سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): امروزه در فضای مطالعاتی کشور، کتاب و کتابخوانی سهم مهم و بسزایی در فرهنگ‌سازی این امر و بالا بردن سرانه کتابخوانی و علمی دارد که بویژه نیازمند حضور مؤثر جوانان دغدغه‌مند در این حوزه است. از اثرات مهم مأنوس کردن مردم با کتاب‌های مناسب و شاخص، کمتر شدن ناهنجاری‌ها در جامعه است که بیشترین نفع را خود خوانندگان و تشویق‌کنندگان به خواندن کتاب‌ها می‌برند.
صالح مدرس‌زاده، فعال حوزه کتاب و کتابخوانی، متولد ۱۳۷۳ در اصفهان است که مدرک کارشناسی ارشد در رشته حقوق دارد اما چند سالی است که در مشهد فعالیت‌های حوزه معرفی و مشاوره کتاب خوب را کلید زده و این مسیر مورد استقبال مخاطبانش قرار گرفته است؛ این جوان، فعال حوزه کتاب از تابستان ۱۳۹۸ است که در مشهد به همراه تعدادی دیگر از فعالان و علاقمندان در این زمینه شروع به کاری با عنوان مشاوره و ارسال کتاب‌های مناسب و جذاب به مردم کرده است. در حال حاضر بیش از 30 هزار مخاطب در فضای مجازی دارد که این امر بهانه‌ای برای گفتگو با وی شد.
-از ایده و شکل‌گیری این مدل معرفی کتاب بگویید.
از تابستان سال ۱۳۹۸ فعالیت‌هایی در راستای توزیع کتاب‌های برجسته و شاخص در بازار به صورت حرفه‌ای و در قالب اصلی مشاوره کتاب شروع کردیم. مشاوره کتاب به معنی این است که ما بستری را برای انتخاب راحت مخاطب برای خرید و مطالعه کتاب‌های خوب و برجسته فراهم می‌آوریم تا آنها برای انتخاب هرچه راحت‌تر کتاب‌های مورد نظر با سلایق‌شان دست به خرید و مطالعه بزنند. مشاوره و ارسال کتاب که فعالیت اصلی مجموعه ماست به وسیله صفحاتی در بستر فضای مجازی، پلی برای ارتباط بدون واسطه و سریع‌تر ما و مخاطب است.
-در چه گسترده جغرافیایی فعالیت دارید؟
این فعالیت‌های فرهنگی و معرفی و مشاوره کتاب در سراسر کشور در حال پیگیری است که می‌توان گفت به طور متوسط ۷ درصد مخاطبان ما مشهدی و ۶۰ درصد از شهر تهران هستند. مهم‌ترین بخش این فرآیند، مشاوره و ارسال، برای مناطق محروم کشور و روستاهایی است که مردم آنها، دسترسی محدودی به فضای فرهنگی و مطالعاتی دارند.
-گویا مخاطبان و مشتریانی در خارج از کشور هم دارید.
بله، غیر از این آمار کشوری، ما برای مردم خارج از ایران از جمله آلمان، استرالیا، لبنان، سوئد و ... هم در حال مشاوره و ارسال کتاب هستیم.
-در مجموع چه تعداد مشتری ثابت و متغیر در فضای مجازی دارید؟
مهم‌ترین راه ارتباطی مشتریان، صفحه شخصی من است که در بستر فضای اینستاگرام، ۳۰ هزار دنبال‌کننده دارد و کانال‌های ارتباطی ما در دیگر بسترهای فضای مجازی، تا ۳ هزار دنبال کننده دارد که همین تعداد، آمار مشتریان ثابت و متغیر ما هستند.
-به عنوان یک فعال حوزه کتابخوانی، وضعیت مطالعه را در کشور چطور می‌بینید؟
با توجه به سخن مقام معظم رهبری، کتاب خوب در جامعه ما بسیار است و در این زمینه پیشرفت خوبی داریم، اما مسئله اصلی ما، غبارزدایی از فرایند توزیع کتاب است. اگر فرایند توزیع کتاب و فعالیت‌های فرهنگی در جامعه بهبود پیدا کند و افراد به دنبال تفریح سالم باشند، انحرافات جامعه رو به کاهش می‌رود و بسیاری از کج‌روی‌ها را نمی‌بینیم. این امر توزیع گسترده نباید منحصر به مراکز بعضی از استان‌ها باشد و باید بسترهایی برای روستاها و شهرستان‌ها به منظور دسترسی بیشتر به همه کتاب‌ها به وجود آید. در کل جامعه ما از نظر مطالعه کتاب در وضعیت خوبی است اما نه مطلوب؛ چرا که سرانه مطالعه کشور ما در مقایسه با سایر کشورها در وضعیت نسبتا خوبی قرار دارد، اما با توجه به ظرفیت‌هایی که در کشور وجود دارد، انتظاری که از جامعه خود برای بیشتر شدن سرانه مطالعاتی داریم، بیشتر از شرایط فعلی است.
