ مرداد در حوزه هنری از ساعت ۱۸ تا ۲۲ اقدام به نمایش بخش‌های مختلف هنر می‌کنند و آثار آن‌ها در این برنامه عرصه و یا تولید خواهند شد. در این رویداد ۴۰ برنامه مجزا از یکدیگر درحال اجرا و برنامه‌ریزی است که مرکز سلوک، انتشارات سوره مهر، دفتر معماری و حتی دفتر طنز و بخش‌های مختلف حوزه هنری درگیر این رویداد هنرمندانه است. در ابتدا به‌دلیل تعدد و تکثر برنامه‌های نمایشی این رویداد، امروز میزبان کوروش زارعی مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری هستیم.

کوروش زارعی در ادامه بیان کرد: روز خبرنگار را به تمامی شما دوستان عزیز که همیشه یار و یاور تئاتر بودید و زحمات بسیاری در این حوزه کشیده‌اید تبریک می‌گویم. ما در این رویداد، سعی کرده‌ایم بخش عمده کار، جنبه نمایشی داشته باشد و برای مخاطبی که به بازدید می‌آید جذاب باشد. تا در کنار تولیدات خانه عکاسان و تجسمی و... بتوانیم جذابیت هنری برای آنان ایجاد کنیم. در بدو ورود، نمایشگاهی از ادوات و نسخ تعزیه، به همت خانواده دیانی که از دوران صفوی تا اکنون به جا مانده در معرض بازدید قرار می‌گیرد.

آئین‌های عاشورایی از بوشهر و هرمزگان و اهواز و... خواهیم داشت پس از آن نمایشی عروسکی با محوریت حضرت علی اصغر برگزار می‌شود. ترجمه عربی این نمایش نیز درحال اجراست تا در پیاده‌روی اربعین به نمایش گذاشته شود و این خلأ تولید محتوا برای سنین کم را پر کنیم. پس از آن در رواق شهدا، برنامه تعزیه خواهیم داشت. ما سعی کردیم از تهران، تفرش، فراهان و... بهترین‌های تعزیه ایران را در این بخش دعوت کنیم تا به اجرا بپردازند و سعی کردیم به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که هر شب، تعزیه‌ای متفاوت اجرا شود. همچنین تلاش شده در این اجراها اضافات تعزیه را حذف کنیم و به اصل واقعه و روایت بپردازیم. به همین علت زمان تعزیه کمتر و جذابیت آن بیشتر شده. همان‌گونه که آقای فروزانفر گفتند ما در این ایام میزبان هنرمندان بسیاری از سراسر کشور هستیم که سعی کرده‌ایم بهترین‌ها را برای مخاطبان گردآوری کنیم. سعی شده آئین‌های عاشورایی استان‌ها با موسیقی مخصوص هر استان برگزار شود. ذوالجناح‌گردانی و حنابندان قاسم هرمزگان، گهواره‌گردانی مازندران، سنج و دمام و شروه‌خوانی بوشهری در این برنامه اجرا می‌شود.
 
علی فروزانفر در مورد وجه تسمیه این رویداد توضیح داد: در باب وجه تسمیه سوگواره، شعر محتشم را همه شنیده‌ایم. «باز این چه شورش است که در خلق عالم است؛ باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است» در بیت پنجم این شعر آمده «گر خوانمش قیامت دنیا بعید نیست؛ این «رستخیز عام» که نامش محرم است».

معاون هنری حوزه هنری تصریح کرد: اسم «رستخیز عام» از این شعر گرفته شده که به آئین محرم و عاشورا اشاره دارد. اگر بخواهم به وجه تمایز این سوگواره با دیگر برنامه‌های حوزه هنری اشاره کنم باید بگویم مخاطب این رویداد مردم هستند. درهای حوزه هنری به روی عموم باز می‌شود و در سالن‌ها، گالری‌ها و محوطه حوزه هنری برنامه‌های مختلف برگزار خواهد شد. ما در این رویداد با مواجهه مردم و هنرمندان به‌صورت نزدیک رویارو می‌شویم.

وی افزود: برنامه «محفل رندان تشنه‌لب» در ۲۳ مرداد در تالار سوره، کنسرتی با نام «روایت وداع» در تاریخ ۲۱ و ۲۴ مرداد ساعت ۲۰ در تالار سوره اجرا می‌شود که در آن یک ارکستر سی‌نفره به روایت‌خوانی وداع‌های شهدای عاشورا می‌پردازند. نمایش «علیا مخدره» که یک کار عاشورایی مربوط به گروه هنر مقدس است از ۲۶ مردادماه به مدت هفت شب در سالن سوره برای بانوان اجرا خواهد شد.

