خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ـ كتابخانه‌ مجلس شورای اسلامی كه سال‌هاست به عنوان يكی از مراكز علمی و فرهنگی معتبر و مهم در پاسداری از ميراث مكتوبِ فرهنگ و تمدن ايران و اسلام در جهان شناخته شده است دارای گنجينه‌هایی كم‌نظير از منابعی است كه بر اعتبار جايگاه آن به عنوان مركزی مهم در بسط و اشاعه تاريخ علم و هنر افزوده است.

تأسیس رسمی کتابخانه‌ای با هدف بنیادینِ حمایت فکری و علمی نمایندگانِ مجلس که از ضرورت‌های اساسی تشکیلِ حکومتِ جدید بود، اگرچه در دوره‌ نخست مجلس با همه‌ عزمی که برای انجام این کار وجود داشت، به‌دلیل مشکلات ناشی از تغییرات اساسی در سیستم حکومتی و مشغله‌های فراوان نمایندگان میسر نشد، اما با مساعی و پشتکارِ برخی نمایندگانِ فرهیخته‌ عضو هیات رئیسه‌ دومین دوره‌ مجلس شورای ملی و با تصویب آیین‌نامه‌ داخلی جدید مجلس شورای ملی در سال 1287 دنبال شد.

 این کتابخانه که در حال حاضر بیش از 510 هزار کتاب چاپی، 24 هزار کتاب خطی، بیش از 41 هزار مجلد نشریه‌ ادواری و میلیون‌ها برگ سند در آن نگهداری می‌شود، نهادی با سابقه‌ نزدیک به یک صد سال است که بخش مهمی از میراثِ ماندگارِ تمدنِ کهنسال و بزرگِ ایرانِ اسلامی را بر دوش می‌کشد.

با توجه به اهمیت کتابخانه مجلس برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به کتاب، مدیریت این کتابخانه از حساسیت بالایی برخوردار است، به همین دلیل «ایبنا» در گفت‌وگو با صاحبنظران و کارشناسان، جویای عملکرد چندین ساله این کتابخانه در دوره‌های مختلف مدیریتی و ویژگی‌های مدیر این کتابخانه شده است. مطلب زیر گفت‌وگوی این رسانه با عبدالکریم جربزه‌دار، نویسنده و پژوهشگر است.
 
عبدالکریم جربزه‌دار، نویسنده، پژوهشگر حوزه تاریخ و ادبیات ایران و مدیر انتشارات اساطیر است. وی در حوزه داستان‌نویسی، شعر کلاسیک و نو قطعاتی داشته و یادداشت‌هایی نیز در حوزه تاریخ و فلسفه ایران دارد. جربزه‌دار در آبان‌ماه ۱۳۹۲ به عنوان خادم پیشکسوت نشر انتخاب شد.
 
جربزه‌دار با بیان این‌که مدیریت کتابخانه مجلس شورای اسلامی مسئولیت و شغلی سهل و ممتنع است، اظهار کرد: مدیر کتابخانه مجلس باید کتابخوان، کتابشناس و اهل قلم باشد. این مسئول باید در حد مقدورات، به مجموعه کتابخانه مجلس اِشراف داشته باشد.
 
این پژوهشگر افزود: مدیر کتابخانه مجلس باید از نیازهای عمومی کتابخانه مطلع باشد و در راستای تأمین آنها گام بردارد چرا که کتابخانه مجلس مرجع معتبری برای اهلی قلم و محققان محسوب می‌شود.
 
این ناشر پیشکسوت با بیان این‌که مدیر کتابخانه مجلس باید به نحو احسن به اهالی کتاب خدمت‌رسانی کند، گفت: در کتابخانه مجلس بخشی به نام بخش «حقوقی و انتشاراتی» وجود دارد؛ مدیر کتابخانه مجلس باید در این قسمت، به صورت هدفمند فعالیت کند، به این معنا که حتما کتاب‌هایی که به حوزه‌‌های ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی مربوط می‌شوند، منتشر کند. همچنین مدیر کتابخانه مجلس باید در ثبت تاریخی وقایع قوه مقننه اهتمام ورزد. در مجموع باید بگویم که مدیر کتابخانه مجلس باید ملا، یعنی انسان باسواد، عالم و دانشمندی باشد.
 