-سالانه چند جلد کتاب را به فروش می‌رسانید؟
به طور میانگین می‌توان گفت در سال حدود ۲۰ هزار جلد فروش کتاب در موضوعات مختلف داریم.
-معمولا کتاب‌هایی که به مخاطبان معرفی و پیشنهاد دارید، در چه سبک و چه نوع موضوعاتی است؟
ما در ابتدا کتاب‌هایی با موضوعات مورد سلیقه خود را در مجموعه موجود کردیم و به تدریج کسانی که سبک کتاب‌های موجودی ما را می‌پسندیدند، به ما برای مشاوره و خرید مراجعه کردند؛ در حال حاضر موضوعاتی که بیشتر مورد پسند مشتریان است، کتاب‌های داستانی و رمان‌های مذهبی، سیره شهدا، تاریخ انقلاب اسلامی و … است که بیشترین فروش را در بین دیگر موضوعات در قسمت مشاوره و خرید به خود اختصاص داده است.
-این فعالیت، آورده‌های مالی و اقتصادی مطلوبی دارد یا صرفا یک کار فرهنگی است؟
این فعالیت‌ها در حوزه کتاب و کتابخوانی برای ما درآمد اقتصادی مطلوبی دارد که تقریبا همه ما مخارج اصلی و شخصی خود را از این مجموعه تامین می‌کنیم. این فعالیت همزمان کار فرهنگی است که هم فرهنگ‌سازی در جامعه و هم بُعد اقتصادی حوزه کتاب را به دنبال دارد.
.PNG)
-از نظر شما مهم‌ترین مؤلفه در گرایش به نوشتن و خواندن در افراد چیست؟
مهم‌ترین شاخص در فضای ترغیب‌شدن افراد به سمت کتابخوانی، جذابیت در نوع داستان و قلم نویسنده یک کتاب است. فعالیت ما هم بیشتر بر این دسته از کتاب‌هایی است که این خصوصیات را دارا هستند و تمرکز بر این نکته، روز به روز مخاطبان را برای خواندن کتاب‌های جذاب و خوب افزایش می‌دهد و کمک کننده به تشخیص سلایق آنها در حوزه کتاب و کتابخوانی است.
-به نظر شما نویسندگی و شاعری شغل محسوب می‌شود؟ این حرفه ذاتی و ارثی است یا آموختنی؟
ماهیت اصلی نویسندگی و شاعری، هنری بودن این حوزه است؛ به این معنا که از توانمندی و مهارت افرادی که وارد این فضا می‌شوند به عنوان یک هنر یاد می‌شود که می‌توان با استناد به آمارهای به دست آمده گفت که از هر چهار نفر، یک نفر دارای این توانمندی است که البته افراد کمی این مهارت را در عمل به کار می‌برند.
البته عده‌ای از افراد از این توانمندی به عنوان شغل و پیشه استفاده می‌کنند و عده‌ای دیگر هم دلی بودن را در کار خود بیشتر می‌پسندند تا منبعی برای درآمد. در بحث ارثی‌بودن یا آموختنی بودن این امر هم می‌توان گفت که هر دوی این شاخص‌ها در نویسنده یا شاعر شدن شخص تاثیرگذار است؛ چرا که افراد کمی هستند که کاری را بدون آموختن کافی در نوع خودش به بهترین صورت انجام دهند و حتما نیازمند فرا گرفتن روش و مهارت‌های آن هنر هستند. مهم‌ترین رکن ارثی بودن این مسئله هم به علاقه شخصی افراد برمی‌گردد.
-توصیه شما به افرادی که می‌خواهند وارد حرفه نویسندگی شوند، چیست؟
توصیه جدی بنده برای شخصی که قصد وارد شدن به این حوزه را دارد این است که قبل از شروع این حرفه، حتما به جنبه‌های مختلف به ویژه اقتصادی این امر نگاه کند و بعد با آگاهی کامل برای انتخاب این هنر به عنوان شغلی برای امرار معاش یا صرفا هنری برای علاقه خود تصمیم بگیرد چرا که امروزه توجه نکردن به این موضوع تبدیل به چالشی در این حوزه شده است.
