به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) هفتمین کتاب از مجموعه مشاهیر نشر کتاب ایران با عنوان «میرمحمدعلی شیرازی» نوشته محمدجواد احمدنیا از سوی انتشارات موسسه خانه کتاب به چاپ رسید.
مجید غلامی‌جلیسه، مدیر عامل موسسه خانه کتاب در مقدمه این کتاب می‌نویسد: «نشر کتاب در ایران با سابقه‌ای دویست ساله از جمله صنوف تأثیرگذار فرهنگی است که نقش پررنگی در دوره‌های مختلف زمانی و در عرصه‌های گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... داشته و دارد. اما مایه تأسف است که هیچ‌گاه این نقش پررنگ آن‌گونه که باید ظهور و بروز نداشته و کمتر بدان پرداخته شده است.
تعداد کتاب‌هایی که به معرفی ناشران و فعالیت‌های آنها می‌پردازد بسیار کم و محدود است و اطلاعات ما از ناشران در دوره‌های مختلف بسیار اندک. انتشار موفق مجموعه مشاهیر کتابشناسی معاصر ایران که به یاری نویسندگان عزیز و همت استاد بزرگوار سید فرید قاسمی به انجام رسید؛ انگیزه‌ای شد که این سلسله در دیگر حوزه‌های مرتبط با کتاب استمرار پیدا کند. امروزه با افتخار شاهد انتشار مجموعه‌ای با نام مشاهیر نشر کتاب ایران هستیم، باشد که سرآغازی برای تحقیق و پژوهش در این حوزه شود و امکانی فراهم آورد برای معرفی نقش ناشرانی که هر یک سهم بسزایی در توسعه فرهنگ این مرز و بوم داشته‌اند.»
میرمحمد علی شیرازی کیست؟
میرمحمدعلی شیرازی (1250ـ1320ق) در شیراز متولد شد و در تهران به کار کتابفروشی پرداخت و تحصیلات حوزوی را پشت سر گذاشت. او انتشارات و کتابفروشی اسلامیه را در تیمچه حاجب‌الدوله تأسیس کرد و جزو اولین ناشرانی بود که به چاپ سنگی پرداخت. کتابفروشی او بعدها به خیابان باب همایون و سپس به بوذرجمهری منتقل شد. انتشارات اسلامیه، که بیشتر به چاپ کتاب‌های مذهبی اشتغال داشت، پس از میرمحمدعلی شیرازی توسط فرزندان او (با شهرت کتابچی) اداره شد و همچنان نیز به کار خود ادامه می‌دهد.
میرمحمدعلی شیرازی در طول زندگی حرفه‌ای خود همواره مسیری ثابت و بابرنامه را دنبال کرد، و با پایه‌گذاری مجموعه بخش‌های مختلف تولید و نشر کتاب، تحت عنوان «اسلامیه»، میراثی نام‌آشنا از خود به جا گذاشت.
انتشارات و کتابفروشی اسلامیه
کتابفروشی و انتشارات اسلامیه، که از عصر قاجار سابقه فعالیت دارد، از معروف‌ترین کتابفروشان و ناشران خصوصی در تهران است، که فعالیت‌های خود را در زمینه نشر آثار مذهبی آغاز کرد و ادامه داد. این‌گونه ناشران، قرآن کریم، ادعیه، شماری از منابع درسی حوزه‌های علمیه و منابع اعتقادی شیعی را منتشر می‌ساختند.
بر اساس خاطره‌ای از مرحوم حاج سید محمود کتابچی، که در میان خاندان کتابچی مورد توافق است، او روایت می‌کند که کتابفروشی پدرش در تیمچه حاجب‌الدوله از چنان اعتبار و شهرتی برخوردار بوده که او خود در هنگام کودکی شاهد بوده که ناصرالدین شاه شخصاً برای خرید کتاب به حجره میرمحمدعلی شیرازی مراجعه می‌کرده است.
نخستین محل متمرکز کتابفروشان و ناشران در تهران، تیمچه سرپوشیده حاجب‌الدوله بود که بعداً به تیمچه کتابفروش‌ها هم معروف شد، و علاوه بر کتابفروش‌ها و ناشران، کاغذفروش‌ها و صحاف‌ها و فروشندگان لوازم تحریر و عمل‌آورندگان کاغذ نیز در همین بازار به کسب اشتغال داشتند.
به گفته شادروان محمدعلی ترقی، کتابفروشانی که بعضی از آنها ناشر و برخی تاجر و واردکننده کتاب هم بوده‌اند، در آن تیمچه تمرکزیافته و میرمحمدعلی شیرازی نیز از ناشران تأثیرگذار آن تیمچه بود.
میرمحمدعلی شیرازی اثری از خود به یادگار نگذاشت، اما در عوض بیشتر زندگانی خود را صرف چاپ و نشر آثار مذهبی و همچنین فرهنگ کتابخوابی در روزگار خود کرد. این سلوک او از آنچنان عمقی برخوردار بود که سبک و سیاق و نوع نگاه او به کتاب، سالیان درازی است که همچنان در میان اعضای خانواده او جاری است، و آنان نیز برای ادامه این مسیر از هیچ تلاشی مضایقه نکرده‌اند و چراغ کتابفروشی و نشر او را همچنان روشن نگاه داشته‌اند.
فهرست آثار این انتشارات باید زیر دو شاخه مورد بررسی قرار داد: نخست کتاب‌هایی که در دوره مرحوم میرمحمدعلی شیرازی و توسط او منتشر شدند، و دیگر کتاب‌های مذهبی و ادبی و آموزشی که پس از ایشان توسط بازماندگان او چاپ و انتشار یافتند.
هفتمین کتاب از مجموعه مشاهیر نشر کتاب ایران با عنوان «میرمحمدعلی شیرازی» نوشته محمدجواد احمدنیا با شمارگان هزار نسخه در 48 صفحه به بهای پنج هزار تومان از سوی انتشارات موسسه خانه کتاب در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.
جمعه ۲۸ اسفند ۱۳۹۴ - ۰۸:۰۰
نظر شما