به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در ایلام، در راستای نگهداری و حفظ و اشاعه میراث شفاهی و ادبیات عامه، نشر «باشور» اقدام به انتشار مجموعه لالایی‌های لَکی با عنوان «لاوه لاوه» سروده «مجتبی کارخواهی» کرده است.

این کتاب 12 صفحه‌ای در 500 جلد با تصویرگری آمنه پورخلیل طراح و تصویرگر کتاب کودک اخیرا چاپ و منتشر شده است.
 
لالایی‌ها یکی از قدیمی‌ترین و کهن‌ترین نغمات موسیقی‌اند و به عنوان بخشی از میراث ادبیات‌ شفاهی عمری به درازای عمر انسان دارند و پیام‌آور دردها، آرزوها، امیدها، باورها و اعتقادات مادران است که با کودکان خردسال شان در میان می‌گذارند. لالایی‌ها کارکردها و قابلیت‌های بسیاری در انتقال بسیاری از مفاهیم اجتماعی، روانی، رفتاری، فرهنگی و... دارند.
 
لالایی‌های هر قوم و تبار و منطقه جغرافیایی، ویژگی‌های خاص خود را دارند. هر چند ممکن است اشتراکاتی جزیی هم در لابه‌لای برخی از اصول آن پیدا کرد. لالایی‌های مناطق غرب کشور، مفاهیمی همچون: دلاوری و سلحشوری، جنگ و مبازره، شکار، نیایش و طلب از خداوند، آرزوی پسردارشدن، شوهر دادن دختر، خواستگاری، ازدواج پسران با خانواده‌های متمول و... در خود نهان و آشکار دارند که بر لبان مادران جاری می‌شود.
 
موقعیت‌هایی چون: کشاورزی، دامداری و کار در مزرعه، شرایط اقلیمی، کوهستان‌ها، دشت‌ها، جنگل‌ها، باغ‌ها و... در تولید محتوای لالایی‌ها مؤثر بوده است. جادویی که در کلام و بیان شیرین مادران لالایی‌گو، جاری است، جنبه‌ای بسیار خاص و ویژه دارد و این موهبت خداوندی تنها متعلق و منحصر به «مادر» است.

این اثربخشی و جادوی پر از آرامش و خواب، همچون آلبومی از تصاویر مختلف و متعدد است که مادر آن را هر روز و شب و هر لحظه به تناسب موقعیت‌های پیش آمده، ورق می‌زند و آرزوها و امیدها و خواسته‌ها و دعاهایش را با کودک خردسالش در میان می‌گذارد.

 

ادبیات شفاهی، میراث و شناسنامه هر قوم و ملت است و تمام مردم آن سرزمین، صاحب و میراث‌دار آن هستند و هیچکس به طور انحصاری مالک و صاحب ادبیات شفاهی نیست. با توجه به اینکه در طول تاریخ و گذر زمان امکان فراموش شدن و از یاد رفتن بخش‌هایی از این گنجینه غنی و ارزشمند وجود دارد، بر تمام اهل قلم و نویسندگان و پژوهشگران واجب است که در اندازه توان مقدور، در نگهداری و ضبط و گردآوری بخش‌هایی از این میراث بزرگ و شفاهی همت یازند و در صورت امکان منتشر کنند.

بی‌شک انتقال میراث شفاهی در قالب کتاب، برای نسل‌های آینده، کاری بسیار لازم و مهم و کارآمد و راهی برای ماندگاری و جاودانه کردن بخش‌هایی از ادبیات عامه است، زیرا این سند و هویت ارزشمند را از نسل‌های قبل و گذشته تحویل گرفته‌ایم و بر ما واجب است که امانتدار خوبی باشیم و در انتقال صحیح و موثر به فرزندان و نسل‌های فردا همت و تلاش وافر کنیم.

اقدام مؤلف و ناشر در این راستا ستودنی است که بخشی از میراث معنوی ادبیات شفاهی مناطق کُرد زبان در قالب کتابی رسمی ثبت و ماندگار شده است.
 
مجتبی کارخواهی متولد سال 1360 است و پیشتر از او مجموعه شعر لکی «مەلۊچک زەردە» (گنجشک زرده) برای کودکان در سال 1398 چاپ و منتشر شده بود.