صالح مدرس‌زاده، فعال حوزه کتاب و کتابخوانی، متولد ۱۳۷۳ در اصفهان است که مدرک کارشناسی ارشد در رشته حقوق دارد اما چند سالی است که در مشهد فعالیت‌های حوزه معرفی و مشاوره کتاب خوب را کلید زده و این مسیر مورد استقبال مخاطبانش قرار گرفته است؛ این جوان، فعال حوزه کتاب از تابستان ۱۳۹۸ است که در مشهد به همراه تعدادی دیگر از فعالان و علاقمندان در این زمینه شروع به کاری با عنوان مشاوره و ارسال کتاب‌های مناسب و جذاب به مردم کرده است. در حال حاضر بیش از 30 هزار مخاطب در فضای مجازی دارد که این امر بهانه‌ای برای گفتگو با وی شد.
-از ایده و شکل‌گیری این مدل معرفی کتاب بگویید.
از تابستان سال ۱۳۹۸ فعالیت‌هایی در راستای توزیع کتاب‌های برجسته و شاخص در بازار به صورت حرفه‌ای و در قالب اصلی مشاوره کتاب شروع کردیم. مشاوره کتاب به معنی این است که ما بستری را برای انتخاب راحت مخاطب برای خرید و مطالعه کتاب‌های خوب و برجسته فراهم می‌آوریم تا آنها برای انتخاب هرچه راحت‌تر کتاب‌های مورد نظر با سلایق‌شان دست به خرید و مطالعه بزنند. مشاوره و ارسال کتاب که فعالیت اصلی مجموعه ماست به وسیله صفحاتی در بستر فضای مجازی، پلی برای ارتباط بدون واسطه و سریع‌تر ما و مخاطب است.
-در چه گسترده جغرافیایی فعالیت دارید؟
این فعالیت‌های فرهنگی و معرفی و مشاوره کتاب در سراسر کشور در حال پیگیری است که می‌توان گفت به طور متوسط ۷ درصد مخاطبان ما مشهدی و ۶۰ درصد از شهر تهران هستند. مهم‌ترین بخش این فرآیند، مشاوره و ارسال، برای مناطق محروم کشور و روستاهایی است که مردم آنها، دسترسی محدودی به فضای فرهنگی و مطالعاتی دارند.
-گویا مخاطبان و مشتریانی در خارج از کشور هم دارید.
بله، غیر از این آمار کشوری، ما برای مردم خارج از ایران از جمله آلمان، استرالیا، لبنان، سوئد و ... هم در حال مشاوره و ارسال کتاب هستیم.
-در مجموع چه تعداد مشتری ثابت و متغیر در فضای مجازی دارید؟
مهم‌ترین راه ارتباطی مشتریان، صفحه شخصی من است که در بستر فضای اینستاگرام، ۳۰ هزار دنبال‌کننده دارد و کانال‌های ارتباطی ما در دیگر بسترهای فضای مجازی، تا ۳ هزار دنبال کننده دارد که همین تعداد، آمار مشتریان ثابت و متغیر ما هستند.
-به عنوان یک فعال حوزه کتابخوانی، وضعیت مطالعه را در کشور چطور می‌بینید؟
با توجه به سخن مقام معظم رهبری، کتاب خوب در جامعه ما بسیار است و در این زمینه پیشرفت خوبی داریم، اما مسئله اصلی ما، غبارزدایی از فرایند توزیع کتاب است. اگر فرایند توزیع کتاب و فعالیت‌های فرهنگی در جامعه بهبود پیدا کند و افراد به دنبال تفریح سالم باشند، انحرافات جامعه رو به کاهش می‌رود و بسیاری از کج‌روی‌ها را نمی‌بینیم. این امر توزیع گسترده نباید منحصر به مراکز بعضی از استان‌ها باشد و باید بسترهایی برای روستاها و شهرستان‌ها به منظور دسترسی بیشتر به همه کتاب‌ها به وجود آید. در کل جامعه ما از نظر مطالعه کتاب در وضعیت خوبی است اما نه مطلوب؛ چرا که سرانه مطالعه کشور ما در مقایسه با سایر کشورها در وضعیت نسبتا خوبی قرار دارد، اما با توجه به ظرفیت‌هایی که در کشور وجود دارد، انتظاری که از جامعه خود برای بیشتر شدن سرانه مطالعاتی داریم، بیشتر از شرایط فعلی است.