جربزه‌دار در پاسخ به این پرسش که «کتابخانه مجلس از چه جایگاه و ویژگی‌هایی برخوردار است که آن را از سایر کتابخانه‌های کشور متمایز کرده‌اند؟» اظهار کرد: کتابخانه مجلس شورای اسلامی جزو نخستین کتابخانه‌‌های کشور محسوب می‌شود. روزی که این کتابخانه تأسیس شد بزرگان تاریخی مملکت (بزرگانی که تاریخ به نیکی از آنها یاد می‌کند) حضور داشتند. این کتابخانه ترکیبی از دو کتابخانه «مجلس شورای ملی» و کتابخانه «سنا» است؛ مرحوم کیکاووس جهانداری در دوره‌ای، ریاست کتابخانه سنا را بر عهده داشت. کتابخانه مجلس به ویژه بخش کتابخانه سنا به دلیل دربرداشتن کتاب‌های وجین شده، مهم و قابل تأمل در حوزه‌های ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی به زبان‌های فارسی، انگلیسی، عربی، فرانسه، آلمانی و ... بسیار قابل توجه، پُربار و کاربردی است.
 
وی افزود: در مجموع، کتابخانه مجلس شورای اسلامی گنجینه عظیمی از آثار و منابع معتبر است که هر اندازه درباره آن سخن بگوییم باز اندک است و بیان ویژگی‌های آن در چند سطر و مصاحبه نمی‌گنجد.
 
مدیر انتشارات اساطیر در پاسخ به این پرسش که «کتابخانه مجلس چه تفاوتی با کتابخانه ملی دارد؟» گفت: این دو کتابخانه را به هیچ عنوان نمی‌توان با یکدیگر مقایسه کرد چرا که کتابخانه ملی به تناسب وظیفه ذاتی‌اش، مجبور است هر نوشته‌ای و هر سند چاپی را در خود جای دهد. حتی اگر از یک اثر، چند نوبت به چاپ برسد کتابخانه ملی موظف است تمام مجلدهای آن را داشته باشد. کتابخانه مجلس به دلیل داشتن جایگاه ویژه تاریخی خود، چنین جبری را ندارد اما این کتابخانه در حوزه‌های ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی بسیار غنی است.
 
جربزه‌دار در پاسخ به این پرسش که «عملکرد کتابخانه مجلس در دوره‌های مختلف را چگونه ارزیابی می‌کنید؟» گفت: معتقدم کتابخانه مجلس شورای اسلامی در سه دوره اخیر مدیریت‌ها، بسیار خوب عمل کرده است؛ مدیران سه دوره اخیر کتابخانه مجلس همواره به دنبال سرویس‌دهی به اهالی قلم و محققان بودند. این مدیران به‌ویژه رسول جعفریان، در تسهیل دسترسی محققان و علاقه‌مندان به منابع کتابخانه مجلس کوشش بسیار داشتند؛ همین موضوع باعث شده بود که پای محققان، دانشجویان و پژوهشگران به این مجموعه باز شود.
 
وی ادامه داد: احمد جلالی در دوره ریاست کتابخانه مجلس نیز اگر فرصت بیشتری در اختیار داشت، می‌توانست تحولاتی در این مجموعه ایجاد کند چرا که معتقدم در همین مدت کوتاه نیز نمود بیشتری از خود نشان داد. وی موسیقی‌شناس قابلی بود. پس از آن، حجت‌الاسلام سید محمدعلی احمدی ابهری زحمات زیادی متحمل شدند اما رسول جعفریان بیش از این دو شخصیت، در کتابخانه مجلس فعالیت کرد و با کوششی که از خود نشان داد باعث شد نگاه محققان و اهالی قلم به این مجموعه مثبت تر شود. به عبارت دیگر دوره ریاست جعفریان از دوره‌های درخشان کتابخانه مجلس به شمار می‌آید.
 
این پژوهشگر با بیان این‌که مدیریت کتابخانه مجلس مانند دیگر مدیریت‌های فرهنگی باید تثبیت شود به‌گونه‌‌ای که مدیر آن سال‌های طولانی حضور داشته باشد و طرح ارائه دهد و در این مدت حاصل کار خود را ببیند، اظهار کرد: هر مدیری در هر مکان و جایگاهی که قرار می‌گیرد باید پاسخگو باشد؛ معتقدم اگر مدیری خوب کار کرد باید تشویق شود و اگر بد کار کرد باید در قبال کاری که کرده است پاسخگو باشد چرا که تنها در چنین شرایطی، هم امور مربوطه روان‌تر و آسان‌تر انجام می‌شوند و هم کارها با پیشرفت روزافزون مواجه می‌شوند.