به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، سوره مائده شامل موضوعات مهمی از قبیل ولایت و رهبری، رد عقیده تثلیث، وفای به عهد و پیمان‌ها، گواهی دادن به عدل، تحریم قتل، احکام خوردنی‌ها، احکام وضو، غسل و تیمم سفارش به عدالت اجتماعی، احکام وصیت، قصاص، سرقت و زنا میباشد. از آن جایی که از آخرین سوره‌های نازل شده است و با آغاز سوره جمله «وفوا بالعقود» اشاره به انجام و وفای به همه تعهدها دارد.

سبک و سیاق آیات بیانگر اخذ پیمان بزرگی از مسلمانان است و اساسأ چینش و چیدمان آیات و بیان برخی از مسائل در خصوص پیمان‌هایی که از امت‌های سابق گرفته شده همه در طول پیمان یکی از مهم‌ترین پیمان هاست که همان پیمان ولایت است. اما در خصوص شأن نزول این سوره باید گفت: این‌گونه نیست که همه سوره‌ها برای خود تنها یک شأن نزول داشته باشند بلکه ممکن است یک سوره مشتمل بر آیاتی باشد که هر یک از آیات دارای شأن نزولی جداگانه باشد چنان که ممکن است سوره‌ای تنها دارای یک شأن نزول باشد.

 اسلام به عنوان کامل‌ترین دین توحیدی برای جزء جزء زندگی بشر برنامه‌ای کامل و مدون دارد که این برنامه‌ها در قالب اصول و فروع تنظیم و ابلاغ شده است. به دیگر معنا، دین اسلام مانند خیمه‌ای است که اصول و فروع آن ستون‌های این خیمه را تشکیل می‌دهند و قرآن به عنوان کتاب قانون زندگی، در بردارنده همه این ارکان است. در میان سوره‌های قرآنی سوره مائده، سوره‌ای است که به روشنی و زیبایی در کنار نقل حکایات امم پیشین، به این ارکان پرداخته است.

تحقیقات و تفسیرهای فراوانی در حوزه علوم قرآنی توسط علما و محققان بزرگ مانند نجم‌الدین طبرسی در تفسیر مجمع البیان، علامه طباطبایی در تفسير الميزان، علی‌بن‌ابراهیم قمی در تفسیر معروف به تفسیر ۔ قمی، جلال‌الدین ابوبکر سیوطی در تفسير الدر المنثور و غیر آن نگاشته شده است اما این که محققی بحث اصول و فروع دین را از سوره مائده استخراج و در ابعاد مختلف علمی از جمله کلام، تفسیر، روایت و تاریخی مورد بحث قرار دهد، مشاهده نشده است. از این رو این کتاب به عنوان پژوهشی نو در حوزه تفسیر به منظور شناخت بیشتر ارکان دین از دل آیات قرآنی به استخراج آیاتی که به هر یک از اصول و فروع پرداخته، می‌پردازد.

طبیعی است که رجوع به قرآن و شناخت احکام دین در کنار مراجعه به روایات اهل بیت (ع)، عدم گمراهی در سیر تکامل الهی را به دنبال داشته و از گناه بزرگ تفسیر به رأی مصونیت می‌بخشد. در این کتاب ضمن تشریح و تبیین مدعا، به فراخور نیاز، برخی از حوادث تاریخی را که مربوط به آیات مورد تفسیر است مورد اشاره قرار خواهد داد.

ذکر این نکته علمی نیز لازم است که مراد از اصول پنجگانه اصول مذهب است زیرا اصول دین که همه فرق و ادیان توحیدی به آن اعتقاد دارند سه اصل توحید، نبوت و معاد است و در اصل عدل و امامت از معتقدات مذهب تشیع می‌باشد.

در «مقدمه» این کتاب آمده است: «اصول دین پایبندی و اعتقاد به ارکانی را گویند که عدم اعتقاد به هر یک از آن، انهدام بنای دین را به دنبال خواهد داشت و نتیجه آن کفر و ارتداد خواهد بود. از نگاه همه شرایع آسمانی اعتقاد به وحدانیت خدا و نبوت پیامبران الهی و نیز روز رستاخیز از اصولی است که هر معتقد به شریعت الهی باید آن را پذیرا باشد. این اصول که اصول اعتقادی است در حقیقت وجه تمایز انسان بی‌دین و انسان متدین است. باور به مجموعه این اصول را ایمان گویند. به این شکل که اعتقاد از ماده عقد به معنای گره خوردن است و آنگاه که این اصول و باور به آن با جان گره بخورد اعتقاد شکل می‌گیرد. اما مذهب حقه تشیع علاوه بر آنکه به سه اصل یادشده مشترک همه ادیان و مذاهب توحیدی معتقد است دو اصل امامت و عدالت را نیز اعتقاد و آن را اساس تشکیل شاکله ایمان، همطراز با سایر اصول می‌داند. این فصل به بررسی و شناسایی پنج اصل اعتقادی شیعه با نگاه به سوره ی مائده همراه با بحثی کلامی و روایی می‌پردازد.»

کتاب «تجلی دین در سوره مائده» به‌اهتمام زین‌العابدین گلایری‌بابل‌کناری نگارش شده و از سوی نشر فجر صادق در 140 صفحه و با قیمت 48000 تومان روانه بازار نشر شده است.