خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) شاید شما بخواهید در یک نظر بدانید در طول سال 1393، چه جشنوارههای کتابی در ایران برگزار شده‌است، با چه موضوعاتی و برگزیده‌های این جشنواره‌ها چه آثاری بوده است! در بخش علمی ـ فرهنگی نمایشگاه بیست و هشتم، چنین امکانی در «سالن جشنواره‌ها» فراهم شد بود.
«سالن جشنواره‌ها» طرحی ابداعی از سوی موسسه خانه کتاب بود که قرار شد امسال در بخش علمی فرهنگی نمایشگاه کتاب‌های منتخب جشنوارههای مختلف از جمله خصوصی(مردمی) و دولتی را بررسی کند.
علی علی‌محمدی، مدیر بخش جشنوارههای کتاب در بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران درباره تعداد جشنوارههای شناسایی شده اظهار کرد: ما با نزدیک به 20 جشنواره صحبت کردیم و آثار منتخب 16 جشنواره را در این سالن به نمایش گذاشتیم. این آثار شامل کتاب‌های برگزیده و آثار منتخب هر جشنواره‌ها بودند.
دبیر اجرایی کتاب سال با بیان این که کتابچه‌ای هم با هدف معرفی این آثار در شمارگان محدود به چاپ رسید، ادامه داد: این کتابچه افزون بر این که اطلاعات کتابشناختی هر کتاب منتخب را در بردارد، شناسنامه‌ای از هر جایزه را هم به مخاطبان معرفی می‌کند. همچنین، نشانی و پست الکترونیک برخی جشنوارههای معرفی شده در این کتاب درج شده است تا مخاطبان بتوانند با آنها ارتباط بگیرند.
معرفی بیش از 300 عنوان کتاب منتخب به همراه عکس
دبیر اجرایی جایزه کتاب سال در توضیحات بیشتری گفت: بیش از 300 عنوان کتاب منتخب به همراه عکس در این کتابچه معرفی شده‌اند و در پایان 4 نمایه موضوعی، نمایه آثار منتخب، نمایه پدیدآورندگان آثار منتخب و نمایه ناشران آثار منتخب آمده است.
وی با اشاره به سالن آثار منتخب جشنواره‌ها در نمایشگاه افزود: کوشیدیم در کنار معرفی کتاب‌ها به صورت موضوعی، بخشی را به جایزه‌های ادبی مثل شعر فجر، جایزه جلال، هفت اقیم اختصاص دهیم. بخشی به جایزه کتاب سال، جایزه جهانی کتاب سال، جایزه فارابی، کتاب سال دانشجویی، جایزه رشد، کتاب سال دفاع مقدس و کتاب سال حوزه اختصاص داشت و در بخش کودکان جشنوارههای کتاب کودک و نوجوان، جایزه لاک‌پشت پرنده، جایزه رشد و جایزه شورای کتاب کودک معرفی شدند.
«آیا این تعداد جشنوارههای بررسی شده، تمام جشنوارههای کتاب سراسر کشور بود؟» این سوالی بود که خبرنگار ایبنا از علی‌محمدی پرسید، وی در پاسخ به این پرسش گفت: خیر. به صورت قطعی نمی‌توان اعلام کرد که فهرست جشنوارههای ارائه شده در کتاب کامل است. به این دلیل که زمان کمی برای رصد جشنواره‌ها در اختیار داشتیم، فقط از طریق فضای مجازی به جست‌وجو پرداختیم و کوشیدیم تا جشنواره‌ها را بیابیم. با این حال، نزدیک به 80 درصد جایزه‌ها و جشنواره‌هایی که در سال 1393 برگزار شد را بررسی کردیم. متاسقانه جایزه دوسالانه‌ای چون «جایزه پروین اعتصامی» که در سال 1393 برگزار نشد، به دلیل برگزار نشدن، معرفی نشد. برخی دیگر از جایزه‌های دوسالانه نیز به همین دلیل معرفی نشدند.
برای هر جشنواره، شناسنامه جایزه را هم آورده‌ایم
وی در باره هدف برپایی بخش جشنوارههای کتاب توضیح داد: اطلاع‌رسانی آثار منتخب در کشور ما به صورت محدود صورت می‌گیرد. افرادی که برای بازدید کارنامه نشر می‌آمدند، این خلاء را احساس می‌کردند. بنابر این، با پیشنهاد مجید غلامی‌جلیسه، مدیرعامل موسسه خانه کتاب، بخشی را به آثار منتخب جشنواره‌ها اختصاص دادیم تا مردم هم با این جشنواره‌ها آشنا شوند. در سالن برای هر جشنواره، شناسنامه جایزه را هم آورده‌ایم. زمان تاسیس، دبیر جشنواره، موضوع‌های مورد داوری و نشانی الکترونیکی جشنواره در این شناسنامه گنجانده شده بودند.
مدیر بخش جشنوارههای کتاب در بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران درباره استقبال از این سالن گفت: با وجود تغییر مکان سالن کارنامه نشر نسبت به سال گذشته و نسبت به پیشینه آن، استقبال خوبی از این سالن شد و ما را راضی و امیدوار کرد. وقتی با مراجعان صحبت می‌کردیم، بازخورد‌های مثبتی می‌دیدیم. ناشران، متولیان برگزاری جشنواره‌ها و برگزارکنندگان جشنواره‌ها هم از این سالن استقبال ویژه‌ای داشتند و آن را گامی مثبت تلقی کردند.
وی درباره دشواری‌های اجرای این طرح توضیح داد: گردآوردن مشخصات و یافتن تصاویر نزدیک به 300 کتاب برای چاپ در کتابنامه بسیار با دشواری انجام گرفت. ترتیب جشنواره‌ها در کتاب بر اساس قدمت آنها آمده است.
شناسایی جوایز جشنواره‌ها به صورت گسترده‌تر
علی‌محمدی با بیان این‌که دو گونه نشست از سوی بخش جشنوارههای کتاب در بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد، گفت: بخشی از این نشست‌ها مربوط به سالن کارنامه نشر می‌شد و بخشی به جشنواره‌ها اختصاص داشت. کوشیدم برخی جوایز را بر اساس ماهوی و رویکرد‌هایی که در برگزاری داشتند بررسی کنیم. بنابراین، دبیر علمی هر جشنواره یا متولی برگزاری جشنواره و برخی منتقدان و کارشناسان را به میزگرد دعوت کردیم. محتوای این نشست‌ها در حال پیاده‌سازی است تا در اختیار کارشناسان امر قرار گیرد.
به نظر دبیر اجرایی بخش «جشنوارههای کتاب 1393» برای بهتر برگزار شدن این بخش در سال‌های آتی، باید رصد و شناسایی جوایز را حدود سه یا چهار ماه پیش از برپایی نمایشگاه، به صورت گسترده‌تری انجام دهند. افزون بر بهره‌گیری از فضای مجازی، باید به شیوه پیمایشی هم به شناسایی جشنوارههای مردمی و دولتی بپردازند تا در سال بعد به صورت کامل و جامع آثار به نمایش گذاشته شوند. همچنین بهتر است در کتابنامه، چکیده‌ای هم از کتاب‌های برگزیده بیاورند.
وی گفت: ما قصد دخالت در رویکرد جشنواره‌ها نداریم. هدف‌مان تنها اطلاع‌رسانی درباره آثار منتخب و جشنوارههای کتاب کشور است.
شنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۴ - ۱۸:۵۰
نظر شما