-سالانه چند جلد کتاب را به فروش می‌رسانید؟
به طور میانگین می‌توان گفت در سال حدود ۲۰ هزار جلد فروش کتاب در موضوعات مختلف داریم.
-معمولا کتاب‌هایی که به مخاطبان معرفی و پیشنهاد دارید، در چه سبک و چه نوع موضوعاتی است؟
ما در ابتدا کتاب‌هایی با موضوعات مورد سلیقه خود را در مجموعه موجود کردیم و به تدریج کسانی که سبک کتاب‌های موجودی ما را می‌پسندیدند، به ما برای مشاوره و خرید مراجعه کردند؛ در حال حاضر موضوعاتی که بیشتر مورد پسند مشتریان است، کتاب‌های داستانی و رمان‌های مذهبی، سیره شهدا، تاریخ انقلاب اسلامی و … است که بیشترین فروش را در بین دیگر موضوعات در قسمت مشاوره و خرید به خود اختصاص داده است.
-این فعالیت، آورده‌های مالی و اقتصادی مطلوبی دارد یا صرفا یک کار فرهنگی است؟
این فعالیت‌ها در حوزه کتاب و کتابخوانی برای ما درآمد اقتصادی مطلوبی دارد که تقریبا همه ما مخارج اصلی و شخصی خود را از این مجموعه تامین می‌کنیم. این فعالیت همزمان کار فرهنگی است که هم فرهنگ‌سازی در جامعه و هم بُعد اقتصادی حوزه کتاب را به دنبال دارد.
-از نظر شما مهم‌ترین مؤلفه در گرایش به نوشتن و خواندن در افراد چیست؟
مهم‌ترین شاخص در فضای ترغیب‌شدن افراد به سمت کتابخوانی، جذابیت در نوع داستان و قلم نویسنده یک کتاب است. فعالیت ما هم بیشتر بر این دسته از کتاب‌هایی است که این خصوصیات را دارا هستند و تمرکز بر این نکته، روز به روز مخاطبان را برای خواندن کتاب‌های جذاب و خوب افزایش می‌دهد و کمک کننده به تشخیص سلایق آنها در حوزه کتاب و کتابخوانی است.
-به نظر شما نویسندگی و شاعری شغل محسوب می‌شود؟ این حرفه ذاتی و ارثی است یا آموختنی؟
ماهیت اصلی نویسندگی و شاعری، هنری بودن این حوزه است؛ به این معنا که از توانمندی و مهارت افرادی که وارد این فضا می‌شوند به عنوان یک هنر یاد می‌شود که می‌توان با استناد به آمارهای به دست آمده گفت که از هر چهار نفر، یک نفر دارای این توانمندی است که البته افراد کمی این مهارت را در عمل به کار می‌برند.
البته عده‌ای از افراد از این توانمندی به عنوان شغل و پیشه استفاده می‌کنند و عده‌ای دیگر هم دلی بودن را در کار خود بیشتر می‌پسندند تا منبعی برای درآمد. در بحث ارثی‌بودن یا آموختنی بودن این امر هم می‌توان گفت که هر دوی این شاخص‌ها در نویسنده یا شاعر شدن شخص تاثیرگذار است؛ چرا که افراد کمی هستند که کاری را بدون آموختن کافی در نوع خودش به بهترین صورت انجام دهند و حتما نیازمند فرا گرفتن روش و مهارت‌های آن هنر هستند. مهم‌ترین رکن ارثی بودن این مسئله هم به علاقه شخصی افراد برمی‌گردد.
-توصیه شما به افرادی که می‌خواهند وارد حرفه نویسندگی شوند، چیست؟
توصیه جدی بنده برای شخصی که قصد وارد شدن به این حوزه را دارد این است که قبل از شروع این حرفه، حتما به جنبه‌های مختلف به ویژه اقتصادی این امر نگاه کند و بعد با آگاهی کامل برای انتخاب این هنر به عنوان شغلی برای امرار معاش یا صرفا هنری برای علاقه خود تصمیم بگیرد چرا که امروزه توجه نکردن به این موضوع تبدیل به چالشی در این حوزه شده است.
نظر شما