فروزانفر عنوان کرد: محفل ادبی «گنجشک و جبرائیل» برگزار خواهد شد که محفلی برای شعرخوانی شعرای بزرگ آئینی کشور است که به دبیری آقای داوودی برگزار خواهد شد. شاعرانی همچون فیض، غزوه، بیابانکی، مؤدب، صرافان و سهرابی‌نژاد در این برنامه به شعرخوانی و خاطره‌گویی خواهند پرداخت.

وی افزود: اجرای آئین‌های عاشورایی که از چهار استان کشور است هرکدام دو شب از ۲۰ تا ۲۷ مرداد اجرا خواهد شد. «آواها و نواهای عاشورایی» برنامه‌ای است که در آن به خوانندگی در کنار نوازندگی نی پرداخته خواهد شد. «سینما محرم» که به پخش تیزر، فیلم کوتاه و کلیپ‌های عاشورایی خواهد پرداخت. همچنین در کارگاه هنرهای اسلامی مهرسازی، آیینه‌کاری، کاشی هفت‌رنگ و چند هنر دیگر در معرض دید مخاطبان قرار خواهد گرفت.

معاون هنری حوزه هنری مطرح کرد: نمایشگاه آثار تصویرسازی شده از کتاب «طوفان البکا» در بخشی از رواق آینه اجرا خواهد شد. همچنین سی اثر از نقاشی‌های عاشورایی واقع در گنجینه حوزه هنری، از گنجینه خارج شده و در گالری خانه عکاسان اکران می‌شود. هم‌زمان با تمامی این برنامه‌ها هنرمندان مرکز هنرهای تجسمی به خلق آثار در حوزه نقاشی، خط، تذهیب و هنرهای دیگر می‌پردازند. چندین و چند برنامه دیگر به‌عنوان پیوست‌های رسانه‌ای و هنری و رویدادی به این سوگواره کمک می‌کنند.

فروزانفر مطرح کرد: نمایشگاه آثار عاشورایی سوره مهر و مرکز هنری رسانه‌ای سلوک که متولی نشریه سوره است را در رویداد «رستخیز عظیم» خواهیم داشت. استودیو عکس عاشورایی کودک را داریم. مجموعه آثار سوگواره عاشورایی «ده» که با عنوان بانوی فرهنگ است و داستانک‌های کوتاه عاشورایی است در ایام رستخیز عام اجرا خواهد شد. نمایش عکس پیاده‌روی اربعین که آثار عکاسی حمید وکیلی عکاس متعهد است را در حین رویداد خواهیم داشت.

وی افزود: غرفه استعدادیابی هنری در بخش مکتب هنری را فعال می‌کنیم و همچنین نمایشگاه پرچم و کتیبه موکب‌آرت در این رویداد اجرا می‌شود. برنامه‌ای نیز با محوریت کودک و نوجوان با نام «رؤیای کودکانه، ترسیم مادرانه» در غرفه‌ای برگزار خواهد شد که در آن به مخاطب کم‌سن‌وسال این رویداد پرداخته می‌شود.

معاون هنری حوزه هنری تصریح کرد: تلاش ما این است که این نمایشگاه مقدمه‌ای برای ترویج و آماده‌سازی افکار و روح و روحیه زوار اربعین امسال باشد. هماهنگی‌های اولیه انجام شده تا غرفه تمدید گذرنامه در این رویداد حضور داشته باشد که البته هنوز قطعی نشده و در دوسه روز آینده کارهای آن انجام خواهد شد.

وی افزود: رویداد «رستخیز عام» ادای احترام هنرمندان به آستان سیدالشهدا است که در آن هنرمندان ایرانی و انقلابی به زبان هنر، علاقه قلبی‌ خود را به امام حسین ابراز می‌کنند. امیدواریم که این علاقه قلبی آن‌ها مورد قبول سید و سالار شهیدان قرار بگیرد و در بحث اجرا به بهترین نحو ممکن این رویداد برگزار شود.
 
