خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)-محمد تفرشی: کتاب «ضرورت تئاتر»؛ هنر تماشا کردن و تماشایی شدن نوشته پال وودراف با ترجمه بهزاد قادری از سوی انتشارات بیدگل منتشر شد.

تئاتر، این هنر تفاوت و تکرار، هربار زندگی را به صحنه می‌برد و هربار به شکلی متفاوت از شب و روز پیشین و درعین‌حال تکرار قسمی از زیستن است که در انگاره‌ی اول همانی به نظر می‌رسد که پیش‌از‌این اجرا کرده‌ایم یا دیده‌ایم. ازهمین‌رو ما در تئاتر هم تماشا می‌کنیم هم تماشا می‌شویم و اگر تئاتر را از اجتماع انسانی بگیریم، آن جامعه هیچ‎گاه توان گفت‌وگو را به دست نخواهد آورد.

اگر امروز می‌دانیم که افلاطون در ضیافت و دیگر مکالمات سقراطی، تئاتر را به بستری مبدل می‌کند برای اوج گفت‌وگوی فلسفی و از درون این گفت‌گو است که به زعم او حقیقت ظهور می‌کند، تئاتر همان ضرورتی می‌شود که هر جامعه‌ی انسانی برای فهم متقابل آدم‌هایش و رسیدن به وضعیتی دموکراتیک به آن نیازمند است.

پال ودراف در «‌ضرورت تئاتر؛ هنر تماشا کردن و تماشا شدن» دست بر همین نکته‌ اساسی گذاشته و به آن از منظر یک ضرورت زیستن زندگی می‌نگرد، هنری که اخلاقی‌ست و رخدادمحور. اگر سقراط تا پای مرگ در آتن ماند و حاضر به ترک آن به قیمت زنده ماندنش نبود و حاضر نبود دست از گفت‌وگو هم بکشد، بنیان رادیکال تفکری را هویدا می‌کرد که بر گفت‌وگو، تماشایی شدن و تماشا کردن نهفته بود. ضرورت تئاتر با همین انگاره پا را از این هم فراتر گذاشته و گستره‌ی عظیم حضور تئاتر در لحظه‌لحظه‌های زیست اجتماعی انسان را نمایان کرده و تحلیل می‌کند.



بزرگ‌ترین دستاورد افلاطون در ضیافت این است که پایگاه تئاتر به مثابه هنری ویژه گروهی خاص را متزلزل می­‌کند. شاید در فرهنگ نوشتاری یونان او از نخستین کسانی باشد که زندگی را سراسر صحنه تئاتر می­‌داند.

اینک وُدراف در ضرورت تئاتر یکبار دیگر از همین زاویه به تئاتر می­‌نگرد. او تماشا­ی دیگران و تماشایی‌­کردن خود را هنر و نوعی کارورزی در زمینه رشد دموکراسی می‌­داند، به معنایی همان کاری که سقراط در خیابان­‌های آتن می­‌کرد. در عین حال، وُدراف تماشای دیگران و تماشایی‌کردن خود را هنری می‌­داند که، از راه پرورش منش انسان، با علم اخلاق پیوند نزدیکی دارد.

ضرورت تئاتر پاسخی‌ست‌‌ به اتهام افلاطون علیه وجه تقلیدی هنر که در تئاتر خیلی به چشم می­‌آید؛ هنری که، به عنوان یک رخداد، در همه صحنه­‌های زندگی مانند عروسی، فوتبال، و تئاتر هنری حضور دارد.

پال وودراف، استاد دانشگاه و نویسنده‌ای آمریکایی است. وودراف در نیوجرسی به دنیا آمد و در پنسیلوانیا بزرگ شد. او ابتدا به دانشگاه پرینستون رفت و سپس برای ادامه تحصیل در کالج مرتون در دانشگاه آکسفورد حضور یافت. وودراف، استاد فلسفه هنر دانشگاه تگزاس در شهر آستین است.