خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)ـ محمد آسیابانی: زنده‌یاد محمود استاد محمد، نویسنده و کارگردان شهیر تئاتر ایران، سوم آبان 1329 در تهران به دنیا آمد. استادمحمد در تئاتر شاگرد محمد آستیم و نصرت رحمانی بود و پس از سالها فعالیت، با بازی در نمایش مشهور «شهر قصه» اثر بیژن مفید، به شهرت رسید.
استادمحمد مدتی را نیز با عضویت در «کارگاه نمایش تهران» زیرنظر عباس نعلبندیان، نویسنده و کارگردان پیشرو و خالق آثاری چون «داستان‌هایی از بارش مهر و مرگ»، مشغول به فعالیت و تجربه اندوزی شد. استادمحمد حوزه‌های سینما و تلویزیون را نیز با فیلمنامه نویسی و بازی تجربه کرد.
از جمله آثار شاخص استادمحمد در حوزه‌های سینما و تلویزیون، فیلمنامه سریال «پژواک» و نویسندگی و کارگردانی سریال «گذر خلیل ده‌مرده» و فیلمنامه‌های سینمایی «جنگ اطهر» و «سیاه راه» است. بازی در سریال «در چشم باد» به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی نیز آخرین کار محمود استادمحمد در حیطه بازیگری بود.
این هنرمند، چهره شاخصی در عرصه نمایشنامه‌نویسی تاریخ ادبیات نمایشی در ایران است. تعدادی از نمایشنامه‌های او نیز در قالب کتاب از سوی ناشران مختلف منتشر شده است.
استادمحمد، که مدت‌ها با بیماری سرطان کبد مبارزه کرد، سوم مرداد 1392 در تهران درگذشت. خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) از مراسم تشییع پیکر این هنرمند فقید در پنجم مرداد سال گذشته (1392) گزارش مفصلی منتشر کرده بود که در این نشانی قابل مطالعه است.
اسماعیل خلج، از نزدیکان و همکاران قدیمی استادمحمد در مراسم تشییع پیکر او گفت: «محمود استادمحمد قلمی قوی داشت، او متنی با عنوان «آسید کاظم» نوشت و در این کار رسم «ترنا بازی در تئاتر» را با افزودن قصه‌ای به آن زنده کرد.» این کلام خلج نشان دهنده آن است که باید درباره زندگی و آثار استادمحمد، پژوهش‌هایی آکادمیک صورت گرفته و برای استفاده دانشجویان تئاتر، منتشر شود.
نمایشنامه‌های منتشر شده استادمحمد
- «آخرين بازی». شمارگان پنج هزار نسخه. 80 صفحه. نشر آسا (1378).
- «گزیده ادبیات معاصر؛ محمود استادمحمد: مجموعه دو نمايشنامه دقيانوس امپراتور سرزمين افسوس، گل ياس». شمارگان 10 هزار نسخه، 84 صفحه. انتشارات کتاب نیستان (1380).
- «دیوان تئاترال». شمارگان هزار و 650 نسخه. 98 صفحه. نشر ققنوس (1380).
- «آسید کاظم و دو نمایشنامه دیگر». شمارگان هزار و 100 نسخه. 190 صفحه. نشر ققنوس (1383). دو نمایشنامه «شب بیست و یکم» و «سپنج رنج و شکنج» نیز در این کتاب منتشر شده‌اند.
- «لاله‌زارون زار زارون: مجموعه نمايشنامه». شمارگان 550 نسخه. 152 صفحه. نشرقطره (1389). نمایشنامه‌های «چلچراغ»، «سرمه» و «سيد دلبر» نیز در این کتاب منتشر شده‌اند.
- «لاله‌زارون زار زارون: مجموعه نمايشنامه». چاپ دوم. شمارگان 550 نسخه. 152 صفحه. نشرقطره (1390).
- «ای كاش كه جای آرميدن بودی: مجموعه نمايشنامه». شمارگان 770 نسخه. 538 صفحه. نشر قطره (1390). گفتنی است که این مجموعه شامل این نمایشنامه‌هاست: «آسید کاظم»، «شب بیست و یکم»، «دقيانوس امپراتور سرزمين افسوس»، «خونیان و خوزیان»، «گل یاس»، «آخرین بازی»، «عکس خانوادگی»، «دیوان تئاترال»، «سپنج رنج و شکنج»، «تَهرَن» و «اعلان نمره دویوم». برای مطالعه فایل pdf صفحات نخستین این مجموعه اینجا را کلیک کنید.
- «كافه مک‌ادم». شمارگان 550 نسخه. 96 صفحه. نشر ققنوس (1391).
- «كافه مک‌ادم». چاپ دوم. شمارگان 440 نسخه. 96 صفحه. نشر ققنوس (1393).
- «آسید کاظم و دو نمایشنامه دیگر». چاپ دوم. شمارگان 440 نسخه. 190 صفحه. نشر ققنوس (1393).
تعدادی از نمایشنامه‌های استادمحمد هنوز رنگ انتشار را به خود ندیده‌اند، که باید در چاپ جدید مجموعه آثار این هنرمند، به این مجموعه اضافه شوند. از میان این آثار می‌توان به : «رسم زمانه»، «سیری محتوم»، «چهل پله تا مرگ»، «خانه سالمندان»، «هم عکس»، «قصص القصر» و «آنها مأمور اعدام خود هستند» اشاره کرد.
________
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) پیشتر اخباری از روند انتشار آثار محمود استادمحمد منتشر کرده بود که برخی از آنها در لینک‌های زیر قابل دسترسی هستند:
تجليل از «محمود استاد محمد» در جشنواره آئينی سنتی
اولین و آخرین نمایشنامه محمود استاد محمد تجدید چاپ می‌شود
نمايش «عكس خانوادگی» محمود استادمحمد در تالار سنگلج
نظر شما