سرویس ادبیات خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، بی‌شک نهج‌البلاغه پس از قرآن کریم فصیح‌ترین کتاب به زبان عربی است چراکه سخنان کسی را شامل می‌شود که در فصاحت و بلاغت استادی و مهارت خاص داشته‌اند. امام حسین (ع) نیز بی‌بهره از سخندانی و طبع لطیف و فصیح شاعرانه مولا علی (ع) نبوده‌اند و در همان روز عاشورا هنگام آخرین وداع سالار شهیدان علیه‌السلام، ابیاتی از آن بزرگوار نقل شده که خطاب به دخترشان حضرت سکینه سلام‌الله‌علیهاست و از جان‌گدازترین مراثی عاشورا به شمار می‌رود:
لاتحرَقی قَلبی بدَمعک حسرَتآ
مادامَ منّی الرّوحَ فی جثمانی
فَاذا قتلت فَأنت اولی
بالبکا یا خَیرَه النّسوان
سَیطول بَعدی یا سَکینَه فَاعلَمی
منکَ البکاء اذاالحمام دَهان...
تا جان در بدن دارم، دلم را از اشک حسرت خویش مسوزان، ای بهترین زنان، هنگامی که من کشته گردم تو برای گریستن بر من سزاوارترینی، به‌زودی بر مصیبت مرگ من گریه‌های طولانی در پیش خواهی داشت...

ام‌کلثوم خواهر امام حسین(ع) نیز که به «زینب ثانی» مشهورند، از اولین کسانی هستند که درباره عاشورا مرثیه‌سرایی کردند:
مدینه جَدَّنا لا تَقَبلینا
فالبحسرات والاحزان جینا
ألا اَخبر رسولَالله عنّا
بأ انّا قد فَجعنا فی أَخینا
وَ أن رجالَنا بالطّفّ صرعی
بال رؤسٍ و قَد ذَبَحوا لبَنینا...
ای مدینه، دیگر ما را مپذیر، زیرا ما با دلی سرشار از حسرت و اندوه آمده‌ایم. به پیامبر خبر بده که ما ماتم‌زده پدر شده‌ایم و اینکه مردانِ ما در طف بدون سر روی خاک افتاده و پسران ما را سر بریدند...

حضرت زینب (س) نیز هنگام حمل سرهای شهدای کربلا مرثیه‌ای سرودند:
یا هلالا! لَمّا استتمَّ کمالا
غالَه خَسف فأبدآ غروبآ
ما تَوَّمت یا شفیقَ فؤادی!
کانَ هذا مقَدّرآ مکتوبآ
یا اخی، فاطم الصغیرَهَ کلّم
ها فقد کادَ قلبها اَن یَذوبا
یا اَخی، قَلبکَ الشَفیق عَلَینا
مالَه قَد قَس وَ صارَ صَلیبآ
ای ماه نو که به هنگام بلوغ ناگهان خسوف او را ربوده و غروب نموده ای.
ای پاره دلم، گمان نمی‌کردم که این سرنوشت ما باشد.
ای برادر! با فاطمه خردسال سخن بگو! چرا که نزدیک است دلش آب شود.
ای برادر! دل تو مهربان بود. پس چرا اکنون بر ما این‌چنین سخت شده است؟

امامان بزرگ شیعه و اهل بیتشان دارای دانش و تبحر خاص در عرصه ادبیات بوده‌اند و اخلاص و دینداری و لطافت روحشان در دل‌انگیزی و تاثیرگذاری اشعارشان بی‌تاثیر نبوده است.