به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) مسعود معینی‌پور امروز 16 شهریورماه در نشست رسانه‌ای «نخستین هم‌اندیشی کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی در بیروت» که در مرکز پژوهش‌های علوم انسانی صدرا برگزار شد طی سخنانی گفت: این نشست مشترک با «معهد المعارف الحکمیه» که یک مرکز علمی مباحث علوم انسانی و فلسفی در لبنان است برگزار می‌شود. 

وی با اشاره به چاپ کتاب مقالات ارسال‌شده به «نخستین هم‌اندیشی کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی در بیروت» گفت: مجموعه‌ای از مقالات اندیشمندان ایرانی که طی فعالیت یکساله ما جمع‌آوری شده و پیش از این به زبان فارسی در فصلنامه تخصصی پژوهشی علوم انسانی صدرا به چاپ رسیده به لبنانی‌ها داده شده و قرار است این مقالات ترجمه و در قالب کتابی در این کنگره توزیع شود.

وی در ادامه با بیان این که در هر جامعه‌ای علم، سلطه به وجود می‌آورد، گفت: تمرکز بر ساخت درونی علم و پیشرفت، قدرت بیشتری را برای جوامع پديد می‌آورد. اکنون این سوال اساسی مطرح می‌شود که آیا می‌توان پاسخ نیازهای انسان‌های یک جامعه را از دل جامعه و فرهنگ دیگری در آن سوی عالم تامین کرد و آیا تولیدات علمی جوامع دیگری می‌تواند پاسخگوی نیازهای ما باشد؟

مشاور رئیس شورای سیاست‌گذاری «نخستین هم‌اندیشی کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی در بیروت» افزود: طرح این سوال نقطه مشترک ما با اندیشمندان سایر جوامع است. در این بحث، کشورهای کمتر توسعه یافته و توسعه نیافته می‌توانند مشارکت کنند و در واقع بحث تحول علوم انسانی به واسطه این سوال است که مطرح می‌شود.

به گفته معینی‌پور، این نهضت نه امروز بلکه قریب به 80 سال پیش در برابر نظام سلطه پا گرفت و بالنده شد و متفکرانی مانند نقیب العطاس در مالزی، اسماعيل الفاروقی در فلسطین و ... از کشورهای اسلامی مختلف این نهضت را به راه انداختند. از سوی دیگر پیروزی انقلاب اسلامی و داعیه تحول علوم انسانی و ساختارشکنی در برابر نظام سلطه نقطه عطفی بود که ما در کشور با آن مواجه بودیم چرا که انقلاب اسلامی توانست با تحولی که ایجاد کرد یک نظام برساخته از جامعه و علوم انسانی خود پدید آورد.

دبیر «نخستین هم‌اندیشی کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی در بیروت» بیان کرد: نقطه مشترک ما و متفکران سایر کشورهای اسلامی در نگرش ما نسبت به مبانی علوم انسانی و تاکید بر تولید علم بومی است بنابراین این یک گفتمان انحصاری در ایران نیست بلکه یک گفتمان بومی در جهان اسلام است و اگرچه امروز کمتر این موضوع دنبال می‌شود اما ایران توانسته پرچمدار این گفتمان در عالم شود.

وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به نقل قولی از نقیب العطاس مالزیایی گفت: دانش، بی‌طرف نیست و نمی‌تواند دانش بی‌طرفی وجود داشته باشد چرا که با خودش یک پیوست فرهنگی دارد و آن را به کشورهای دیگر منتقل می‌کند.

وی ادامه داد: نوع مواجهه ما با تولیدات علمی غربی با نظریات متفکران کشورهای دیگر تفاوت‌هایی دارد و اگر چه این پدیده از کشورهای آمریکای لاتین آغاز شده اما در ایران همواره دنبال شده است.

معینی‌پور در بخش دیگری از سخنانش به اهداف برگزاری کنگره اشاره کرد و گفت: در نخستین کنگره و دومین دوره، ما مهمانان خارجی را از کشورهای مختلف دعوت می‌کردیم اما نتوانستیم بهره‌گیری آنچنانی از این متفکران داشته باشیم. بنابراین بر این شدیم که مراکز علمی که مباحث علوم انسانی اسلامی را در کشورهای مختلف اسلامی و غیراسلامی دنبال می‌کنند به‌تدریج شناسایی كنيم و با آنها تعامل داشته باشیم. با چندین کشور این فرایند آغاز شد و این نشست اکنون در کشور لبنان برگزار می‌شود.

به گفته معینی پور کنگره در نظر دارد با حضور علما و اندیشمندان ایرانی و غیرایرانی، همایش‌های مختلف دیگری را با موضوع علوم انسانی اسلامی برگزار کند.

وی از برگزاری «نخستین هم‌اندیشی کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی در بیروت» در 24 و 25 شهریورماه در لبنان خبر داد و تاکید کرد: هر سال با توجه به امکانات، دعوت از مهمان‌‌های خارجی صورت می‌گرفت اما این نشست‌ها بهره‌گیری کافی علمی برای ما نداشت در حالی که نشستی که قرار است در کشور لبنان برگزار شود می‌تواند انتقال‌دهنده تجارب ایران در بحث تحول علوم انسانی به لبنان باشد چرا که سابقه لبنان در حوزه علوم انسانی اسلام و تحول آن به اندازه ایران و مالزی نیست.

معینی‌پور با بیان این‌که اندیشمندان کشورهای همجوار لبنان نیز در این نشست شرکت خواهند کرد، افزود: قریب به 15 مرکز علمی نماینده‌ای در این نشست خواهند داشت.

آگاهی از دستاوردهای علمی مجامع علمی لبنان و ارتباط با فعالان و اندیشمندان لبنانی، تبادل اندیشه بین فعالان لبنانی و ایران و نقد و نظر درباره مقالات مبادله‌شده، انتقال تجربه مدیریت فرایند علوم انسانی در ایران و گسترش و تبیین و ترویج علوم انسانی اسلامی در لبنان و جهان اسلام از اهداف برگزاری این کنگره بود که معینی به آن اشاره کرد.

دبیر «نخستین هم‌اندیشی کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی در بیروت» در پایان با اشاره به اعضای شرکت‌کننده کمیته ایرانی در این نشست گفت: حجت‌الاسلام احمد غلامی، رئیس شورای سیاستگذاری کنگره علوم انسانی اسلامی، حسین سوزنچی، عضو هیات علمی دانشگاه باقر‌العلوم، عطاء‌الله رفیعی آتانی، دبیر کنگره علوم انسانی اسلامی، عادل پیغامی، معاون پژوهشی و عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق و من از جمله اعضای شرکت‌کننده در این نشست خواهیم بود.