کوروش زارعی درباره تغییرات برنامه‌های اربعین به‌دلیل گرمای هوا گفت: اربعین و روایت راهیان به قوت خود باقی است. امسال در جاهای مختلفی همچون عمود ۱۱۲۰، عتبه و... اجرا خواهیم داشت که دو روز در نجف، چهار روز در مسیر پیاده‌روی و سه روز در کربلا هستیم. تغییری که اتفاق افتاده این است، امسال مثل سال‌های گذشته در عمود ۱۶۱ اجرا نخواهیم داشت.

وی افزود: در کربلا با حشدالشعبی هماهنگ شده‌ایم و در عتبه حسینی اجرا خواهیم داشت. همچنین هفته آینده فراخوان اربعین را منتشر می‌کنیم. امسال به‌دلیل گرما ممکن است تعداد افراد را کاهش دهیم و افرادی که اجراهای باکیفیت‌تری دارند را با خود همراه کنیم.

کوروش زارعی بیان کرد: ما سال‌های گذشته در زمان ریاست آقای مؤمنی جلسات بسیاری با افراد تحصیل‌کرده و مدرسین دانشگاه انجام دادیم تا در نهایت به بنیاد تعزیه رسیدیم و مکاتبات آن را انجام دادیم ولی بر سر مکان به مشکل خوردیم. اگر ساختمان خوبی در اختیار ما قرار گیرد، ما اساس‌نامه آن را نوشته‌ایم و اساتید زیادی پای کار آمده‌اند. اگر مکان آن فراهم شود باقی مشکلات حل شده است و ما کاری خواهیم کرد که دائماً در آن مکان به پرده‌خوانی و تعزیه پرداخته شود. ما حدود هفتاد درصد کار را پیش برده‌ایم. تنها سی درصد آن باقی مانده است.
 
علی فروزانفر به پرسشی درباره حضور هنرمندان خارجی در رویداد و اجرای آن در سایر استان‌ها، پاسخ داد: هنرمند‌های این رویداد همه ایرانی هستند. مشابه این اتفاق برنامه‌های دیگری در سطح کشور درحال برگزاری است،. هم‌زمان با این رویداد سوگواره آواها و نواهای عاشورایی در کرمان برگزار می‌شود ولی برنامه «رستخیز عام» تنها در تهران برگزار می‌شود.

کوروش زارعی در ادامه گفت: پیش‌تر در گرگان تکیه‌ای به نام تکیه هنرمندان درحال برگزاری بود که سعی شده بود به شیوه این افراد به عزاداری هنرمندانه برای امام حسین پرداخته شود. این برنامه تجربه خوبی بود و پیشنهاد شد که در دهه اول، سوگواره‌های هنرمندانه با عنوان تکیه هنرمندان در استان‌های مختلف کشور برگزار شود.
 وی افزود: در مورد پرسش اول، دو سال پیش که تعزیه‌ای به نام «شبیه حسین» برگزار شد که در آن مخاطب خارجی داشتیم، زوجی ایتالیایی و هنرمندی از سوئد به دیدن این برنامه آمده بودند. همیشه مخاطب خارجی داشتیم ولی این موضوع که هنرمند خارجی داشته باشیم، خیر!
 
کوروش زارعی در مورد علت ممنوعیت ورود آقایان به نمایش «علیا مخدره» بیان کرد: گروه هنر مقدس یک گروه خانمانه است و نگاه آنان به این صورت است که مخاطب این اجرا باید بانوان باشند به دلایل مختلفی که در این گروه تصویب شده است.
 
کوروش زارعی در مورد انتخاب این ۴ استان توضیح داد: من خودم فرزند تئاتر کشور هستم و تمام تئاتر این کشور، مخصوصاً تئاتر آئینی و آئین‌های نمایشی این کشور را به‌خوبی می‌شناسم. ما دوست داشتیم از تمامی استان‌ها به دعوت هنرمندان بپردازیم ولی کمی با مشکل بودجه مواجه شدیم. به همین دلیل با شناختی که از آدم‌ها و آئین‌های عاشورایی این استان‌ها داشتم این استان‌ها را انتخاب کردم.
 
علی فروزانفر در پاسخ سوال «آیا فیلم سینمایی در این رویداد اکران می‌شود؟» گفت: خیر! اکران کار سینمایی و بلند را در این رویداد نخواهیم داشت و عموماً فیلم‌های کوتاه، فیلم‌های جشنواره صد، تولیدات محرمی و اربعینی حوزه هنری اکران خواهد شد.