به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) از قم کتاب «بررسی تطبیقی نظریه‌های ولایت فقیه»، تألیف «شریف لک‌زایی» به همت «پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم» به چاپ سوم رسیده است.

این اثر با رویکردی تطبیقی و مقایسه‌ای بر آن است ضمن واکاوی، توصیف و تحلیل عناصر برجسته و اثر‌گذار در نظریه‌های ولایت فقیه، نقطه عزیمت این نظریه‌ها را مورد بررسی، مقایسه و سنجش قرار دهد.

«بررسی تطبیقی نظریه‌های ولایت فقیه» در پی تحلیل واقعیت‌های موجود درون نظریه‌ها است. ایضاح تمایزها و مشترکات در مناسبات دولت و شهروندان، تفکیک حوزه خصوصی از حوزه عمومی، ساختار و فرآیند قدرت و میزان سازگاری با پرسش‌ها و انتظارات نوین در شمار مباحثی است که در این اثر به آنها پرداخته شده است.

این کتاب از یک مقدمه، چهار فصل و یک نتیجه گیری تشکیل شده است. در مقدمه این کتاب، پرسش از حق حاکمیت و حکومت به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی شیعیان در عصر غیبت مطرح شده است. هدف اصلی از نگارش این کتاب تبیین دو نظریه عمده انتخاب و انتصاب در باب ولایت فقیه و نقش مردم در حکومت بر اساس این دو نظریه است.

در فصل اول، از مبانی و مفاهیم سخن به میان می آید. در این فصل ضرورت نظام سیاسی، ضرورت نظام سیاسی دینی، مبانی کلامی ولایت فقیه، مبانی اصولی - فقهی ولایت فقیه و خاستگاه و مشروعیت نظام سیاسی مبتنی بر نظریه های ولایت انتخابی و انتصابی فقیه مورد بررسی قرار می گیرد. در واقع، مبانی و مفاهیم اصلی پژوهش حاضر و نیز قائلان عمده این دو نظریه در این فصل مورد بررسی قرار می گیرد.

در فصل دوم، به ساختار سیاسی نظام ولایت فقیه در دو نظریه ولایت انتخابی فقیه و ولایت انتصابی فقیه اشاره می شود و به طور مشخص از مباحث رهبری (شرایط، حدود و اختیارات) و فرآیند قدرت یعنی چگونگی کسب، توزیع، حفظ و شیوه انتقال قدرت سخن به میان می آید.

فصل سوم، عهده دار مباحث مناسبات نظام سیاسی با شهروندان در نظریه های ولایت انتخابی فقیه و ولایت انتصابی فقیه است. هدف اساسی این فصل، بحث درباره مسایلی هم چون حوزه حقوق خصوصی و عمومی، مسئولیت و پاسخ گویی رهبری و نظام ولایت فقیه، حقوق مخالفان و قلمرو مشارکت سیاسی است.

فصل چهارم به نحوه تعامل نظریه ولایت انتخابی فقیه و نظریه ولایت انتصابی فقیه با پدیده ها و چالش های معاصر می پردازد. در این فصل، مسایلی نظیر تحزب، جامعه مدنی و مطبوعات به عنوان مهم ترین چالش های کنونی این نظریه مورد بررسی قرار می گیرد.

 این کتاب در چهار فصل به بیان نظریات مختلف در باب ولایت فقیه می‌پردازد. در فصل اول مباحث کلامی ـ اعتقادی نظریه‌های ولایت فقیه، در فصل دوم ساختار نظام سیاسی و فرآیند قدرت در نظریه‌های ولایت فقیه، فصل سوم رابطه دولت و شهروندان و مشارکت سیاسی در نظریه انتصاب و انتخاب و در فصل چهارم نظریه‌های ولایت فقیه مورد بحث قرار می‌گیرند.