حسن محدثی، عضو هیات علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) از پایان تالیف کتاب «دین و شادی»‌ خبر داد و گفت: تحقیقات متعددی درباره رابطه دین و شادی انجام شده که نشان می‌دهد دین تاثیرات مثبتی در زندگی فردی و اجتماعی افراد دارد.
 
وی ادامه داد: در این کتاب تلاش من این است که به آموزه‌هایی بپردازم که نشان می‌دهد در فرهنگ تشیع پتانسیل‌هایی وجود دارد که مانع از شادی است. البته آموزه‌های اسلام و رفتار پیامبر این‌گونه نیست بدین معنی که در فرهنگ قرآنی و رفتار پیامبر ما عناصر ضدشادی نمی‌بینیم اما بعدها به دلیل تحولاتی که به وجود آمد در فرهنگ دینی عناصری اضافه شد که مانع از شادی شده است.
 
محدثی با بیان اینکه طی قرون مختلف از دو طریق درونی و بیرونی شادی مردم کنترل می‌شود، افزود: طی قرن‌ها از طریق کنترل درونی در مردم شادی کمتر شده است بدین معنی که در مردم این نگرش به‌وجود آمده که اگر شادی کنند و زیاد بخندند اتفاق بدی برایشان می‌افتد و فکر می‌کنند که چنان چه شادی کنند نیروهای الهی بلایی به سر آن‌ها می‌آورند. من در این کتاب در مصاحبه با اقشار مختلف جامعه اعم از دانشجویان، خانواده‌ها و... این گزاره را بررسی کردم و متوجه شدم که اغلب مردم ایران از اینکه زیاد بخندند نگران هستند و سعی می‌کنند شادی خود را از طریق درونی کنترل کنند. جوری القا کرده اند که گویی خداوند یا نیروهای الهی مترصد این هستند تا بعد از خندیدن ما را تنبیه کنند.
 
وی تاکید کرد: این در حالی است که چنین چیزی در دین وجود نداشته اما در طی قرون به مردم القا شده است و برخی از این کنترل‌ها به واسطه احادیثی صورت گرفته که بعضا معتبر نیستند بنابراین یکی از بحث‌های من در این کتاب پرداختن به همین احادیثی است که پشتوانه معتبری ندارد اما منجر به انتقال این خوی در روحیات مردم شده است.
 
این مدرس جامعه‌شناسی در بخش دیگری از سخنانش به کنترل بیرونی شادی در مردم اشاره کرد و افزود: از سوی دیگر در فقه شیعی آموزه‌هایی وجود دارد که محمل‌های شادی را تحریم می‌کند به طور مثال احکامی که درباره موسیقی یا دست‌زدن در جشن‌های ملی و عمومی وجود دارد به نوعی مانع از شادی می‌شود. بنابراین بسیاری از این احکام در دین تحریم شده است و به‌نوعی از طریق کنترل بیرونی شادی را در مردم کنترل می‌کند و مانع از محمل‌های شادی می‌شود.
 
محدثی تاکید کرد: تمامی مسایل موجود آن چیزی است که در دین موجود اسلام وجود دارد و نه آن چیزی که در صدر اسلام وجود داشته است. بنابراین ما باید شرایط موجود را نقد کرده و به سمت تجدیدنظر برویم. مساله دیگر میزان ماه‌های عزاداری در فرهنگ شیعی است که سبب شده شادی کمتر وجود داشته باشد. حتی ماه رمضان که در کشورهای عربی ماه شادی است در کشور ما اغلب شاد نیست.
 
وی ادامه داد: پیامبر اکرم(ص) همواره تاکید داشتند در مرگ عزیزانتان هم عزاداری را گسترش ندهید بنابراین ما هم نباید عزاداری‌های طولانی داشته باشیم. مساله دیگر این است که در بسیاری از بخش‌های کشور فرهنگ سوگواری نیز وجود دارد. به طور مثال در میان برخی اقوام این فرهنگ بسیار آسیب‌زاست و حتی منجر به افسردگی افراد می‌شود. در مصاحبه‌ای که من با برخی اقوام داشتم متوجه شدم که در یکی از این قوم‌ها مردم بعد از مرگ عزیزانشان حتی تا 5 و 6 ماه به هیچ سفری نمی‌روند و در هیچ جشن و شادی شرکت می‌کنند.
 
به گفته محدثی، وقتی این فرهنگ سوگ محلی با فرهنگ سوگ دینی در می‌آمیزد فرهنگ عجیبی از ماتم را ایجاد می‌کند که می‌تواند شادی را به صورت کامل از بین ببرد.
 
این مدرس جامعه‌شناسی گفت: تلاش من در این کتاب این بوده که این فرهنگ را نقد کنم و البته بازنگری من مبتنی بر مصاحبه‌های مستند بوده است.
 
محدثی در پایان از نگارش کتاب دیگری با عنوان «عیار جامعه‌شناسی در بوته نقد: چهار نقد به فرامرز رفیع‌پور» خبر داد و گفت: این کتاب اثر مشترک من و عباس عبدی است و که بعد از یکسال توانسته مجوز کسب کند و در آن آثار فرامرز رفیع‌پور جامعه‌شناسی ایرانی نقد شده است و به زودی روانه بازار نشر می‌شود. همچنین کتاب دیگر من با عنوان «روایت ایرانی جامعه‌شناسی دین» مشتمل بر دو جلد منتشر خواهد شد که جلد اول آن شامل مبانی مجوز گرفته است و جلد دوم نیز که شامل بینش و نظریه‌هاست در انتظار مجوز است و به‌زودی چاپ می‌شود.