به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست «مسائل فناوری اطلاعات در کتابخانهها و مراکز اطلاع‌رسانی» شنبه 16 آبان‌ماه در حاشیه نخستین روز از کنگره سالانه متخصصان علوم اطلاعات ایران با حضور مهندس حسن باقری، برنامه‌نویس‌ارشد، مهندس فاطمه شبیری، راهبر برنامه کتابداری مرکز انفورماتیک دانشگاه تهران، مهندس بهرام نجفی، برنامه‌نویس ارشد شرکت نوسا و محمد نعیم‌آبادی، راهبر وبسایت کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی در تالار قلم کتابخانه ملی برگزار شد.
رفتار فست‌فودی کاربران کتابخانهای
بهرام نجفی، برنامه‌نویس ارشد شرکت نوسا در این نشست با طرح پرسشی درباره رضایت کاربران از نرمافزارهای کتابخانهای اظهار کرد: چرا احساس رضایت از تلاش‌های نرم‌افزاری کاهش پیدا کرده است؟ به نظر می‌رسد کاربر از نرم‌افزار‌هایی که برای او ساخته نشده، استفاده می‌کند.
وی با توصیف اخلاق کاربران با استفاده از تعبیر فناوریهای اطلاعات به فست‌فود فرهنگی ادامه داد: کاربران نرمافزارهای کتابخانهای هیچ‌گونه اخلاق مشخصی برای دریافت اطلاعات ندارند و به نوعی به رفتار فست فودی دچارند؛ البته باید توجه داشته باشیم که اگر ما این فست‌فود را تهیه نکنیم، کاربران از کانال‌های مجاز و غیرمجاز دیگر نیاز‌های خود را تأمین می‌کنند. چگونه می‌توانیم فست‌فود را در قالب‌های جدید مانند تلفن همراه تولید کنیم؟ گاهی باید از قالب‌های کلاسیک متنی برای حرکت در مسیر‌های جدید خارج شویم.
نجفی افزود: قالب کلاسیک ارائه اطلاعات باید تغییر کند، در غیر این صورت کاربران ما را ترک می‌کنند. باید به پرسش «چگونه می‌توانیم کاربر را سریع به اطلاعات دلخواهش برسانیم؟» توجه کنیم.
کتابدار‌ها به شرکت‌های تولید نرم‌افزار ایده بدهند
باقری، برنامه‌نویس ارشد نیز ضمن ارائه تعریفی از مفهوم فناوری اطلاعات گفت: یکی از مشکلات عمده در بهره‌گیری از فناوریهای کتابخانهای، انتقال این فناوری‌ها بدون دانش استفاده از آن‌هاست؛ مشکلی که ممکن است از سوی کتابدار یا کاربر باشد که دانش لازم در این حوزه را کسب نکرده است.
وی با اشاره به لزوم ارتباط کتابدار‌ها با شرکت‌های تولید فناوری کتابخانهای افزود: ایده‌ها باید از سوی کتابدار‌های آگاه به شرکت‌های تولید فناوریهای کتابخانهای منتقل شوند.
بدون قصد جسارت، کار به کاردان سپرده نشده است!
فاطمه شبیری، راهبر برنامه کتابداری مرکز انفورماتیک دانشگاه تهران به‌عنوان دیگر سخنران این نشست تخصصی اظهار کرد: در حوزه نیروی انسانی با چند دسته مشکل روبه‌رو هستیم؛ نخست این‌که متأسفانه در کتابخانه‌های دانشگاهی نیروی غیرمتخصص وارد حوزه فهرست‌نویسی شده است. اطلاعات جمع‌آوری شده از سوی این عده به اصطلاح دیتای کثیف‌اند که وارد سیستم شده و موجب اشکالات متعدد مانند بی‌استفاده شدن نرمافزارهای جدید می‌شوند.
وی ادامه داد: دومین موضوع، درباره نیروی انسانی و نرمافزارهای کتابخانهای نیاز به بازآموزی کتابدار‌ها دارد تا شرکت‌ها خواسته‌های خود را به فضای کتابخانهای منتقل نکنند. کتابدار نباید منتظر باشد که نرم‌افزار چه چیزی برای وی می‌آورد. تبادل نظر کاربر با کتابدار اعم از دانشجو و اعضای هیأت علمی نیز بااهمیت است.
شبیری با اشاره به کاهش چشمگیر آمار امانت کتاب تخصصی در دانشگاه‌‌ها گفت: نتیجه یک پژوهش در سطح دانشگاه نشان می‌دهد که میزان امانت کتاب در مقایسه با پنج سال گذشته بسیار کاهش پیدا کرده و به دو سوم رسیده است. مدیریت کتابخانهها نیز در این بررسی قابل توجه است. بدون قصد جسارت به مدیران کتابخانه‌های دانشگاهی باید بگویم در چند سال گذشته کمتر شاهد بوده‌ایم که کار به کاردان سپرده شود.
استفاده از خدمات دیجیتال پول می‌خواهد
محمد نعیم‌آبادی، راهبر وبسایت کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نیز در این نشست عنوان کرد: امروزه همه اطلاعات کتابخانهای به صورت of line قابل عرضه در گوش‌های همراه است و از سوی دیگر این اطلاعات تحت وب نیز قابل دسترس هستند. کاربر می‌تواند از طریق شبکه‌‌های اجتماعی نیز اطلاعات موردنیاز خود را داشته باشد. کاربر می‌تواند از فضای مجازی برای تمدید کتاب استفاده کند.
وی افزود: کتابخانه‌های دیجیتالی یکی از بزرگ‌ترین دستاورد‌های فناوری جدید است. اما باید توجه داشته باشیم که استفاده از خدمات دیجیتال نیاز به بودجه دارد و به‌عبارت دیگر تکنولوژی پول می‌خواهد تا در اختیار کتابخانهها قرار گیرد.
یکشنبه ۱۷ آبان ۱۳۹۴ - ۱۱:۰۷
نظر شما