خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - محسن جعفري مذهب: روز شنبه اسامي برگزيدگان جشنواره بین‌المللی فارابی اعلام شد كه جوايز خود را از دست رياست محترم جمهوري دريافت داشتند. اما نام هيچ پژوهشگر غير ايراني براي گرفتن جايزه خوانده نشد.

جشنواره بین‌المللی فارابی، ویژه تحقیقات علوم انسانی و اسلامی توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، به صورت سالانه برگزار می‌گردد. این جشنواره با عنایت به اهداف مشخص شده برای آن در دو حوزه نظری و کاربردی، از حیث سازمانی به گونه‌ای تعریف شده تا از حداکثر حمایت مراکز پژوهشی- آموزشی فعال در گستره علوم انسانی برخوردار باشد. برای این منظور تجارب ارزنده جشنواره‌های بین‌المللی کشور و دیدگاهها و پیشنهادهای ارایه شده از سوی فرهنگستان‌ها‌ و مؤسسات پژوهشی و علمی کشور مورد توجه قرار گرفت و در طراحی جشنواره به کار گرفته شد. افزون بر آن، کلیه نهادهای علمی- پژوهشی حوزوی و دانشگاهی به صورت موثر جهت مشارکت در سیاستگذاری جشنواره فراخوانده شده‌اند؛ که در مجموع، تلاشی فراگیر و اقدامی جمعــی را برای شناسایی و تقدیر از برگزیدگان علوم انسانی و اسلامی، شکل می‌دهـد.

در هر دوره به سه گروه برگزيده جايزه ميدهند:
ايرانيان برگزيده
خارجيان برگزيده
نهادهاي برگزيده

نگاه اين يادداشت خارجيان برگزيده در اين جشنواره بين المللي بود كه بنام ايرانشناس و اسلامشناس شناخته ميشوند. بگزارش سايت جشنواره فارابي برگزيدگان سالهاي پيش اينان بوده اند:

برگزيدگان دوره نخست- برگزیدگان خارجی
شارل هانری دوفوشه کور (فرانسه)
امیرحسن عابدی (هند)
ظهیر احمد صدیقی (پاکستان)
یونس جعفری (هند)
پیتر ایوری (انگلستان)
نجیب مایل هروی (افغانستان)
کمال عینی (تاجیکستان)
مایکل کوک (آمریکا)
ریچارد فرای (آمریکا)
کازئو موریموتو (ژاپن)
محمد لگنهاوزن (آمریکا)
ماجد عرسان الکیلانی (اردن)

برگزيدگان دوره دوم- برگزيدگان خارجي - اسلام‌شناسي و ايران‌شناسي
باقر شريف القرشي (عراق)
عبدالهادي فضلي (عربستان سعودي)
ميريام گالستون (آمريكا)
شفيق ويراني (كانادا)
ويليام چيتيك (آمريكا)
كارل ارنست (آمريكا)
اي ايچي ايموتو (ژاپن)
حامد الگار (آمريكا)

برگزيدگان دوره سوم- برگزيدگان خارجي - اسلام‌شناسي و ايران‌شناسي
جيواني درمه (ايتاليا)
يوري روبينچيك (روسيه)
رشيد حافظويچ (بوسني هرزگوين)
جان وودز (آمريكا)
سيدجعفر مرتضي العاملي (لبنان)

برگزيدگان دوره چهارم- برگزيدگان خارجي - اسلام‌شناسي و ايران‌شناسي
ويلفرد مادلونگ (آلمان)
برت فراگنر (اتريش)
ژان جوزف فرانسوا پرو (فرانسه)
كارلو چرتي (ايتاليا)
خالد غفوري (عراق)
ماركوس ريتر (آلمان)
ماساشي هاندا (ژاپن)

برگزيدگان دوره پنجم- بخش خارجي
فرانك هل (آمريكا)
هرمان لندولت (سوييس)
فيليپ جي كراين بروك (هلند)
همينگ اي يورگنسن  (دانمارك)
شيخ عباس كاشف الغطاء (عراق)
ماريو كازاري (ايتاليا) 

برگزيدگان دوره ششم- بخش خارجي
شیلا کنبی آمریکا)
گیورگی سانیکیدزه (گرجستان)
پاتریک رینگنبرگ (سوئیس)

برگزيدگان دوره هفتم- بخش خارجي
برگزيده‌اي اعلام  نشد.

تعداد برگزيدگان در دوره هاي پيشين نشان از آب رفتن تدريجي تعداد آنان دارد كه زنگ خطري براي ايرانشناسي و اسلامشناسي است. وقتي تعداد دوره هاي هفتگانه را مينگريم در مي يابيم كه:
دوره نخست (12 نفر)
دوره دوم (8 نفر)
دوره سوم (5 نفر)
دوره چهارم (7 نفر)
دوره پنجم (6 نفر)
دوره ششم (3 نفر)
دوره هفتم (هيچ نفر)

دليلي هم براي عدم انتخاب اعلام  نشده است. درست است كه هيچ جشنواره اي ملزم به انتخاب اجباري برگزيده و دادن جايزه ندارد، اما مگر ميتوان جايزه بين المللي بدون حضور افراد بين المللي داشت. شاييد هيچكس صلاحيت علمي برگزيده شدن را نداشت. و كاش مسئولان به ما پاسخ دهند. اما تا آن زمان ما به اين فكر ميافتيم كه از خود بپرسيم به چه علت خارجيان در روز نهايي حضور نداشتند:

آيا در سال گذشته پژوهش معتبري انجام نشده است؟
آيا اين آثار شناسايي نشده اند؟
آيا ايرانشناسان و اسلامشناسان خارجي از ارسال آثار ارزشمند خود امتناع كرده اند؟
آيا جايزه اهدايي درخور نبوده كه آثار خود را ارسال دارند؟
آيا از پذيرش آثار آنان خودداري شده است؟
آيا محدوديتهاي بين المللي در اين امر موثر بوده است؟
و شايد چند آياي ديگر. پاسخ هرچه باشد بايد نگران پژوهشهاي ايرانشناسي و اسلامشناسي بود.
 
محسن جعفري مذهب
مدير سراي ايرانشناسي